* Vui lòng điền chính xác và đầy đủ để nhận được câu trả lời và tư vấn chuyên sâu từ chuyên gia.
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bác!
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây qua vết đốt của muỗi vằn cái Aedes aegypti. Bệnh thường diễn tiến qua ba giai đoạn gồm: khởi phát, nguy hiểm và hồi phục. Người mắc sốt xuất huyết thường sốt cao đột ngột, người mệt lả, nhức đầu, đau hốc mắt, đau cơ, đau họng, buồn nôn, nôn, kèm tiêu chảy. Đặc biệt, giai đoạn nguy hiểm thường rơi vào ngày thứ ba đến ngày thứ 7 kể từ khi khởi phát. Bệnh dễ đột ngột trở nặng, có thể biến chứng sốc sốt xuất huyết, suy gan, suy thận, suy tim cấp, rối loạn điện giải, nhiễm trùng, suy đa tạng, cô đặc máu và tử vong.
Sốt xuất huyết hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, người bệnh thường được điều trị triệu chứng như giảm đau, sốt, duy trì cân bằng điện giải và giảm nguy cơ xuất huyết, biến chứng. Do đó, phòng ngừa và phát hiện sớm bệnh là yếu tố quyết định giúp người bệnh tránh biến chứng nặng.
Bác và gia đình có thể phòng ngừa bệnh bằng vaccine. Hiện Việt Nam có vaccine sốt xuất huyết, phòng ngừa cả 4 type huyết thanh gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4, tiêm cho người từ 4 tuổi. Lịch tiêm gồm 2 mũi cách nhau 3 tháng. Phụ nữ nên chủng ngừa vaccine trước 3 tháng, tốt nhất một tháng trước khi mang thai. Tiêm đầy đủ vaccine giúp ngăn nguy cơ mắc bệnh hơn 80% và nguy cơ nhập viện hơn 90%. Bác 65 tuổi, vẫn có thể chủng ngừa, cần đảm bảo tiêm đủ 2 mũi để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.
Ngoài ra, sống ở khu vực nhiều bụi rậm, cây cối, bác có thể cân nhắc tiêm thêm vaccine phòng viêm não Nhật Bản, trung gian truyền bệnh là muỗi Culex. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, có thể để lại những di chứng vĩnh viễn về thần kinh và vận động như liệt hoàn toàn, động kinh, rối loạn tâm thần. Trẻ em mắc bệnh có thể bị chậm phát triển trí tuệ, nói, ngôn ngữ... Hiện Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản cho trẻ em và người lớn, bao gồm: Jevax (Việt Nam) tiêm từ 12 tháng tuổi; Jeev (Ấn Độ) tiêm từ 12 tháng tuổi và Imojev (Thái Lan) tiêm từ 9 tháng tuổi chỉ có trong tiêm chủng dịch vụ. Tùy vào lịch sử tiêm chủng của mỗi người, bác sĩ sẽ tư vấn loại vaccine và lịch tiêm phù hợp.
Đồng thời, bác và gia đình cũng nên kiểm tra lại môi trường sống, vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, dọn dẹp và loại bỏ hoặc vệ sinh thường xuyên các dụng cụ chứa nước mưa, nước dùng trong gia đình, thường xuyên thay nước lọ hoa để diệt bọ gậy, loại bỏ nơi trú ngụ của muỗi. Cả gia đình cũng tập thói quen ngủ trong màn kể cả ban ngày.
Cảm ơn câu hỏi của bác.
Chúc bác và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, do các chủng virus cúm như A (A/H3N2 và A/H1N1) và các chủng cúm B gây ra. Trong đó, chủng A/H3N2 xuất hiện đột biến K mới, có tốc độ biến đổi nhanh, khả năng gây bệnh cao. Theo số liệu từ Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 tới nay, cả nước ghi nhận hơn 132.000 trường hợp mắc cúm mùa, trong đó có ba ca tử vong.
Các triệu chứng mắc cúm thường gặp như sốt cao, ho nhiều, đau họng, đau đầu, đau nhức cơ, mệt mỏi... Thông thường, bệnh thường khỏi sau khoảng 5-7 ngày. Tuy nhiên, ở các nhóm nguy cơ cao như trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh nền, phụ nữ mang thai, hệ miễn dịch yếu khiến nguy cơ mắc và biến chứng do cúm cao. Người bệnh có nguy cơ bị viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, suy hô hấp, viêm cơ tim, viêm màng não... phải nhập viện điều trị, thở oxy, thở máy. Phụ nữ mang thai nhiễm cúm còn có thể gây sảy thai, sinh non, dị tật thai nhi.
Tiêm vaccine cúm định kỳ là biện pháp hiệu quả, giúp giảm nguy cơ nhiễm và mắc bệnh, biến chứng nặng, tử vong. Phân tích từ các cơ quan chuyên môn cho thấy vaccine cúm vẫn hiệu quả, chống lại đột biến K của chủng cúm A/H3N2. Vaccine giúp giảm 70-75% nguy cơ nhập viện ở trẻ em và 30-40% ở người lớn.
