Hai mắt chị Nữ đều bị đục thủy tinh thể độ 3 dạng nhân (đục vùng trung tâm). "Đây là trường hợp đục thủy tinh thể trẻ tuổi nhất do bệnh lý, không phải chấn thương hoặc tai nạn mà chúng tôi tiếp nhận", ThS.BS Nguyễn Trà Thảo Nhi, Trung tâm Mắt Công nghệ Cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM nói, thêm rằng bệnh này phổ biến ở người trên 60 tuổi, nếu xảy ra trước 40 tuổi là bất thường.

Đục thủy tinh thể ở người trẻ tuổi thường do cận thị nặng, tai nạn, chấn thương bẩm sinh, biến chứng của các bệnh mắt viêm màng bồ đào, glôcôm (tăng nhãn áp) hoặc bệnh lý toàn thân như tiểu đường, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh, lạm dụng thuốc corticoid... Bác sĩ Nhi giải thích cận thị nặng khiến nhãn cầu dài bất thường, dòng lưu thông thủy dịch thay đổi gây rối loạn chuyển hóa, làm biến chất, lão hóa thủy tinh thể sớm hơn bình thường. So với người không bị cận, người có độ cận cao (trên 6 độ) có nguy cơ mắc đục thủy tinh thể sớm hơn khoảng 3 lần và điều trị cũng phức tạp hơn. Chị Nữ cận từ 7 tuổi, thị lực hai mắt đã chênh lệch lớn, mắt phải một độ, mắt trái 5 độ kèm nhược thị nặng.

Ở người trẻ, tốc độ chuyển hóa tế bào cao nên thủy tinh thể đục nhanh, có thể từ độ nhẹ đến nặng chỉ trong vài tháng tới một năm. Thủy tinh thể đục ở giai đoạn nặng, hút nước vào trong khiến thể tích tăng phồng lên, có thể gây tăng nhãn áp cấp, dẫn đến đau nhức mắt và nguy cơ giảm thị lực không hồi phục nếu không điều trị kịp thời.

Bác sĩ Nhi chỉ định phẫu thuật tán nhuyễn thể thủy tinh bằng sóng siêu âm (phaco), sau đó đặt thấu kính nội nhãn đa tiêu cự cho cả hai mắt người bệnh. Bác sĩ phẫu thuật mắt trái trước cho chị Nhi do nặng hơn, sau một tháng ổn định sẽ thực hiện với mắt còn lại.

Tái khám sau khi mổ đục thủy tinh thể, thị lực mắt phải người bệnh đạt 8/10, mắt trái 5/10 (trước đó là 4/10 và 2/10). Bác sĩ Nhi cho hay thời gian đầu sau phẫu thuật có thể giác mạc hơi phù do dùng sóng năng lượng cao để phá, hút thủy tinh thể nhưng sau vài ngày đầu, tình trạng phù giảm, thị lực dần hồi phục. Người bệnh nên vận động nhẹ nhàng, tránh nước, khói bụi, tuyệt đối không dụi mắt, nghỉ ngơi nhiều nhất có thể để thị lực sớm hồi phục.

Bác sĩ Nhi khuyến cáo người cận thị có thể kiểm soát độ cận bằng cách làm việc trong môi trường đủ sáng; đọc sách ở khoảng cách đúng (30-35 cm); sau mỗi 20-30 phút làm việc với máy tính, điện thoại nên nhìn xa khoảng 6 m trong 20 giây để mắt nghỉ ngơi. Nên bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, hạt óc chó... cùng các chất chống oxy hóa (lutein, zeaxanthin) có trong cải bó xôi, rau dền, bông cải xanh, lòng đỏ trứng gà, xoài, cam, việt quất... Khám mắt định kỳ sau mỗi 6-12 tháng để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh về mắt (nếu có).

Nhật Minh

*Tên người bệnh đã được thay đổi