Chào bạn!

Bệnh zona thần kinh do virus Varicella zoster gây ra, đây cũng là tác nhân gây thủy đậu trước đó. Sau khi khỏi bệnh thủy đậu, virus này "ngủ đông" trong các hạch thần kinh, chúng tái hoạt khi gặp điều kiện thuận lợi như: tuổi tác cao, mắc bệnh lý mạn tính, bị suy giảm hệ miễn dịch hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, căng thẳng kéo dài...

Biển hiện điển hình của zona thần kinh là những nốt mụn nước hoặc chùm mụn nước. Tại vùng da bị tổn thương, người bệnh có thể đau, rát, tê hoặc ngứa ran, dẫn đến sốt, mệt mỏi và mất ngủ. Mụn nước khi vỡ tạo thành những vết loét, rỉ dịch, còn có thể "mở đường" cho các tác nhân vi khuẩn, virus nguy hiểm xâm nhập như tụ cầu vàng, uốn ván...

Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng như đau dây thần kinh sau zona, loét giác mạc, giảm thị lực, mù lòa, mất thính giác, hội chứng Ramsay Hunt gây méo mặt, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, viêm màng não, viêm não... Dù hiếm gặp, song đã có những trường hợp bị viêm não do zona thần kinh nhưng không tìm thấy vết thương ngoài da.

Hiện nay, Việt Nam đã có vaccine Shingrix (GSK, Bỉ), tiêm cho người từ 50 tuổi trở lên tiêm hai mũi, cách nhau hai tháng, người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh cần tiêm hai mũi cách nhau một tháng. Hiệu quả ngăn nguy cơ mắc bệnh và tái mắc lên tới 97% với người từ 50 tuổi trở lên, và đến 87% với người tự 18 tuổi nguy cơ cao.

Bạn 51 tuổi, có bệnh lý tiểu đường, nguy cơ cao mắc zona, lịch tiêm gồm hai mũi, cách nhau 1-2 tháng. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ chỉ định lịch tiêm phù hợp.

Cảm ơn câu hỏi của bạn!

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 2 tuổi có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, sức đề kháng non nớt khiến các con rất dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp. Trong khi đó, thời tiết thất thường hiện nay là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, virus, nấm mốc phát triển. Người lớn đi làm, trẻ lớn đi học là nguồn lây bệnh chủ yếu cho trẻ nhỏ ở nhà. Một số tác nhân khiến trẻ ho, sổ mũi, sốt như: cúm, phế cầu, virus hợp bào hô hấp RSV, sởi, ho gà, Hib... đã có vaccine để phòng ngừa.

Con bạn 15 tháng, có tiền sử viêm tiểu phế quản và từng nhiễm trùng hô hấp nhiều lần, dễ có nguy cơ tái mắc bệnh. Bé đã tiêm các vaccine trong chương trình Tiêm chủng mở rộng, hiện tại bé có thể tiêm các vaccine như cúm, phế cầu, RSV, não mô cầu, thủy đậu, viêm gan A, tả, thương hàn...

Hiện nay, Việt Nam có 4 loại vaccine phòng cúm, bao gồm: Influvac Tetra (Hà Lan), Vaxigrip Tetra (Pháp), GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) và Ivacflu-S (Việt Nam). Vaccine tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm trước đó cần tiêm hai mũi, cách nhau 1 tháng. Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm vaccine cúm bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, tiêm tốt nhất từ tháng thứ 4, giúp bảo vệ mẹ và truyền kháng thể thụ động, bảo vệ bé những tháng đầu đời chưa thể tiêm ngừa. Vaccine cần tiêm nhắc một mũi mỗi năm để củng cố kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành.

Với RSV, hiện Việt Nam đã có vaccine Abrysvo của Pfizer dành cho mẹ bầu từ tuần 24-36 thai kỳ và người lớn từ 60 tuổi trở lên. Lịch tiêm chỉ một mũi duy nhất. Mẹ bầu tiêm vaccine vừa giúp phòng bệnh, vừa truyền kháng thể thụ động để bảo vệ bé trong 6 tháng đầu đời sau sinh. Trường hợp mẹ bầu chưa kịp tiêm vaccine hoặc thời gian từ lúc tiêm đến khi sinh chưa đủ hai tuần, trẻ sinh ra có nguy cơ cao nhiễm và biến chứng do RSV có thể lựa chọn tiêm kháng thể đơn dòng Nirsevimab của Sanofi. Trẻ sơ sinh đến 12 tháng tuổi tiêm một mũi, liều lượng tùy theo cân nặng, trẻ trên 12 - 24 tháng có nguy cơ cao nhiễm RSV tiêm hai mũi ở hai vị trí khác nhau trong cùng một ngày.

Với phế cầu, hiện có 5 loại vaccine phòng ngừa gồm: phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15, phế cầu 20 và phế cầu 23. Trong đó, phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15 và phế cầu 20 tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi, sớm nhất 6 tuần tuổi, phế cầu 23 tiêm cho trẻ từ hai tuổi trở lên. Lịch tiêm cụ thể sẽ được bác sĩ tư vấn theo độ tuổi và lịch sử chủng ngừa.

Cảm ơn câu hỏi của bạn!

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, chủ yếu là các chủng cúm A như H3N2, H1N1 và các chủng cúm B như Yamagata, Victoria gây ra. Bệnh có thể gây ra các triệu chứng điển hình là sốt, ho, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi... Trường hợp nặng, người bệnh có nguy cơ bị biến chứng viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng não, suy hô hấp, thậm chí tử vong.