Tại Việt Nam, có 4 loại vaccine cúm đang được cấp phép lưu hành, gồm loại của Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc và Việt Nam, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi cần tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng nếu chưa từng chủng ngừa cúm. Người từ 9 tuổi trở lên chỉ cần một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm ở bất kỳ giai đoạn nào thai kỳ, tốt nhất từ tam cá nguyệt thứ hai. Virus cúm liên tục biến đổi và miễn dịch sau tiêm vaccine giảm dần trong 6-12 tháng. Do đó, mỗi người cần tiêm nhắc lại một mũi cúm hàng năm để duy trì hiệu quả bảo vệ.
Người nhà bạn 60 tuổi, có thể tiêm được cả 4 loại vaccine. Bạn nên đưa người nhà đến cơ sở tiêm chủng gần nhất để được thăm khám, tư vấn và chủng ngừa càng sớm càng tốt.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Từ cuối tháng 12/2024 đến hết tháng 11/2025, cả nước ghi nhận 95 ca nhiễm não mô cầu, tăng 74 ca so với cùng kỳ năm ngoái, ít nhất 3 trường hợp tử vong. Miền Bắc ghi nhận tăng 45% và khu vực phía Nam ghi nhận tăng 83% so với năm ngoái. Vi khuẩn lây qua đường hô hấp, gồm hít phải các giọt bắn dịch tiết mũi họng chứa vi khuẩn, tiếp xúc gần như hôn. Do đó, bất kỳ ai cũng có nguy cơ mắc bệnh, kể cả người trưởng thành khỏe mạnh. Đặc biệt, thanh thiếu niên 14–24 tuổi vừa là nguồn mang trùng chủ yếu, vừa dễ mắc bệnh do sinh hoạt tập thể, dùng chung đồ uống, hút thuốc.
Khi xâm nhập, vi khuẩn tồn tại ở vùng hầu họng, có thể nhân lên khi sức đề kháng suy giảm, gây viêm màng não hoặc nhiễm khuẩn huyết. Vi khuẩn gây ra hai thể bệnh chính là viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết hoặc có thể kết hợp cả hai khiến bệnh nhân rơi vào nguy kịch. Dù được chẩn đoán sớm và điều trị tích cực, tỷ lệ tử vong vẫn 10-20% và lên tới 50% nếu không điều trị. Với thể nhiễm khuẩn huyết tối cấp, tỷ lệ tử vong có thể tới 40%. Người sống sót thường mang di chứng như mất chi, giảm thính lực, rối loạn thần kinh, giảm trí nhớ.
Hiện nay, bệnh do não mô cầu có thể phòng ngừa nhờ vaccine, với 5 loại giúp phòng các nhóm huyết thanh não mô cầu thường gây bệnh trên người gồm A, B, C, Y, W-135. Cụ thể:
- Bexsero (Italy): loại thế hệ mới giúp phòng nhóm B, tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi và người lớn đến 50 tuổi
- VA-Mengoc BC (Cuba): giúp phòng hai nhóm B và C, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn đến 45 tuổi
- Menactra (Mỹ): giúp phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi đến người lớn 55 tuổi
- MenQuadfi (Mỹ): vaccine cộng hợp với giải độc tố uốn ván sản xuất theo công nghệ mới phòng 4 nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn (không giới hạn độ tuổi trên)
- Nimenrix: vaccine cộng hợp với giải độc tố uốn ván sản xuất theo công nghệ tiên tiến, phòng nhóm A, C, Y, W-135, tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn (không giới hạn độ tuổi trên).
Bạn và gia đình có thể đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được thăm khám và tư vấn loại vaccine phù hợp và phối hợp tiêm phòng đầy đủ các nhóm vaccine để bảo vệ rộng. Ngoài ra, gia đình nên giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho, đeo khẩu trang nơi đông người, ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng và không dùng chung vật dụng cá nhân.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Trẻ nhỏ mắc cúm thường kéo dài hơn, gây sốt, đau nhức cơ thể, ho và đau họng... Trẻ bỏ bú hoặc biếng ăn, ăn không ngon miệng, nôn ói nhiều dẫn tới suy giảm hệ miễn dịch. Trẻ có hệ hô hấp còn non yếu, khả năng đào thải virus thông qua ho, khạc đàm kém. Các yếu tố trên thúc đẩy virus cúm sinh sôi, có thể gây biến chứng viêm phổi, viêm não, viêm cơ tim, viêm tai giữa... Để phòng mắc bệnh và biến chứng do cúm, biện pháp hiệu quả nhất hiện nay là tiêm vaccine.
