Bác sĩ Phạm Đình Đông, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết virus hợp bào hô hấp RSV là nguyên nhân phổ biến gây viêm tai giữa, viêm phổi, viêm phế quản và có thể dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hiểu lầm về tác nhân này.
Bệnh chỉ gặp ở trẻ nhỏ
Theo bác sĩ Đông, bất kỳ ai cũng có thể nhiễm virus RSV, từ trẻ em đến người lớn. Người trưởng thành mắc RSV là nguồn lây bệnh chính cho trẻ nhỏ và người lớn tuổi trong gia đình.
Người cao tuổi nhiễm RSV có nguy cơ nhập viện kéo dài và tăng tỷ lệ tử vong từ 12-18%. Bệnh cũng có thể làm trầm trọng các triệu chứng ở người có bệnh mãn tính như béo phì và đái tháo đường. Ngoài ra, RSV góp phần tăng đột quỵ và biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim, suy tim, loạn nhịp tim.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ cao nhiễm RSV từ chính người thân trong gia đình. Ảnh minh họa: Vecteezy
Theo WHO, hiện chưa có số liệu thống kê về bệnh do RSV ở người lớn trên toàn cầu. Tại Mỹ, mỗi năm ước tính có 160.000 ca nhập viện và 10.000 ca tử vong do RSV ở người lớn trên 65 tuổi.
Còn ở trẻ em, nhiễm RSV rất phổ biến. Khoảng 70% em bé nhiễm RSV trong năm đầu đời. WHO ước tính mỗi năm có khoảng 3,6 triệu ca nhập viện và khoảng 100.000 ca tử vong do RSV ở trẻ em dưới năm tuổi trên toàn cầu.
Chỉ trẻ sinh non mới mắc bệnh nặng
Những em bé nhiễm RSV phải điều trị tại bệnh viện thường sinh đủ tháng và khỏe mạnh. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra, trong số những ca nhập viện do RSV, trẻ khỏe mạnh chiếm hơn 70%, ví dụ ở Mỹ là 71%, Canada là 80%, Trung Quốc là 85%, Nhật Bản lên tới 90%, Việt Nam khoảng 84-97%.
Mẹ bầu tiêm vaccine trong thai kỳ giúp truyền kháng thể thụ động, bảo vệ bé trong 6 tháng đầu đời. Ảnh: Mộc Thảo
Bệnh không để lại di chứng
RSV không chỉ là bệnh nhiễm trùng thông thường mà còn để lại hậu quả lâu dài. Nhiễm RSV ở người cao tuổi làm trầm trọng các bệnh lý nền và tăng nguy cơ suy tim, đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Trẻ nhỏ nhiễm RSV nặng có thể gây thở khò khè kéo dài, tăng nguy cơ hen suyễn, viêm phổi tái phát, suy giảm chức năng phổi, có nguy cơ tái nhập viện nhiều lần.
RSV không có vaccine phòng ngừa
Mặc dù không có thuốc điều trị đặc hiệu, vaccine phòng RSV đã được triển khai tại Việt Nam vào cuối tháng 9 vừa qua. Vaccine cần tiêm một mũi duy nhất cho mẹ bầu từ tuần 24-36 của thai kỳ để truyền kháng thể thụ động bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ nhiễm RSV gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản trong sáu tháng đầu đời. Người từ 60 tuổi trở lên cũng được chỉ định tiêm một mũi để phòng bệnh chủ động.
Hoàng Dương