ThS.BS.CKI Đinh Phạm Thị Thúy Vân, Khoa Nội Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, giải thích vào những ngày mưa hoặc khi trời lạnh, nhiệt độ không khí giảm xuống, các mạch máu quanh khớp co lại để ưu tiên đẩy máu đến các cơ quan trung ương như não, tim... Điều này làm giảm lượng máu đến khớp, giảm dưỡng chất nuôi dưỡng sụn khớp, màng hoạt dịch và các tổ chức gân, cơ, dây chằng quanh khớp, gây ra các cơn đau nhức. Tốc độ giải phóng oxy chậm, cơ bắp nhận được ít oxy, khiến việc co cơ trở nên khó khăn, người bệnh cảm thấy cứng cơ.

Nhiệt độ thấp còn làm tăng độ đặc của dịch khớp, giảm khả năng bôi trơn giữa các khớp, tăng ma sát khi cử động, dẫn đến cảm giác cứng, đau nhức khớp. Trời mưa làm độ ẩm không khí tăng cao, dẫn đến thay đổi áp suất trong khớp, gây sưng, viêm và gia tăng tình trạng nhức, nhất là ở người mắc bệnh lý xương khớp.

Theo bác sĩ Vân, đau nhức xương khớp vào những ngày mưa hoặc khi trời trở lạnh là phản ứng tự nhiên của cơ thể, có thể xảy ra ở mọi người. Tuy nhiên, nếu cơn đau cứng khớp diễn ra ở mức độ nặng, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp sau để cải thiện.

Giữ ấm cơ thể bằng cách mặc đủ áo, đi tất chân, mặc quần giữ nhiệt. Nếu phải ra ngoài, nên đội mũ, đeo khăn quàng cổ, đeo găng tay, đi giày để tránh nhiệt độ quá lạnh ảnh hưởng tuần hoàn máu và lưu thông dịch khớp. Tránh tiếp xúc với môi trường ẩm bằng cách sử dụng ô hoặc áo mưa, hạn chế ở nơi ẩm ướt trong thời gian dài, mang giày dép phù hợp... cũng giảm đau nhức.

Xoa bóp, massage có tác dụng cải thiện khả năng vận động của cơ và khớp, giảm đau cứng khớp, tăng cường lưu thông máu đến các khớp, kích thích cơ thể sản xuất endorphin giúp giảm đau, thoải mái hơn. Xoa bóp kết hợp sử dụng liệu pháp nhiệt (tắm nước ấm, tắm vòi sen trước khi massage, đắp khăn ấm lên vùng bị đau...) để tăng hiệu quả.

Vận động thường xuyên ở cường độ phù hợp để tăng cường lưu thông máu, mang máu giàu oxy và dưỡng chất đến nuôi dưỡng các khớp, hỗ trợ cải thiện tình trạng đau nhức khớp khi trời lạnh. Tập thể dục còn giúp duy trì sự linh hoạt của khớp và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Nên duy trì hoạt động thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần ở cường độ phù hợp, tập trong nhà vào những ngày mưa lạnh như đi bộ trên máy, yoga...

Đi khám nếu đau không giảm, ngày càng nghiêm trọng, gây khó khăn khi vận động dù đã nghỉ ngơi hoặc áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà. Tùy từng người bệnh, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc theo đường uống hoặc tiêm, tập vật lý trị liệu, phẫu thuật.

Không tự ý ngưng thuốc khi cảm thấy các dấu hiệu bệnh giảm hoặc dùng lại đơn thuốc cũ mà không tái khám. Đây cũng là nguyên nhân làm cho người bệnh thường đau nhức nhiều hơn mỗi khi thay đổi thời tiết. Điều trị các bệnh lý cơ xương khớp là quá trình lâu dài nên cần theo dõi bệnh và tuân thủ chỉ định của bác sĩ, nhất là trường hợp đã bị ảnh hưởng khả năng vận động.

Phi Hồng