Vaccine cúm có thể tiêm chủng cho trẻ từ 6 tháng tuổi, khả năng phòng bệnh đến 90%, hỗ trợ giảm 60% các bệnh liên quan đến cúm và giảm 70-80% tỷ lệ tử vong. Vaccine hiện có loại phòng 4 chủng virus cúm A (H1N1, H3N2) và B (Yamagata, Victoria). Vaccine dạng bất hoạt, được điều chế từ virus đã chết nên có thể được dùng một cách an toàn ở cả trẻ nhỏ hoặc người suy giảm miễn dịch. Vaccine tiểu đơn vị chỉ chứa kháng nguyên bề mặt virus với tính sinh miễn dịch tốt và ít gây phản ứng phụ sau tiêm như sốt, đau tại nơi tiêm...
Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm, phác đồ gồm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng, sau đó tiêm nhắc một mũi định kỳ hàng năm. Trẻ từ 9 tuổi trở lên cần một liều cơ bản và nhắc lại một mũi hàng năm.
Hiện không có quy định về khoảng cách tối đa giữa các mũi vaccine cúm, nên nếu bé lỡ tiêm trễ thì vẫn tiếp tục hoàn thành lịch mà không phải tiêm lại từ đầu. Tuy nhiên, tiêm đúng hẹn vẫn là tốt nhất vì sau mỗi mũi, cơ thể cần khoảng 2-3 tuần để tạo kháng thể bảo vệ. Nếu mũi sau bị dời quá lâu, bé sẽ chậm có miễn dịch đầy đủ hơn so với lịch ban đầu. Tiêm trễ không làm mất tác dụng của mũi đã tiêm, nhưng tiêm đúng lịch sẽ giúp bé được bảo vệ sớm và liên tục hơn.
Ngoài ra, thời tiết cuối năm thường lạnh và khô, cũng là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân lây qua đường hô hấp phát triển như virus hợp bào hô hấp RSV, sởi, thủy đậu, vi khuẩn phế cầu, vi khuẩn não mô cầu... Bạn có thể kiểm tra lịch sử chủng ngừa và sắp xếp tiêm bổ sung sớm cho con để bảo vệ sức khỏe.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Hiện Việt Nam có hai loại vaccine ngừa HPV, giúp phòng sùi mào gà và các bệnh như ung thư cổ tử cung, âm hộ,âm đạo, hầu họng, hậu môn do các type HPV gây ra.Trong đó, vaccine Gardasil phòng 4 type virus phổ biến gồm 6, 11, 16 và 18, tiêm cho nữ từ 9-26 tuổi. Nữ giới từ 9 đến dưới 14 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau 6-12 tháng, từ 14 đến 26 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng. Còn vaccine Gardasil 9 là vaccine thế hệ mới, phòng 9 type virus gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, tiêm cho cả nam và nữ 9-45 tuổi. Trẻ từ 9 đến dưới 15 tuổi tiêm hai mũi, cách nhau 6-12 tháng, 15-45 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng. Hiệu quả bảo vệ của vaccine lên tới hơn 90% khi tiêm đủ, đúng phác đồ.
Hiện chưa có khuyến cáo nào về việc không được quan hệ tình dục trong thời gian tiêm vaccine HPV. Trong quá trình tiêm mũi một, mũi hai, mũi ba vaccine HPV nếu sức khỏe cho phép, người tiêm vẫn có thể quan hệ tình dục bình thường. Tuy nhiên, vaccine không loại bỏ 100% nguy cơ nhiễm virus HPV. Sau tiêm, cơ thể cần khoảng 2 - 4 tuần để bắt đầu hình thành kháng thể và cần tiêm đủ phác đồ mới đạt được mức bảo vệ tối ưu. Do đó, nếu quan hệ tình dục không an toàn, bạn vẫn có thể bị phơi nhiễm HPV hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Bên cạnh đó, cơ thể sẽ có các phản ứng tại chỗ và toàn thân thông thường như ngứa, đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm, sốt dưới 39 độ C, khó chịu, mệt mỏi, chán ăn... sau tiêm. Bạn nên bổ sung đủ nước, chế độ ănđa dạng thực phẩm, nghỉ ngơi đầy đủ. Trường hợp sốt nhẹ, có thể dùng thuốc hạ sốt theo đơn hoặc thuốc hạ sốt thông thường (paracetamol).
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Việt Nam hiện có vaccine zona thần kinh của hãng dược phẩm GSK (Bỉ). Vaccine được chỉ định cho hai nhóm bao gồm: người từ 50 tuổi trở lên có sức khỏe bình thường, phác đồ tiêm gồm 2 mũi, cách nhau 2 tháng; người từ 18 tuổi trở lên nhưng có tình trạng suy giảm miễn dịch, mắc bệnh mạn tính như ung thư, đái tháo đường, suy thận, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), tim mạch... Lịch tiêm gồm hai mũi, cách nhau một tháng. Như vậy, việc tiêm ngừa không chỉ phụ thuộc vào độ tuổi mà còn cả tình trạng sức khỏe. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn.
Zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng cấp tính do virus Varicella zoster gây ra. Virus này lần đầu xâm nhập vào cơ thể sẽ gây bệnh thủy đậu, sau khi khỏi bệnh, virus không được đào thải hoàn toàn mà trú ẩn trong các hạch thần kinh. Khi mọi người lớn tuổi hoặc có bệnh lý nền, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, cơ thể không đủ sức đề kháng, virus sẽ tái hoạt động và gây bệnh zona thần kinh.
