Chất béo cung cấp năng lượng, giúp hấp thu vitamin tan trong dầu, tham gia vào quá trình phát triển não bộ. Chuyên viên dinh dưỡng Đỗ Thị Lan, khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết chất béo có hai nhóm chính là chất béo bão hòa (thường có nhiều trong mỡ động vật) và chất béo không bão hòa (nhiều trong dầu thực vật, dầu cá). Mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng.

Mỡ lợn chứa nhiều axit béo bão hòa, một phần axit béo không bão hòa đơn như oleic acid. Chúng cung cấp năng lượng nhanh, tạo hương vị thơm ngon cho món ăn, chịu nhiệt tốt khi chiên rán. Tuy nhiên, hàm lượng chất béo bão hòa cao nếu dùng thường xuyên và nhiều, có thể làm tăng cholesterol xấu trong máu, về lâu dài làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Lượng chất béo bão hòa trong khẩu phần của trẻ không vượt quá 10% tổng năng lượng hằng ngày.

Dầu thực vật (như dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu ô liu, dầu cải) chứa nhiều axit béo không bão hòa, omega-3 và omega-6. Chất dinh dưỡng này giúp phát triển trí não, thị giác, bảo vệ tim mạch, có tác dụng chống viêm, hỗ trợ miễn dịch, điều hòa huyết áp. Dầu ăn nếu chiên rán nhiều lần sẽ bị oxy hóa, sinh ra chất gây hại. Vì vậy, phụ huynh không nên dùng lại dầu đã qua chiên rán, bảo quản nơi mát mẻ, tránh ánh sáng.

Chuyên viên dinh dưỡng Lan khuyên phụ huynh cho trẻ ăn dầu thực vật giàu axit béo không bão hòa kết hợp mỡ động vật để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng, phát triển của trẻ.

Với trẻ dưới một tuổi, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn chất béo chính. Từ khi ăn dặm, cha mẹ bổ sung xen kẽ dầu thực vật và mỡ động vật, ưu tiên dầu giàu omega-3 để hỗ trợ phát triển não bộ. Ví dụ, mẹ xào rau với dầu đậu nành, làm salad cùng dầu ô liu, nấu canh với ít mỡ lợn để tăng hương vị. Nguồn chất béo lành mạnh còn đến từ cá béo (cá hồi, cá thu), quả bơ, các loại hạt và sữa nguyên kem.

Không ít phụ huynh lo sợ chất béo gây béo phì nên loại bỏ chất béo khỏi khẩu phần của trẻ. Điều này có thể khiến thiếu hụt năng lượng, ảnh hưởng đến tăng trưởng. Ngược lại, cũng có trường hợp cha mẹ cho trẻ ăn nhiều đồ chiên rán, thịt mỡ, dẫn đến thừa chất béo bão hòa. Một sai lầm khác là trẻ chỉ dùng một loại dầu ăn lâu dài nên thiếu một số axit béo thiết yếu.

Thanh Ba