Anh Phi cho biết từng nghe vợ nói chuyện về HPV song không để tâm. Khi được cho biết virus có thể lây nhiễm ở trẻ dậy thì và khi nhiễm dai dẳng có thể gây ung thư, anh rất lo lắng. Sau khi bàn với vợ, anh đưa con trai 12 tuổi đến Trung tâm tiêm chủng VNVC để tiêm phòng HPV. Còn con gái út 7 tuổi, dự kiến tiêm ngừa ngay khi đủ điều kiện.
"Tiêm vaccine cũng là khoản đầu tư bền vững cho tương lai", anh Phi nói.
Còn anh Dương Anh Tuấn, 44 tuổi, TP HCM, biết đến HPV thông qua tin tức trên báo chí. Mong muốn hoàn thành vai trò người cha hiện đại và chỉn chu, anh tranh thủ ngày cuối tuần đưa hai con gái 13 và 15 tuổi đi tiêm ngừa. Đến nay, hai bé đã tiêm xong 2 mũi, hoàn thành lịch tiêm của vaccine Gardasil 9.
Anh Tuấn và hai con gái tại Trung tâm tiêm chủng VNVC Hoàng Văn Thụ, TP HCM. Ảnh: Hoàng Dương
Bác sĩ Lê Thị Gấm, Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết hơn 220 trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc ghi nhận nhiều gia đình chủ động cho con tiêm phòng bệnh, trong đó có nhiều nam giới. Sự thay đổi này cho thấy vai trò chăm sóc sức khỏe gia đình được chia sẻ công bằng hơn.
Tiêm ngừa HPV không chỉ dành cho nữ giới. Hiện nay, nam giới cũng được khuyến cáo tiêm phòng HPV để ngừa sùi mào gà, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng.
Hiện Việt Nam có hai loại vaccine ngừa HPV. Trong đó, vaccine Gardasil phòng 4 type 6, 11, 16 và 18, tiêm cho nữ từ 9 đến 26 tuổi. Vaccine Gardasil 9 phòng ngừa 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, có thể tiêm cho cả nam và nữ từ 9 đến 45 tuổi. Hiệu quả phòng bệnh đến hơn 90%. Độ tuổi tiêm ngừa vaccine HPV tốt nhất là từ 9 đến 14 tuổi khi lịch tiêm chỉ cần hai mũi.
Con gái út của anh Tuấn tiêm mũi 2 vaccine Gardasil 9 tại Trung tâm tiêm chủng VNVC. Ảnh: Hoàng Dương
HPV là loại virus gây u nhú ở người phổ biến. Hiện có tới hơn 200 type virus HPV. Trong đó, 14 type nguy cơ cao gây ung thư, gồm có: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68. HPV cũng là nguyên nhân gây ra gần 100% ca ung thư cổ tử cung, 88% ca ung thư hậu môn, 78% ca ung thư âm đạo, 70% ca ung thư hầu họng...
Phần lớn các trường hợp nhiễm HPV không biểu hiện triệu chứng. Virus có thể dễ dàng lây nhiễm qua quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm cả ngả âm đạo, hậu môn và miệng. Bên cạnh đó, virus cũng có đường lây khác như tiếp xúc với dịch tiết chứa virus từ đồ dùng cá nhân như đồ lót, khăn tắm... Ở những người có ít nhất một bạn tình khác giới, khả năng nhiễm HPV trung bình trong suốt cuộc đời ở nữ giới là 84,6%, trong khi ở nam giới lên tới 91,3%.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính năm 2019, trên toàn cầu có 620.000 ca ung thư mới ở phụ nữ và 70.000 ca ung thư mới ở nam giới do HPV gây ra. Năm 2022, ung thư cổ tử cung đứng thứ 4 trong số những bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ, với khoảng 660.000 ca mắc mới và khoảng 350.000 người không qua khỏi. Tại Việt Nam, năm 2020, có 4.132 ca mắc mới, chiếm 2,3% tổng số bệnh nhân ung thư, 2.223 ca tử vong.
Bên cạnh đó, HPV còn gây mụn cóc sinh dục. Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM ghi nhận một người đàn ông 35 tuổi, ở TP HCM, bị u trong hốc mũi do nhiễm virus HPV.
Hà Anh