Bệnh thường có các biểu hiện như sốt, đau đầu, ngứa ran, đau rát vùng da bị nhiễm bệnh. Sau đó, các nốt mụn rộp bắt đầu nổi trên da, có thể đơn lẻ hoặc thành mảng rộng, gây đau đớn, châm chích, bỏng rát. Bệnh zona thần kinh thường bị ở một bên cơ thể, dọc theo theo các dây thần kinh ở vùng lưng, ngực, cổ, vai, cánh tay, mặt...
Đặc biệt, nhiều người bị ám ảnh không chỉ bởi cơn đau được ví như phỏng nước sôi, điện giật, kim đâm, mà còn ở những biến chứng hậu zona. Ví dụ như: đau thần kinh sau zona, giảm thị lực hoặc mù lòa, liệt một phần cơ mặt... Chưa kể, người bệnh có nguy cơ tái phát zona thần kinh. May mắn, tiêm đủ mũi vaccine zona thần kinh có hiệu quả phòng bệnh lên đến 97% ở người từ 50 tuổi trở lên, giảm đến 87% ở người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch và giảm hơn 90% biến chứng đau thần kinh sau zona và biến chứng khác.
Bên cạnh đó, mọi người nên giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, ăn uống đủ dinh dưỡng, tăng cường trái cây và rau xanh, ngủ đủ giấc, tránh tiếp xúc với người bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, do virus cúm gây ra, chủ yếu là hai chủng cúm A (A/H3N2 và A/H1N1) và hai chủng cúm B (Yamagata và Victoria). Bệnh rất dễ lây lan qua đường hô hấp, đặc biệt vào mùa lạnh, virus có thể tồn tại lâu hơn ngoài không khí hay trên bề mặt cứng. Bên cạnh đó, vào mùa lạnh, người dân có xu hướng ở trong không gian kín đáo và ấm áp, vì vậy dễ lây nhiễm hơn.
Các triệu chứng thường gặp như sốt cao, ho nhiều, đau họng, đau đầu, đau nhức cơ, mệt mỏi... Thông thường, bệnh thường khỏi sau khoảng 5-7 ngày. Tuy nhiên, ở các nhóm nguy cơ cao như trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh nền, phụ nữ mang thai, hệ miễn dịch yếu khiến nguy cơ mắc và biến chứng do cúm cao. Người bệnh có nguy cơ bị viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, suy hô hấp, viêm cơ tim, viêm màng não... phải nhập viện điều trị, thở oxy, thở máy. Phụ nữ mang thai nhiễm cúm còn có thể gây sảy thai, sinh non, dị tật thai nhi.
Hiện nay, Việt Nam đã có nhiều loại vaccine phòng bệnh cúm, bao gồm loại của Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc, Việt Nam, giúp phòng hiệu quả các chủng cúm A và cúm B. Đặc biệt, nghiên cứu cho thấy, vaccine hiện nay có hiệu quả phòng bệnh đối với biến thể mới của chủng cúm A/H3N2.
Vaccine tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm ngừa cần tiêm hai mũi cơ bản, cách nhau một tháng. Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm một mũi. Vaccine cần tiêm nhắc một mũi hằng năm để bổ sung kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành.
Sau khi tiêm, vaccine cần tối thiểu 2-3 tuần để cơ thể tạo kháng thể miễn dịch, vì vậy, gia đình bạn nên sắp xếp đi tiêm ngừa sớm để được bảo vệ hiệu quả. Bên cạnh đó, mọi người cần bổ sung dinh dưỡng hợp lý, tăng cường trái cây và rau xanh, giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, thường xuyên rửa tay với nước và xà phòng, súc họng bằng dung dịch sát khuẩn, ngủ đủ giấc, thường xuyên tập thể thao...
Ngoài ra, thời tiết cuối năm thường lạnh và khô, cũng là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân lây qua đường hô hấp phát triển như virus hợp bào hô hấp RSV, sởi, thủy đậu, vi khuẩn phế cầu, vi khuẩn não mô cầu... Mọi người nên kiểm tra lịch sử chủng ngừa và sắp xếp tiêm bổ sung sớm để bảo vệ sức khỏe.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Uốn ván là bệnh nhiễm trùng cấp tính, do ngoại độc tố của vi khuẩn uốn ván (Clostridium tetani) gây ra. Bào tử uốn ván có ở mọi nơi và tồn tại rất lâu trong môi trường tự nhiên, thường ở trong đất cát, phân động vật. Chúng xâm nhập vào cơ thể qua vết thương dù rất nhỏ, sinh sôi trong điều kiện yếm khí và gây bệnh. Bệnh uốn ván nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến rối loạn thần kinh thực vật, suy hô hấp, suy đa tạng, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 90%.
