Trả lời:

Từ tuần thai thứ 20 trở đi, thai nhi phát triển mạnh về kích thước và trọng lượng. Tử cung của thai phụ phải giãn nở nhanh để tạo không gian cho bé, từ đó thể tích trong ổ bụng giảm đáng kể. Do đó, thai phụ chỉ cần ăn một lượng nhỏ thức ăn đã cảm thấy đầy bụng và no.

Trong thai kỳ, hormone progesterone tăng cao để duy trì sự phát triển của thai nhi, nhưng lại có tác dụng phụ là làm chậm nhu động ruột, khiến thức ăn lưu lại trong dạ dày lâu. Cảm giác đầy bụng, khó tiêu, trào ngược khiến mẹ bầu khó nằm ngủ sâu, nhất là vào ban đêm. Mất ngủ kéo dài không chỉ gây mệt mỏi mà còn tăng nguy cơ trầm cảm thai kỳ.

Ăn nhanh no khi mang thai là hiện tượng sinh lý, sẽ hết sau khi phụ nữ sinh con. Tuy nhiên, trong thai kỳ có thể ảnh hưởng sức khỏe mẹ và thai nhi, nếu không có biện pháp can thiệp dinh dưỡng kịp thời.

Đầu tiên, dạ dày bị chèn ép bởi tử cung lớn, mẹ bầu ăn ít, nhanh no nên thường không nạp đủ năng lượng. Trong khi đó, nhu cầu dinh dưỡng của thai phụ giai đoạn này tăng mạnh, cần nhiều hơn 300-500 kcal mỗi ngày so với trước khi mang thai.

Kết quả là thai phụ dễ mệt mỏi, chóng mặt, tụt huyết áp, giảm sức đề kháng và khó tăng cân theo khuyến nghị (thường 10-12 kg cho cả thai kỳ). Người mẹ nên ăn uống không đủ chất, đặc biệt là thiếu sắt, acid folic và protein do có thể bị thiếu máu dinh dưỡng. Thai nhi cũng bị ảnh hưởng trực tiếp, tăng nguy cơ nhẹ cân, sinh non.

Thay vì ăn ba bữa, thai phụ nên chia thành 5-6 bữa nhỏ mỗi ngày, ăn chậm và nhai kỹ giúp giảm áp lực lên dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa và hạn chế trào ngược. Ưu tiên nhóm thực phẩm giàu đạm nhưng nhẹ bụng như cá, trứng, sữa, đậu phụ, thịt nạc; ăn nhiều rau xanh, trái cây chín, hạn chế đồ chiên rán, cay nóng. Chọn các thực phẩm có mùi nhẹ, uống nước từng ngụm nhỏ trong ngày.

Bạn tránh nằm ngay sau khi ăn, đi lại nhẹ nhàng hoặc kê cao đầu khi ngủ để giảm trào ngược. Uống bổ sung vitamin và khoáng chất theo chỉ định bác sĩ. Bên cạnh chế độ ăn uống, thai phụ nên duy trì tập thể dục với các hoạt động nhẹ nhàng như yoga bầu, đi bộ hoặc các bài giãn cơ giúp tăng lưu thông máu, thư giãn tinh thần, kích thích ăn uống.

Thai phụ nên cố gắng duy trì giờ đi ngủ, thức dậy cố định mỗi ngày. Không gian ngủ nên yên tĩnh, có thể mở nhạc nhẹ hoặc nhạc không lời tùy sở thích để dễ dàng thư giãn, đi vào giấc. Nếu tình trạng ăn ít kéo dài hoặc sụt cân, cần đi khám để được tư vấn dinh dưỡng kịp thời. Một số trường hợp thai phụ cảm thấy no không phải từ nguyên nhân thai lớn chèn ép mà liên quan đến dấu hiệu trầm cảm hoặc "chán ăn tâm thần".

BS.CKI Đỗ Đình Đạt
Trung tâm Sản Phụ khoa
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM