Để giảm cân, bà Trang ăn ít và giảm lượng thức ăn chứa đạm từ đậu hũ, hải sản, thịt bò... nhưng không hiệu quả. Khi đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, bà nặng 69 kg, cao 1,55 m, chỉ số khối cơ thể 28,7 kg/m2, béo phì độ một. Bà còn mắc bệnh gout, mỡ máu, thoái hóa khớp độ 4, suy tuyến giáp, uống gần 10 viên thuốc mỗi ngày để kiểm soát bệnh nền.

Ngày 7/2, tiến sĩ, bác sĩ Lâm Văn Hoàng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, cho biết bà Trang mắc bệnh lạc nội mạc tử cung đã cắt tử cung, buồng trứng cách đây 12 năm. Từ đó, cơ thể không thể sản xuất hormone sinh dục nữ như bình thường, gây mất cân bằng, rối loạn nội tiết; biểu hiện mệt mỏi, bốc hỏa, rối loạn giấc ngủ, cân nặng của bà tăng nhanh bất thường. Tăng cân do thiếu hormone estrogen khiến cơ thể sử dụng tinh bột và đường không đúng cách, dễ tích tụ chất béo, khó giảm cân.

Thói quen ăn quá ít protein (chất đạm) của bà gây mất cơ, thừa mỡ. Protein là chất dinh dưỡng đa lượng được tạo thành từ các axit amin, cần thiết cho cơ thể và thường được coi là nền tảng cho cơ bắp, có tác dụng điều chỉnh hormone. Protein hoạt động như các enzyme đẩy nhanh các phản ứng hóa học, điều chỉnh sự di chuyển của các chất qua màng tế bào và bảo vệ chống lại bệnh tật. Nếu thiếu protein trong chế độ ăn, cơ thể tiêu thụ lượng protein từ cơ xương. Theo thời gian, các cơ này bị teo, từ đó làm giảm sức mạnh cơ bắp, làm chậm quá trình trao đổi chất, gây suy nhược và mệt mỏi.

Từ thực tế bệnh nền và chế độ ăn uống, sinh hoạt của bà Trang, bác sĩ Hoàng xây dựng liệu trình giảm cân kết hợp chế độ dinh dưỡng phù hợp, đủ chất, không quá kiêng khem. Người bệnh bị đau khớp, đi lại khó khăn nên được chuyên viên vận động tư vấn bài tập nhẹ nhàng.

Sau một tháng, bà Trang giảm 3 kg, chỉ số mỡ máu ổn định, đi lại dễ dàng hơn. Mục tiêu của bà là kiên trì theo lộ trình điều trị béo phì của bác sĩ để giảm khoảng 6-7 kg.

Theo bác sĩ Hoàng, mỗi người béo phì có cơ địa, tình trạng bệnh nền khác nhau, do đó, không nên áp dụng công thức chung mà cần ưu tiên cá thể hóa. Điều trị béo phì không phải ngày một ngày hai mà cả một quá trình, cần có đủ thời gian để giảm cân bền vững, hiệu quả, tránh tăng cân lại. Người bệnh cần đến bác sĩ khám, thực hiện các xét nghiệm, kết hợp dinh dưỡng, vận động và thuốc, quản lý bệnh nền, giảm nguy cơ biến chứng.

Từ khoảng 50 tuổi, hệ cơ và xương bắt đầu lão hóa, điển hình là tình trạng teo cơ thường gặp ở người lớn tuổi. Tình trạng này nghiêm trọng hơn ở người mắc bệnh mạn tính, có lối sống ít vận động, chế độ dinh dưỡng không đầy đủ... Bác sĩ Hoàng khuyến cáo người lớn tuổi cần ăn đủ protein giúp cơ thể duy trì sức mạnh của cơ, tăng khả năng vận động và giảm nguy cơ chấn thương.

Đức Hạnh

*Tên người bệnh đã được thay đổi