Trong bối cảnh bão lũ, người dân có nguy cơ bị tai nạn khi gia cố, dọn dẹp nhà cửa, sân vườn. Các lực lượng chức năng hoặc người tham gia tình nguyện cũng có nguy cơ bị thương khi giúp đỡ người dân. Vì vậy, chương trình tiêm vaccine và huyết thanh uốn ván miễn phí cho người dân vùng bão lũ do Hệ thống Tiêm chủng VNVC thực hiện có ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Chương trình hiện đang tổ chức tại 15 trung tâm VNVC ở ba tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa. Trong đó, tỉnh Đắk Lắk có 5 trung tâm tiêm chủng VNVC thực hiện gồm: Sông Cầu, Tuy Hòa, Buôn Ma Thuột, Ea Kar, Cư M’Gar. Bạn có thể sắp xếp đến trung tâm gần nhất để tiêm chủng.
Ngoài ra, chương trình cũng đang thực hiện tại các trung tâm như: An Nhơn, Hoài Nhơn, Quy Nhơn, Phú Tài, Pleiku, An Khê, Đak Đoa tại Gia Lai; Nha Trang, Ninh Hòa và Phan Rang tại Khánh Hòa.
Chương trình tiêm uốn ván miễn phí dự kiến tổ chức đến hết ngày 15/12, không giới hạn số lượng, tuy nhiên, không áp dụng đối với trường hợp tiêm phòng chủ động. Chỉ vài ngày triển khai, đã có hàng nghìn người dân đến 15 trung tâm tiêm chủng VNVC kể trên để tiêm ngừa.
Khi có vết thương hở, mọi người nên rửa vết thương dưới vòi nước sạch và xà phòng, sau đó sát khuẩn bằng dung dịch oxy già, không tự ý băng bó, đắp lá lên vết thương. Tiếp đó, mọi người đến trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất để được bác sĩ xem xét tình trạng vết thương và tư vấn tiêm vaccine phòng uốn ván, có thể tiêm thêm huyết thanh ngừa độc tố uốn ván nếu cần.
Người chưa tiêm ngừa hoặc không rõ lịch sử chủng ngừa khi có vết thương hở cần tiêm ba mũi vaccine cơ bản. Người đã tiêm ngừa chủ động chỉ cần bổ sung một mũi vaccine mà không cần tiêm thêm huyết thanh, kể cả khi vết thương bẩn, sâu và rộng. Vaccine được khuyến cáo tiêm nhắc một mũi sau mỗi 10 năm hoặc khi có vết thương nguy cơ cao mắc uốn ván.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Cúm là bệnh truyền nhiễm cấp tính dễ lây lan qua đường hô hấp và tiếp xúc với bề mặt dính virus sau đó đưa tay lên mắt, mũi, miệng các triệu chứng sốt, đau họng, sổ mũi... Điều kiện thời tiết lạnh, nhiệt độ chênh lệch cao càng tạo điều kiện cho virus cúm phát triển. Ở trẻ nhỏ, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện khiến virus dễ xâm nhập vào cơ thể hơn. Bên cạnh đó, trẻ nhỏ thường có thói quen mút tay, đưa các đồ vật cầm nắm được vào miệng, chủ yếu sinh hoạt ở nơi đông người. Vì vậy, trẻ dễ bị lây nhiễm mầm bệnh.
Hệ miễn dịch trẻ chưa hoàn thiện cũng thuộc nhóm dễ kéo dài, gặp biện chứng viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, suy hô hấp, bội nhiễm vi khuẩn tăng nguy cơ suy hô hấp, suy đa tạng, nhiễm trùng huyết và tử vong khi mắc cúm.
Con đã mắc cúm hai lần trong một tháng, bạn nên đưa trẻ đi khám để bác sĩ xem xét mức độ bệnh qua các xét nghiệm và có phương pháp điều trị phù hợp. Bạn cũng nên cho trẻ ăn uống đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước, tăng cường vitamin, súc họng bằng nước muối sinh lý, tắm rửa sạch sẽ.
Bệnh cúm tại nước ta đang ghi nhận nhiều ca mắc. Bộ Y tế vừa có cảnh báo dịch cúm khi số ca mắc liên tục tăng cao trong các tháng cuối năm. Tiêm vaccine cúm là biện pháp chủ động, giúp giảm nguy cơ mắc và biến chứng nặng. Hiện Việt Nam đang sử dụng 4 loại vaccine cúm của Việt Nam, Hàn Quốc, Pháp, Hà Lan, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến người lớn. Trẻ 6 tháng đến dưới 9 tuổi, chưa tiêm bao giờ, cần 2 mũi cách nhau một tháng. Trẻ từ 9 tuổi và người lớn tiêm 1 mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm bất kỳ giai đoạn nào, tốt nhất từ tam cá nguyệt thứ hai. Vaccine cần tiêm nhắc lại mỗi năm một mũi để duy trì miễn dịch.
