Kẽm là khoáng chất vi lượng thiết yếu, phân bố khắp cơ thể, chủ yếu ở cơ, xương, gan, thận, da và não, nhưng không được tích lũy lâu dài. Cơ thể cần được bổ sung kẽm thường xuyên qua chế độ ăn. Khoáng chất này giữ vai trò quan trọng trong chuyển hóa protein, chất béo và DNA, hỗ trợ lành vết thương, tăng cường hệ miễn dịch, giúp chống lại bệnh tật.
Kẽm còn giúp duy trì sức khỏe mắt. Mắt là mô có nồng độ kẽm cao, đặc biệt ở võng mạc, biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) và màng mạch, những bộ phận nhận dinh dưỡng trực tiếp từ máu. Thiếu kẽm có thể làm thay đổi cấu trúc và chức năng của mắt, dẫn đến suy giảm thị lực và rối loạn đáp ứng của võng mạc với ánh sáng.
Các triệu chứng về mắt thường gặp do thiếu kẽm có thể gồm:
- Quáng gà: Khó nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc ban đêm, liên quan đến sự suy giảm chức năng của vitamin A.
- Mờ mắt: Suy giảm thị lực nói chung và cần phải nheo mắt để thấy rõ.
- Nhạy cảm với ánh sáng (sợ ánh sáng): Cảm giác khó chịu hoặc đau đớn do ánh sáng gây ra.
- Khả năng thích nghi ánh sáng kém: Khó điều chỉnh mắt trong điều kiện ánh sáng yếu.
Những thay đổi này xảy ra vì võng mạc phụ thuộc nhiều vào kẽm để duy trì hoạt động bình thường và bảo vệ các tế bào trước nguy cơ tổn thương.
Dưới đây là một số vai trò của kẽm với mắt.
- Hỗ trợ vitamin A và thị lực: Kẽm tham gia vào quá trình chuyển hóa và vận chuyển vitamin A, đồng thời phối hợp với taurine để duy trì chức năng của tế bào võng mạc và thị lực ban đêm. Khi thiếu kẽm, khả năng chuyển vitamin A sang dạng cần thiết cho việc nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu bị suy giảm.
- Điều chỉnh phản ứng của rhodopsin: Rhodopsin là protein nhạy cảm với ánh sáng trong võng mạc, giúp mắt nhìn được trong điều kiện ánh sáng yếu. Kẽm tham gia hỗ trợ các phản ứng hóa học xảy ra khi rhodopsin được kích hoạt bởi ánh sáng.
- Bảo vệ mắt nhờ tác dụng chống oxy hóa: Kẽm tham gia vào cơ chế chống oxy hóa của cơ thể, giúp hạn chế tổn thương do stress oxy hóa gây ra - yếu tố góp phần vào quá trình lão hóa và sự hình thành nhiều bệnh lý về mắt.
- Duy trì các tế bào thụ thể ánh sáng khỏe mạnh: Các tế bào thụ thể ánh sáng là các tế bào trong võng mạc chịu trách nhiệm phát hiện ánh sáng. Kẽm hỗ trợ ổn định màng tế bào, tạo điều kiện thuận lợi cho sự giao tiếp giữa các tế bào và tham gia vào quá trình truyền dẫn thần kinh bình thường.
Hải sản là thực phẩm giàu kẽm, trong đó hàu là nguồn cung cấp dồi dào nhất, với khoảng 32-74 mg mỗi khẩu phần 85 g. Cùng khẩu phần này, tôm hùm có 6 mg và cua là 3,2 mg kẽm. Thịt đỏ cũng nhiều khoáng chất này, cung cấp 4-10 mg trong 85 g.
Bảo Bảo (Theo Times of India)
| Độc giả gửi câu hỏi về bệnh nhãn khoa tại đây để bác sĩ giải đáp |