Bác sĩ Nguyễn Văn Ngân, khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết bệnh xơ phổi thường xuất hiện ở người lớn tuổi, nhất là trong độ tuổi 50-70. Lúc này, khả năng tự sửa chữa tổn thương của cơ thể suy giảm, trong khi phổi đã phải chịu tác động kéo dài từ môi trường sống. Quá trình lão hóa tự nhiên còn làm suy yếu cấu trúc phổi. Các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc, tiếp xúc với bụi bẩn hay mắc bệnh hô hấp kéo dài.

Nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn nặng bởi triệu chứng ban đầu rất dễ nhầm lẫn với các dấu hiệu tuổi già. Người bệnh thường khó thở, ho khan kéo dài, đau tức ngực, đau nhức cơ khớp, mệt mỏi và sụt cân. Diễn tiến bệnh xơ phổi ở mỗi người lại khác nhau, có bệnh nhân tiến triển nhanh chỉ trong vài tháng.

Khi mô phổi bị xơ hóa, lượng oxy đưa vào máu giảm mạnh, dẫn đến thiếu oxy, suy hô hấp. Tình trạng này gây co mạch phổi kéo dài, tái cấu trúc mạch máu và dẫn đến tăng áp lực động mạch phổi. Thất phải làm việc nhiều hơn, lâu dài dẫn đến giãn, suy chức năng và hình thành suy tim phải. Ở giai đoạn muộn hơn, quá trình xơ hóa lan rộng làm trao đổi khí suy giảm, người bệnh khó thở thường xuyên, gây rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp.

Hiện chưa có phương pháp điều trị triệt để phục hồi hoàn toàn chức năng phổi cho bệnh nhân xơ phổi. Tuy nhiên, các biện pháp phòng ngừa và can thiệp sớm có thể làm chậm tiến triển bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống. Người cao tuổi nên duy trì lối sống lành mạnh, tuyệt đối không hút thuốc lá, ăn uống khoa học, tập thể dục phù hợp để tăng cường sức khỏe hô hấp. Tiêm phòng các loại vaccine liên quan đến đường hô hấp có thể giảm nguy cơ mắc bệnh.

Khi xuất hiện dấu hiệu bất thường như ho khan kéo dài, khó thở, đau tức ngực, người bệnh cần đến bệnh viện khám. Phát hiện kịp thời giúp kiểm soát tốt triệu chứng của bệnh, hạn chế biến chứng.

Thu Giang