Sau khi con đỡ bệnh cúm, bạn cũng nên cho trẻ tiêm vaccine để giúp trẻ phòng bệnh, hạn chế phải nghỉ học, vợ chồng bạn cũng yên tâm làm việc.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Trẻ bị sốt sau tiêm vaccine là tín hiệu cho thấy hệ miễn dịch nhận ra tác nhân lạ và phản ứng lại. Bạn nên theo dõi nhiệt độ của con. Trường hợp trẻ sốt nhẹ (dưới 38 độ C) bạn không nên cho uống thuốc hạ sốt, chỉ nên lau mát cho trẻ, cho trẻ mặc đồ thoáng mát, uống đủ nước, ăn đồ ăn loãng, dễ tiêu và tiếp tục theo dõi nhiệt độ trẻ.
Trường hợp trẻ sốt từ 38,5 độ C trở lên, bạn nên cho uống thuốc paracetamol hạ sốt, với liều 10-15 mg/kg cân nặng. Tổng liều tối đa không quá 100 mg/kg thể trọng trong 24h, mỗi lần uống cách nhau 4-6h, không quá 6 lần mỗi ngày hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
Trường hợp trẻ uống 2-3 cữ thuốc hạ sốt vẫn không hạ nhiệt, có thể trẻ mắc các bệnh khác, không đơn thuần là sốt sau tiêm chủng. Do đó, bạn nên theo dõi trẻ, nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường như sốt cao liên tục trên 39 độ C, không đáp ứng thuốc hạ sốt, khó thở, co giật cần nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế sớm để được thăm khám, xử trí kịp thời.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Vi khuẩn uốn ván có nhiều ngoài môi trường đất cát, bùn đất, xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở dù rất nhỏ. Khi xâm nhập vào cơ thể, nha bào uốn ván phóng thích độc tố đến hệ thần kinh, nguy cơ tử vong 10-90% hoặc để lại nhiều di chứng như rối loạn thần kinh thực vật, nhiễm trùng cơ hội, viêm phổi, teo cơ, cứng khớp...
Vaccine uốn ván có hiệu quả phòng bệnh lên đến 95% khi tiêm đủ liều, đúng lịch. Hiện Việt Nam có các loại vaccine phòng uốn ván gồm vaccine uốn ván đơn và phối hợp như 5 trong 1; 6 trong 1; 4 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt; 3 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván; 2 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván. Vaccine có thể tiêm chủ động hoặc tiêm khi có vết thương để chống phơi nhiễm.
Với trường hợp của bạn có vết thương và lội bùn lũ có nguy cơ mắc uốn ván cao. Hiện 15 trung tâm tiêm chủng VNVC ở miền Trung - Tây Nguyên đang triển khai tiêm vaccine uốn ván đơn và huyết thanh kháng uốn ván miễn phí. Bạn có thể đến các trung tâm này để được bác sĩ xem xét vết thương và chỉ định tiêm chủng vaccine và huyết thanh kháng uốn ván phù hợp. 15 địa chỉ của trung tâm như sau:
1. VNVC An Nhơn: 330 Trường Chinh, phường An Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 330 Trường Chinh, KV An Ngãi, phường Nhơn Hưng, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định).
2. VNVC Hoài Nhơn: 195 Trần Hưng Đạo, phường Bồng Sơn, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 195 Trần Hưng Đạo, phường Bồng Sơn, thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định).
3. VNVC Quy Nhơn: 07 Lê Duẩn, phường Quy Nhơn, pỉnh Gia Lai (ĐC cũ: quốc lộ 1D, Tổ 1, khu vực 8, phường Nhơn Phú, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định).
4. VNVC Phú Tài: 92-194 Lạc Long Quân, phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 192-194 Lạc Long Quân, phường Trần Quang Diệu, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định).
5. VNVC Sông Cầu: 109 Đoàn Thị Điểm, phường Sông Cầu, Đắk Lắk (ĐC cũ: 109 Đoàn Thị Điểm, phường Xuân Yên, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên).
6. VNVC Tuy Hòa: 183 Nguyễn Huệ, phường Tuy Hòa, Đắk Lắk (ĐC cũ: 183 Nguyễn Huệ, phường 5, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên).
7. VNVC Nha Trang: L10-01 + L10-02 Tầng 10, TTTM Gold Coast, số 01 Trần Hưng Đạo, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa (ĐC cũ: STH22.20, 22.21, 22.22 khu đô thị mới Lê Hồng Phong II, đường số 04, phường Phước Hải, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa).
8. VNVC Ninh Hòa: thửa đất số 137, Tờ bản đồ số 28, Quốc lộ 1A, TDP Phước Đa 3, phường Ninh Hòa, Khánh Hòa (ĐC cũ: thửa đất số 137, tờ bản đồ số 28, Quốc lộ 1A, TDP Phước Đa 3, phường Ninh Đa, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa).
9. VNVC Phan Rang: 35 đường 21/8, phường Phan Rang, tỉnh Khánh Hòa (ĐC cũ: Số 35, đường 21/08, phường Phủ Hà, TP Phan Rang, tỉnh Ninh Thuận).
10. VNVC Buôn Ma Thuột: Số 07 Chu Văn An, Tân An, Đắk Lắk (ĐC cũ: Số 07 Chu Văn An, Tân An, TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk).
