Theo bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn - Trung tâm Nghiên cứu Khoa học và Đào tạo, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, khi lượng cholesterol trong máu tăng cao sẽ lắng đọng trong thành mạch, thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa, làm mạch máu xơ cứng giảm khả năng giãn nở khi tim co bóp dẫn đến tăng huyết áp. Đồng thời mảng xơ vữa cũng làm hẹp mạch máu. Để cung cấp đầy đủ nhu cầu máu, cơ thể có những đáp ứng như tăng nhịp tim, tăng sức co bóp cơ tim, tăng hấp thu giữ nước trong cơ thể... dẫn đến cao huyết áp.
Ngoài ra, rối loạn mỡ máu còn làm tăng độ nhớt của máu - một yếu tố góp phần làm tăng huyết áp. Bản thân tăng huyết áp lại làm tổn thương nội mô mạch máu, các LDL- cholesterol dư thừa trong máu bị oxy hóa dễ dàng xâm nhập, làm nặng hơn tình trạng xơ vữa.
Khi tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu trở thành "bộ đôi" song hành sẽ càng thúc đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, suy thận...

Rối loạn mỡ máu thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch, gây tăng huyết áp. Ảnh: Shutterstock
Cách điều hòa mỡ máu, kiểm soát tăng huyết áp
Theo bác sĩ Phạm Mạnh Hoàn, tăng huyết áp là bệnh mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn. Do đó, người bệnh cần được kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ, đặc biệt là điều hòa các chỉ số mỡ máu để góp phần ổn định huyết áp, ngăn ngừa các biến cố tim mạch.
Sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định: bệnh nhân rối loạn mỡ máu kèm cao huyết áp có thể được chỉ định một số thuốc điều trị để hạ huyết áp và đưa các chỉ số mỡ máu trở về giới hạn bình thường như thuốc lợi tiểu, ức chế men chuyển, chẹn kênh canxi, chẹn beta, thuốc nhóm statin, nhóm fibrates... Lưu ý, người bệnh cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý dùng hay thay đổi liều.
Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: thay cá, thịt gia cầm không da cho các thức ăn giàu cholesterol như lòng đỏ trứng, thịt đỏ, nội tạng động vật. Bạn hạn chế lượng tinh bột trong các bữa ăn hằng ngày và sử dụng tinh bột nguyên cám như gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì đen. Mỗi người tăng cường rau xanh, trái cây tươi và đặc biệt là những thực phẩm giàu chất xơ (như lê, bơ, chuối, bông cải xanh, cà rốt, măng tây...) trong khẩu phần ăn. Bạn tránh thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, thức ăn chiên rán... giảm lượng natri xuống dưới 5g (khoảng một muỗng cà phê muối) mỗi ngày.

Thực phẩm giàu chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa mỡ máu và huyết áp. Ảnh: Shutterstock
Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu, bia: nicotin trong thuốc lá có thể làm mất cân bằng chuyển hóa, khiến mỡ trong máu tăng lên. Trong khi đó, rượu và bia có thể làm rối loạn chuyển hóa lipid trong cơ thể, gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Đồng thời, tác động làm tim đập nhanh, mạch máu co lại, huyết áp tăng và làm cho muối canxi đọng lại ở thành mạch, gây xơ cứng động mạch.
Tăng cường vận động: duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hao mỡ máu, ổn định huyết áp. Những bộ môn nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, yoga... sẽ phù hợp với tình trạng sức khỏe người rối loạn mỡ máu kèm tăng huyết áp.
Ngoài ra, để "chung sống hòa bình" và khỏe mạnh với tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu, ngoài lối sống khoa học, phác đồ chữa trị y khoa, người bệnh có thể kết hợp thêm hoạt chất sinh học thiên nhiên có tác dụng hỗ trợ kiểm soát mỡ máu, điều hòa huyết áp, điển hình như tinh chất GDL-5 (policosanol) được tinh chiết từ phấn mía Nam Mỹ.
Nghiên cứu cho thấy, GDL-5 có khả năng giúp cơ thể điều hòa cholesterol bằng cơ chế hoạt hóa thụ thể LDL-cholesterol nằm trên màng tế bào, thúc đẩy quá trình chuyển hóa cholesterol một cách tự nhiên. Qua đó, GDL-5 làm giảm đáng kể số lượng LDL-c (cholesterol xấu), đồng thời hỗ trợ tăng số lượng HDL-c (cholesterol tốt) trong máu. Đây là cơ chế quan trọng giúp cân bằng các chỉ số mỡ máu một cách an toàn, qua đó giúp ngăn chặn tình trạng xơ vữa, ổn định huyết áp, phòng ngừa nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Bên cạnh những giải pháp trên, bác sĩ Mạnh Hoàn khuyến nghị người bệnh rối loạn mỡ máu nên theo dõi huyết áp thường xuyên, xét nghiệm kiểm tra mỡ máu 6 tháng một lần. Khi mỡ máu cao, người bệnh cần tuân thủ điều trị theo chỉ định và tư vấn của bác sĩ.
Trinh Ngô