BS.CKI Trần Thị Mỹ Linh, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chẩn đoán bé bị vảy nến thể mủ toàn thân (GPP). Đây là một thể bệnh nặng, ít gặp của bệnh vảy nến, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các mụn mủ vô khuẩn trên nền da đỏ lan tỏa toàn thân, kèm sốt, mệt mỏi, rối loạn điện giải.

Chị Hân, mẹ bé Mai, cho biết 3 tháng trước vùng da đầu của con gái có vài mảng trắng nhỏ như gàu, sau đó xuất hiện thêm một vài nốt đỏ da ở tay chân, kèm ngứa. Nghĩ con bị dị ứng nhẹ, chị tự mua thuốc bôi và thuốc uống cho bé nhưng không bớt. Chị đưa con đến phòng khám gần nhà, được chẩn đoán nấm da và uống thuốc trong 5 ngày. Sau khi uống thuốc 2-3 ngày, bé xuất hiện nhiều mụn mủ nhỏ li ti, các mảng đỏ da ngày càng lan rộng khắp da mặt, cổ, lưng, đùi, ngực, ngứa và đau rát, sốt, mệt mỏi, mất ngủ.

Chị Hân cũng mắc bệnh vảy nến nhiều năm nhưng chỉ ở mức độ nhẹ, chưa từng xuất hiện mụn mủ, không nghĩ con bị sớm như vậy. Bác sĩ Linh cho biết vảy nến mủ toàn thân ở trẻ em thường do rối loạn điều hòa miễn dịch, liên quan đến đột biến gene IL36RN, khiến quá trình viêm bị kích hoạt quá mức. Bệnh có thể khởi phát do các yếu tố như ngưng corticosteroid đột ngột, nhiễm trùng, stress hoặc dùng một số thuốc. Việc tự ý sử dụng thuốc không rõ loại có thể làm bệnh khởi phát nặng.

Bác sĩ Linh xác định Mai vào đợt bùng phát vảy nến mủ toàn thân cấp tính, diễn tiến nhanh, kèm sốt cao và tổn thương da lan rộng, có nguy cơ ảnh hưởng gan, thận, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời, chỉ định cho bé nhập viện để điều trị.

"Thuốc sinh học được xem là liệu pháp kiểm soát vảy nến thể mảng hiệu quả nhất hiện nay, song đối với vảy nến thể mủ ở trẻ em ưu tiên hàng đầu vẫn là các thuốc toàn thân cổ điển", bác sĩ Linh nói. Một số thuốc sinh học nhóm ức chế TNF alpha cũng được ứng dụng điều trị như giải pháp thứ hai. Bác sĩ điều trị tích cực bằng thuốc ức chế miễn dịch toàn thân có thành phần an toàn với trẻ em, thuốc chống viêm, thuốc bôi đặc hiệu đẩy nhanh quá trình lành thương và chăm sóc da tại chỗ, theo dõi sát sinh hiệu và các xét nghiệm như điện giải đồ, chức năng gan thận.

Sau gần một tuần điều trị, tổng trạng bé Mai cải thiện, các mụn mủ khô dần, da bong vảy trắng, giảm ngứa rát, một số chỗ để lát dát tăng sắc tố sau viêm. Hiện bé được xuất viện, tiếp tục điều trị duy trì và tái khám định kỳ mỗi tháng.

Bác sĩ Linh lưu ý nhiều người nhầm lẫn vảy nến và nấm da vì cả hai đều có biểu hiện da đỏ và bong vảy trắng. Tuy nhiên, vảy nến là bệnh tự miễn, không phải do nấm hay vi khuẩn. Khi cơ thể đang rối loạn miễn dịch, việc dùng thuốc sai chỉ định, nhất là thuốc có chứa corticoid, khiến phản ứng viêm bùng lên dữ dội, gây tổn thương da toàn thân. Bệnh có thể khởi phát ở bất kỳ lứa tuổi nào, phổ biến nhất 15-35 tuổi, tỷ lệ mắc ở nam và nữ gần ngang nhau.

Theo bác sĩ Linh, vảy nến không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát, duy trì giai đoạn lui bệnh kéo dài nếu điều trị đúng, tránh các yếu tố khởi phát và không tự ý dùng thuốc không rõ loại. Vảy nến ở trẻ nhỏ thường khởi phát với các mảng da đỏ bong vảy trắng như gàu ở vùng đầu, khuỷu tay hoặc đầu gối, kèm da khô, đỏ nhẹ, ngứa ít hoặc không ngứa.

Bên cạnh dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, cha mẹ hướng dẫn trẻ giữ vệ sinh da, dưỡng ẩm thường xuyên, tránh gãi hoặc chà xát mạnh. Cẩn trọng với các món ăn lạ dễ gây dị ứng, chứa nhiều protein như tôm, cua, ghẹ, đồ hộp, trứng... hay đồ uống có chất kích thích như bia, cà phê, trà... Giữ tinh thần thoải mái, ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc cũng rất quan trọng giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và lâu dài.

Minh Hương

*Tên nhân vật đã được thay đổi