11. VNVC Ea Kar: 26 Nguyễn Tất Thành, xã Ea Kar, Đắk Lắk (ĐC cũ: 26 Nguyễn Tất Thành, Ea Kar , Ea Kar, Đắk Lắk).
12. VNVC Cư M’Gar: 8 Hùng Vương, xã Quảng Phú, Đắk Lắk (ĐC cũ: 08 Hùng vương, thị trấn Quảng Phú, huyện Cư M'gar, Đăk Lăk).
13. VNVC Pleiku: 264 Phan Đình Phùng, phường Diên Hồng, Tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 264 Phan Đình Phùng, Phường Yên Đỗ, TP Pleiku, tỉnh Gia Lai).
14. VNVC An Khê: 1316 Quang Trung, phường An Khê, tỉnh Gia Lai (ĐC cũ: 1316 Quang Trung, tổ 2, Phường Tây Sơn, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai).
15. VNVC Đak Đoa: 326 Nguyễn Huệ, Đak Đoa, Gia Lai (ĐC cũ: 326 Nguyễn Huệ, thị trấn Đak Đoa, Đak Đoa, Gia Lai).
Ngoài vaccine, sau này nếu có vết thương, bạn nên xử trí vết thương ban đầu đúng cách là rửa ngay dưới vòi nước sạch để đẩy chất bẩn ra ngoài. Nếu vết thương chảy máu và dính nhiều bùn cát, nên dùng oxy già sát khuẩn đẩy các hạt bụi, cát bẩn ra ngoài và cầm máu. Tiếp theo, rửa lại vết thương bằng xà phòng, lau khô và đến cơ sở tiêm chủng để được tiêm ngừa dựa theo lịch sử tiêm chủng. Nếu đã tiêm đầy đủ vaccine uốn ván, lần sau vết có vết thương, bạn chỉ cần tiêm thêm một mũi vaccine và không cần tiêm thêm huyết thanh kháng uốn ván.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Theo Kế hoạch Tiêm chủng mở rộng giai đoạn 3 năm từ 2026-2028, vaccine HPV phòng ung thư cổ tử cung là 1 trong 13 bệnh truyền nhiễm có vaccine được triển khai tiêm miễn phí. Theo đó, vaccine này chưa được triển khai rộng rãi trên cả nước mà chỉ áp dụng tại 4 tỉnh gồm Tuyên Quang, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Trà Vinh (nay là Vĩnh Long). Loại vaccine được triển khai là vaccine Gardasil giúp phòng 4 type virus HPV 6, 11, 16 và 18 gây sùi mào gà và ung thư cổ tử cung. Đối tượng được lựa chọn là trẻ em gái ở độ tuổi 11.
Con bạn là bé trai chưa thuộc đối tượng được tiêm vaccine này. Để phòng bệnh cho con, bạn có thể chọn tiêm dịch vụ loại phòng 9 type virus HPV gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58. Loại vaccine này tiêm được cho cả nam và nữ, giúp phòng ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo ở nữ giới và phòng sùi mào gà, ung thư hậu môn, hầu họng ở cả nam và nữ. Con bạn 10 tuổi, chỉ cần tiêm 2 mũi cách nhau 6-12 tháng, giúp tiết kiệm chi phí. Từ 15 tuổi đến 45 tuổi, cần tiêm 3 mũi. Hiệu quả bảo vệ của vaccine lên tới hơn 90% khi tiêm đầy đủ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh zona thần kinh do virus Varicella zoster gây ra, đây cũng là tác nhân gây thủy đậu trước đó. Sau khi khỏi bệnh thủy đậu, virus này "ngủ đông" trong các hạch thần kinh, chúng tái hoạt khi gặp điều kiện thuận lợi như: tuổi tác cao, mắc bệnh lý mạn tính, bị suy giảm hệ miễn dịch hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, căng thẳng kéo dài...
Biển hiện điển hình của zona thần kinh là những nốt mụn nước hoặc chùm mụn nước. Tại vùng da bị tổn thương, người bệnh có thể đau, rát, tê hoặc ngứa ran, dẫn đến sốt, mệt mỏi và mất ngủ. Mụn nước khi vỡ tạo thành những vết loét, rỉ dịch, còn có thể "mở đường" cho các tác nhân vi khuẩn, virus nguy hiểm xâm nhập như tụ cầu vàng, uốn ván...
Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng như đau dây thần kinh sau zona, loét giác mạc, giảm thị lực, mù lòa, mất thính giác, hội chứng Ramsay Hunt gây méo mặt, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, viêm màng não, viêm não... Dù hiếm gặp, song đã có những trường hợp bị viêm não do zona thần kinh nhưng không tìm thấy vết thương ngoài da.
Hiện nay, Việt Nam đã có vaccine Shingrix (GSK, Bỉ), tiêm cho người từ 50 tuổi trở lên tiêm hai mũi, cách nhau hai tháng, người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh cần tiêm hai mũi cách nhau một tháng. Hiệu quả ngăn nguy cơ mắc bệnh và tái mắc lên tới 97% với người từ 50 tuổi trở lên, và đến 87% với người tự 18 tuổi nguy cơ cao.
