Hoàng thường xuyên chán ăn, chướng bụng, ợ chua, mệt mỏi, gần đây đau vùng bụng trên. BS.CKII Phan Thị Tường Vân, khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, chẩn đoán thiếu máu, loét dạ dày độ IIc theo bảng Forrest phân loại mức độ loét. Theo bảng này, trên độ III là giai đoạn nặng, nguy cơ chảy máu tái phát.
Còn Trung bị rối loạn tiêu hóa đã điều trị song tái phát nhiều lần, đến khám trong tình trạng đau bụng âm ỉ kéo dài hai tuần, sụt cân bất thường. Kết quả nội soi cho thấy loét tá tràng gây phù nề, co kéo, hẹp môn vị. Bác sĩ lý giải khu vực này là nơi thức ăn đi từ dạ dày xuống ruột, khi bị hẹp thức ăn khó đi qua gây đầy bụng, nôn ói sau ăn, chán ăn dẫn đến sụt cân.
Hai bệnh nhi được tiêm thuốc ức chế acid dạ dày để giảm viêm, ngăn vết loét tiến triển và thúc đẩy lành niêm mạc. Sau 7 ngày, cả hai xuất viện, tiếp tục uống thuốc theo phác đồ, sau đó cần nội soi lại để kiểm tra.

Bác sĩ nội soi cho người bệnh bị loét dạ dày. Ảnh minh họa: Bệnh viện cung cấp
Hoàng và Trung là hai trong số nhiều trường hợp phát hiện bệnh khi khám sức khỏe tại hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Mỗi ngày hệ thống bệnh viện tiếp nhận gần 500 bệnh nhi, trong đó khoảng 16% mắc bệnh tiêu hóa, chủ yếu ở trẻ dưới 3 tuổi. Khảo sát ngẫu nhiên hơn 240 trẻ dưới một tuổi khám sức khỏe tại bệnh viện Tâm Anh trong 12 tháng qua cho thấy 49% có các bệnh lý tiêu hóa như trào ngược, viêm ruột, tiêu chảy, táo bón, dị ứng đạm sữa bò. Bệnh có chiều hướng tăng vào dịp hè, do trẻ tiếp xúc nhiều hơn với nguồn nước và thực phẩm bẩn, không đảm bảo vệ sinh khi tham gia các hoạt động ngoài trời.
Loét dạ dày ở trẻ em là tình trạng niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng bị tổn thương, ăn mòn sâu đến lớp cơ niêm mạc hoặc sâu hơn, tạo thành vết thương hở. Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh là nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) làm suy yếu lớp niêm mạc bảo vệ của dạ dày - tá tràng, khiến axit dễ dàng tấn công và gây loét. Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (có trong các thuốc giảm đau hạ sốt thông thường), tiền sử gia đình, căng thẳng học tập, ăn uống không điều độ, bỏ bữa, thức khuya... cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.
Triệu chứng của bệnh có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi. Trẻ nhỏ thường nôn, bỏ bú, quấy khóc, bụng chướng, phân đen. Trẻ lớn, thanh thiếu niên như Hoàng và Trung thường đau bụng âm ỉ, ợ hơi, buồn nôn, đầy bụng, chán ăn, thiếu máu... Nếu không được phát hiện kịp thời, tình trạng viêm loét dạ dày tá tràng có thể gây xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày, ngất xỉu, diễn tiến tái phát có thể gây hẹp môn vị, sụt cân, thiếu máu mạn tính... Bên có thể diễn tiến âm thầm và chỉ có triệu chứng rõ ràng khi đã nặng.

Bệnh nhi được lấy máu xét nghiệm khi đi khám sức khỏe tổng quát. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Theo bác sĩ Vân, ăn uống nhiều đồ chua, cay, nóng, nhiều gia vị khó tiêu... có thể khiến dạ dày làm việc nhiều hơn, thói quen ăn uống không điều độ, bỏ bữa hoặc ăn quá no có thể khiến niêm mạc bị tổn thương, gây đau và viêm loét. Bộ máy tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, rất dễ bị tổn thương. Áp lực học hành, căng thẳng cũng là nguyên nhân khiến trẻ đau dạ dày.
Trẻ ăn nhiều rau, trái cây giàu chất xơ, khoáng chất, thực phẩm giàu protein cung cấp nguyên liệu cho vết loét mau lành. Trẻ nên hình thành thói quen ăn đúng giờ, điều độ, không để quá no hay quá đói, tránh căng thẳng. Nếu trong gia đình có nhiều thành viên cùng viêm dạ dày, trẻ nên được tầm soát và điều trị sớm.
Khoảng 60-90% trẻ bị viêm dạ dày tá tràng do nhiễm vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP). Đây là chủng vi khuẩn có khả năng lây lan từ người này sang người khác, xâm nhập vào dạ dày và ruột non gây viêm dạ dày, tá tràng. Đường lây lan của vi khuẩn vẫn chưa được xác định rõ. Một số nghiên cứu cho thấy vi khuẩn có thể lây lan khi dùng thực phẩm, nước bị nhiễm khuẩn.
Bác sĩ Vân khuyến cáo nên đưa trẻ đi khám để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, hạn chế các biến chứng của bệnh. Khám sức khỏe tổng quát không phát hiện trực tiếp bệnh loét dạ dày, nhưng thông qua thăm khám bác sĩ sẽ nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ, từ đó chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu hơn. Khám sức khỏe định kỳ ở trẻ khỏe mạnh giúp tầm soát các bệnh lý thường gặp theo lứa tuổi, điều trị kịp thời.
Đình Lâm
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh trẻ em tại đây để bác sĩ giải đáp |