Đau sau zona thần kinh là tình trạng tổn thương thần kinh do virus varicella zoster để lại. Đây là biến chứng thần kinh mạn tính thường gặp nhất sau khi mắc bệnh zona cấp tính. BS.CKI Trần Nguyễn Uyên Dung, Khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho hay sau khi mụn nước zona đã lành, các dây thần kinh vẫn tiếp tục truyền tín hiệu đau bất thường, khiến bệnh nhân cảm thấy rát bỏng, nhói buốt, châm chích hoặc như điện giật ở vùng da có tổn thương, nhất là khi về đêm. Tình trạng này thường khởi phát trong vòng ba tháng sau khi zona cấp tính qua đi. Người cao tuổi hoặc có hệ miễn dịch suy yếu có nguy cơ cao hơn.

Theo bác sĩ Uyên Dung, ngoài các phương pháp điều trị đau sau zona thần kinh như thuốc giảm đau thần kinh, sử dụng miếng dán lidocaine, capsaicin, hiện nay, tiêm botulinum toxin (botox) cũng được áp dụng và mang lại nhiều hiệu quả. Khi tiêm vào vùng da từng bị tổn thương, hoạt chất này ức chế sự phóng thích các chất trung gian dẫn truyền đau tại đầu tận cùng của dây thần kinh, nhờ đó làm giảm tín hiệu đau truyền lên não. Phương pháp này ít xâm lấn, an toàn và đã được Bộ Y tế đưa vào hướng dẫn chẩn đoán, điều trị đau sau zona thần kinh.

Tiêm botox có tác động tại chỗ, giảm đau rõ rệt mà ít ảnh hưởng đến toàn thân. Quy trình tiêm thường diễn ra ngoại trú, bệnh nhân được khám, xác định vùng đau, sát khuẩn và gây tê tại chỗ trước khi tiêm. Bác sĩ tiêm nhiều điểm nhỏ dưới da, tùy liều lượng phù hợp cho từng người và theo dõi trong vòng 30-60 phút sau tiêm. Hiệu quả thường bắt đầu sau 3-7 ngày, rõ nhất sau hai tuần và duy trì 3-4 tháng, sau đó người bệnh cần tiêm nhắc lại.

Tác dụng phụ có thể xảy ra nhưng ít gặp, chủ yếu là đau nhẹ hoặc đỏ tại chỗ tiêm và tự hết sau một đến hai ngày. Người bệnh đau sau zona kéo dài trên một tháng, điều trị bằng thuốc không đáp ứng hoặc gây tác dụng phụ nặng nên đi khám sớm tại chuyên khoa Thần kinh để được tư vấn phương án điều trị phù hợp. Tiêm botox phải được bác sĩ chuyên khoa trực tiếp đánh giá và thực hiện tại cơ sở y tế uy tín.

Phượng Thy