Bạn 51 tuổi, có bệnh lý tiểu đường, nguy cơ cao mắc zona, lịch tiêm gồm hai mũi, cách nhau 1-2 tháng. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ chỉ định lịch tiêm phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 2 tuổi có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, sức đề kháng non nớt khiến các con rất dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp. Trong khi đó, thời tiết thất thường hiện nay là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, virus, nấm mốc phát triển. Người lớn đi làm, trẻ lớn đi học là nguồn lây bệnh chủ yếu cho trẻ nhỏ ở nhà. Một số tác nhân khiến trẻ ho, sổ mũi, sốt như: cúm, phế cầu, virus hợp bào hô hấp RSV, sởi, ho gà, Hib... đã có vaccine để phòng ngừa.
Con bạn 15 tháng, có tiền sử viêm tiểu phế quản và từng nhiễm trùng hô hấp nhiều lần, dễ có nguy cơ tái mắc bệnh. Bé đã tiêm các vaccine trong chương trình Tiêm chủng mở rộng, hiện tại bé có thể tiêm các vaccine như cúm, phế cầu, RSV, não mô cầu, thủy đậu, viêm gan A, tả, thương hàn...
Hiện nay, Việt Nam có 4 loại vaccine phòng cúm, bao gồm: Influvac Tetra (Hà Lan), Vaxigrip Tetra (Pháp), GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) và Ivacflu-S (Việt Nam). Vaccine tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm trước đó cần tiêm hai mũi, cách nhau 1 tháng. Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm vaccine cúm bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, tiêm tốt nhất từ tháng thứ 4, giúp bảo vệ mẹ và truyền kháng thể thụ động, bảo vệ bé những tháng đầu đời chưa thể tiêm ngừa. Vaccine cần tiêm nhắc một mũi mỗi năm để củng cố kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành.
Với RSV, hiện Việt Nam đã có vaccine Abrysvo của Pfizer dành cho mẹ bầu từ tuần 24-36 thai kỳ và người lớn từ 60 tuổi trở lên. Lịch tiêm chỉ một mũi duy nhất. Mẹ bầu tiêm vaccine vừa giúp phòng bệnh, vừa truyền kháng thể thụ động để bảo vệ bé trong 6 tháng đầu đời sau sinh. Trường hợp mẹ bầu chưa kịp tiêm vaccine hoặc thời gian từ lúc tiêm đến khi sinh chưa đủ hai tuần, trẻ sinh ra có nguy cơ cao nhiễm và biến chứng do RSV có thể lựa chọn tiêm kháng thể đơn dòng Nirsevimab của Sanofi. Trẻ sơ sinh đến 12 tháng tuổi tiêm một mũi, liều lượng tùy theo cân nặng, trẻ trên 12 - 24 tháng có nguy cơ cao nhiễm RSV tiêm hai mũi ở hai vị trí khác nhau trong cùng một ngày.
Với phế cầu, hiện có 5 loại vaccine phòng ngừa gồm: phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15, phế cầu 20 và phế cầu 23. Trong đó, phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15 và phế cầu 20 tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi, sớm nhất 6 tuần tuổi, phế cầu 23 tiêm cho trẻ từ hai tuổi trở lên. Lịch tiêm cụ thể sẽ được bác sĩ tư vấn theo độ tuổi và lịch sử chủng ngừa.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, chủ yếu là các chủng cúm A như H3N2, H1N1 và các chủng cúm B như Yamagata, Victoria gây ra. Bệnh có thể gây ra các triệu chứng điển hình là sốt, ho, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi... Trường hợp nặng, người bệnh có nguy cơ bị biến chứng viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng não, suy hô hấp, thậm chí tử vong.
Hiện Việt Nam đang có 4 loại vaccine cúm gồm Influvac Tetra (Hà Lan), Vaxigrip Tetra (Pháp), GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) và Ivacflu-S (Việt Nam), giúp phòng 4 chủng virus cúm kể trên.
Vaccine tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm trước đó được chỉ định tiêm hai mũi, cách nhau 1 tháng. Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm vaccine cúm bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, tiêm tốt nhất từ tháng thứ 4, giúp bảo vệ mẹ và truyền kháng thể thụ động, bảo vệ bé những tháng đầu đời chưa thể tiêm ngừa.
Sau khi tiêm vaccine cúm, cơ thể cần tối thiểu 2-3 tuần để tạo kháng thể bảo vệ và giảm dần từ sau 6-12 tháng. Các vaccine hiện nay được khuyến cáo cần tiêm nhắc một mũi mỗi năm để bổ sung kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành và có thể tiêm cách mũi trước đó tối thiểu 6 tháng. Trường hợp bạn muốn tiêm sớm hơn so với lịch hẹn nửa tháng hoàn toàn có thể được. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tiêm ngừa.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!