Hiện Việt Nam đang có 4 loại vaccine cúm gồm Influvac Tetra (Hà Lan), Vaxigrip Tetra (Pháp), GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) và Ivacflu-S (Việt Nam), giúp phòng 4 chủng virus cúm kể trên.

Vaccine tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm trước đó được chỉ định tiêm hai mũi, cách nhau 1 tháng. Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm một mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm vaccine cúm bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, tiêm tốt nhất từ tháng thứ 4, giúp bảo vệ mẹ và truyền kháng thể thụ động, bảo vệ bé những tháng đầu đời chưa thể tiêm ngừa.

Sau khi tiêm vaccine cúm, cơ thể cần tối thiểu 2-3 tuần để tạo kháng thể bảo vệ và giảm dần từ sau 6-12 tháng. Các vaccine hiện nay được khuyến cáo cần tiêm nhắc một mũi mỗi năm để bổ sung kháng thể và cập nhật chủng cúm đang lưu hành và có thể tiêm cách mũi trước đó tối thiểu 6 tháng. Trường hợp bạn muốn tiêm sớm hơn so với lịch hẹn nửa tháng hoàn toàn có thể được. Bạn nên sắp xếp đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được tiêm ngừa.

Cảm ơn câu hỏi của bạn!

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh do nhóm virus đường ruột Enterovirus gây ra, có các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau họng, chảy nước bọt nhiều, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày, sau đó nổi ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối, mông. Trường hợp nặng, trẻ có nguy cơ bị viêm màng não, viêm não, bại liệt, tê liệt. Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vaccine phòng ngừa.

Bệnh lây qua đường tiêu hóa (phân - miệng), để phòng bệnh, phụ huynh nên dạy cho trẻ hoặc giúp trẻ rửa tay thường xuyên với xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; thường xuyên vệ sinh đồ chơi của trẻ, chăn mền gối; đeo khẩu trang khi tới nơi đông người; tránh tiếp xúc với những trẻ có dấu hiệu viêm đường hô hấp trên như ho, sổ mũi và các nốt mụn phỏng. Trường hợp không may trẻ mắc bệnh, gia đình cần theo dõi tình trạng bệnh, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, nếu trẻ sốt cao khó hạ, sốt quá hai ngày, li bì, giật mình chới với khi ngủ... đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị.

Đồng thời, trẻ mắc bệnh tay chân miệng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, virus khác xâm nhập vào cơ thể qua các tổn thương ở vùng hầu họng, các nốt mụn phỏng bị vỡ, gây đồng nhiễm, bội nhiễm dẫn đến tình trạng bệnh nặng hơn. Vì vậy, cha mẹ nên chủ động rà soát lịch sử tiêm chủng của trẻ, tiêm bổ sung kịp thời các vaccine còn thiếu, phòng nhiều tác nhân vi khuẩn, virus lưu hành như: cúm, phế cầu, não mô cầu, thủy đậu, sởi, quai bị, rubella, bạch hầu, ho gà, viêm não Nhật Bản...

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!

Chào bạn!

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây qua vết đốt của muỗi vằn cái. Bệnh có triệu chứng là sốt cao đột ngột, người mệt lả, nhức đầu, đau hốc mắt, đau cơ, đau họng, buồn nôn, nôn, kèm tiêu chảy. Đặc biệt, trong giai đoạn hạ sốt, bệnh dễ đột ngột trở nặng, có thể biến chứng sốc sốt xuất huyết, suy gan, suy thận, suy tim cấp, rối loạn điện giải, nhiễm trùng, suy đa tạng, cô đặc máu và tử vong.

Virus Dengue có 4 type huyết thanh gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Vì vậy, một người có nguy cơ mắc bệnh ít nhất 4 lần, bệnh có thể nặng hơn ở lần sau. Hiện nay, nhiều tỉnh, thành phố cảnh báo số ca sốt xuất huyết tăng cao. Đặc biệt, tại khu vực phía Nam, tính đến 12/10, có hơn 93.000 ca mắc sốt xuất huyết, tăng 146,3% so với cùng kỳ năm 2024; 28 trường hợp tử vong.

Con bạn đã mắc sốt xuất huyết hai lần, gia đình nên kiểm tra lại môi trường sống, vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, dọn dẹp và loại bỏ hoặc vệ sinh thường xuyên các dụng cụ chứa nước mưa, nước dùng trong gia đình, thường xuyên thay nước lọ hoa để diệt bọ gậy, loại bỏ nơi trú ngụ của muỗi. Cả gia đình cũng tập thói quen ngủ trong màn kể cả ban ngày.

Bên cạnh các biện pháp diệt loăng quăng, phòng muỗi đốt, tiêm vaccine sốt xuất huyết là biện pháp hiệu quả nhất. Hiện Việt Nam có vaccine Qdenga, do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất, có khả năng ngừa cả 4 type huyết thanh virus sốt xuất huyết. Vaccine chỉ định tiêm cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn, lịch tiêm gồm 2 mũi, cách nhau 3 tháng. Tiêm đủ mũi và đúng phác đồ giúp ngăn ngừa mắc và tái mắc sốt xuất huyết hơn 80% và ngăn nguy cơ nhập viện hơn 90%.

Cảm ơn câu hỏi của bạn.

Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!