Bé 3 tháng tuổi nên tiêm vaccine phế cầu nào? (Hồng Khánh, Đồng Nai)
Trả lời:
Phế cầu khuẩn là loại vi khuẩn nguy hiểm rất thường gặp, trú ngụ trong hầu họng của tất cả mọi người. Vi khuẩn phế cầu có nhiều chủng phức tạp, dễ lây truyền qua đường hô hấp (ho, hắt hơi) và gây ra các căn bệnh như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm khuẩn huyết với tỷ lệ tử vong 10 - 20%. Đặc biệt ở nhóm đối tượng nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người già, người có bệnh nền... tỷ lệ tử vong lên đến 50%.
Tiêm vaccine phế cầu cho trẻ từ sớm là biện pháp chủ động và tiết kiệm trong việc phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý nguy hiểm do phế cầu khuẩn. Hiện có hai loại vaccine được sử dụng để chống lại sự xâm nhập và gây bệnh của phế cầu khuẩn tại Việt Nam bao gồm là Synflorix (phế cầu 10) và Prevenar 13 (phế cầu 13). Dù cả hai đều là vaccine phòng các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra, nhưng nguồn gốc, phạm vi phòng bệnh, đối tượng và lịch tiêm chủng lại khác nhau.
Vaccine Synflorix:
Vaccine Synflorix còn được gọi là vaccine Phế cầu 10 vì có khả năng phòng 10 tuýp vi khuẩn phế cầu gây bệnh nguy hiểm gồm: 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F và 23F. Vaccine Synflorix được sản xuất bởi hãng dược GlaxoSmithKline (GSK) của Bỉ, được chỉ định tiêm chủng tạo miễn dịch chủ động cho trẻ em từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi với lịch tiêm khác nhau kể từ độ tuổi bắt đầu.
Tiêm vaccine là cách sớm bảo vệ trẻ trước vi khuẩn phế cầu. Ảnh: Mộc Thảo
Vaccine Prevenar 13:
Vaccine Prevenar 13 được nghiên cứu và phát triển bởi hãng dược Pfizer (Bỉ). Vaccine có tên gọi khác là vaccine Phế cầu 13 vì có chứa 13 tuýp kháng nguyên phổ biến nhất của phế cầu khuẩn gồm 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F và 23F. Phế cầu 13 được chỉ định tiêm chủng sớm cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên, người trưởng thành, người cao tuổi, người có bệnh nền, người bị suy giảm miễn dịch,... Đặc biệt, trẻ em từ 2 tuổi và người lớn chỉ cần tiêm một mũi vaccine phế cầu 13 duy nhất sẽ cho miễn dịch trọn đời.
Dù có những điểm khác nhau, cả hai loại vaccine Phế cầu 10 và Phế cầu 13 đều có tính an toàn cao, hiệu quả bảo vệ lâu dài khỏi các bệnh nguy hiểm do phế cầu, đã và đang được đưa vào sử dụng tại hơn 100 quốc gia trên thế giới.
Trẻ dưới 5 tuổi rất cần được tiêm chủng vaccine phòng phế cầu khuẩn đầy đủ, tuy nhiên nên cân nhắc về nguy cơ các bệnh lý đặc thù theo lứa tuổi mà ưu tiên sử dụng vaccine nào. Phế cầu 10 có tác dụng đặc hiệu hơn ở bệnh lý viêm tai giữa ở trẻ nhỏ. Người lớn chỉ cần tiêm duy nhất một mũi vaccine Phế cầu 13 để phòng hiệu quả các bệnh nguy hiểm như viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyế,...
Trong trường hợp con bạn 3 tháng tuổi có thể tiêm vaccine Phế cầu 10 để có miễn dịch phòng bệnh đặc hiệu, sau đó khi trẻ lớn có thể tiếp tục tiêm phế cầu 13 để phòng được 3 type còn lại có trong vaccine.
ThS.BS Ngô Thị Kim Phượng,
Hệ thống tiêm chủng VNVC