Đờm (chất nhầy) có tác dụng bảo vệ, giúp giữ ẩm cho đường thở, cổ họng và đường tiêu hóa. Nó ngăn bụi, chất gây dị ứng và vi trùng nhưng tích tụ quá nhiều đờm trong cổ họng có thể kích thích gây hắng giọng liên tục, khó nuốt, ho, buồn nôn. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra.

Dị ứng

Dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các chất gây dị ứng như phấn hoa, mạt bụi, lông thú cưng hoặc nấm mốc. Phản ứng này có thể dẫn đến viêm đường mũi và cổ họng, kích thích sản xuất đờm để loại bỏ chất gây kích ứng. Người bị dị ứng theo mùa dễ bị tích tụ đờm ở cổ, sổ mũi và chảy dịch mũi sau, cảm giác như có đờm luôn mắc kẹt trong cổ họng dẫn đến ho, phải khạc nhổ thường xuyên.

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng đường hô hấp trên hay các bệnh nhiễm trùng ảnh hưởng đến mũi, họng và xoang như cảm lạnh thông thường, cúm, viêm xoang, đều gây tích tụ đờm trong cổ họng. Khi mắc bệnh, hệ miễn dịch của cơ thể chống lại nhiễm trùng và có xu hướng sản xuất đờm đặc hơn, trong suốt hoặc có màu vàng, xanh lá. Tích tụ đờm ở cổ và chảy dịch mũi sau do nhiễm trùng có thể kéo dài vài tuần.

Các yếu tố môi trường

Khi đường thở (ống dẫn không khí vào phổi) tiếp xúc với các chất độc hại hoặc gây kích ứng đường thở, cơ thể cố gắng đẩy chúng ra ngoài bằng cách tăng sản xuất đờm, dẫn đến tích tụ nhiều trong cổ họng. Một số tác nhân thường gặp như không khí lạnh và khô, ô nhiễm không khí do khói bụi, hóa chất, sản phẩm làm sạch chứa hóa chất mạnh. Lông mao có cấu trúc nhỏ giúp làm sạch đờm, bụi và vi khuẩn ra khỏi phổi và cổ họng. Khi khói thuốc làm tổn thương các lông mao này gây tích tụ đờm quá mức trong cổ họng và ho dai dẳng.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) xảy ra khi dịch dạ dày trào ngược lên cổ họng và thực quản. Axit tiêu hóa trào ngược lên cổ họng gây kích ứng niêm mạc và tăng tiết đờm, khiến người bệnh thường xuyên hắng giọng, khàn giọng hoặc cảm giác như có cục u trong cổ họng. Ngoài tích tụ đờm, triệu chứng khác của GERD còn gồm ợ nóng, khó chịu ở ngực hoặc vị chua trong miệng.

Bệnh đường hô hấp

Các bệnh lý hô hấp mạn tính như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và viêm phế quản, làm tích tụ chất nhầy dai dẳng trong cổ họng. Lúc này, cơ thể sản xuất nhiều đờm hơn để bảo vệ và làm sạch phổi, cổ họng. Tích tụ đờm thường kèm ho dai dẳng, hắng giọng, cảm giác nghẹn trong cổ họng, hôi miệng, khó nuốt, ngứa họng.

Để giảm đờm tích tụ, người bệnh cần uống nhiều nước và các chất lỏng nhằm làm loãng chất nhầy, dễ dàng thoát ra khỏi cổ họng. Bạn có thể uống trà thảo mộc, nước dùng và súp. Sử dụng máy tạo độ ẩm phun sương mát hoặc máy phun hơi để bổ sung độ ẩm cho không khí, làm dịu đường hô hấp kích ứng. Tránh các chất gây kích ứng như khói thuốc, mùi hương nồng và ô nhiễm không khí.

Súc miệng bằng nước muối góp phần làm dịu cổ họng bị đau hoặc kích ứng, sạch đờm. Rửa mũi bằng nước muối cũng hỗ trợ loại bỏ các chất dị ứng, bụi và chất kích ứng khỏi đường mũi, giảm đờm tích tụ.

Anh Chi (Theo Health, WebMD)