ThS.BS CKI Lê Thị Ngọc, khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết ngộ độc xảy ra khi trẻ đau bụng, buồn nôn, đi ngoài phân lỏng... sau vài giờ hoặc một ngày ăn, uống một loại thực phẩm nào đó. Hầu hết trẻ ngộ độc mức độ nhẹ, kéo dài vài giờ đến vài ngày, có thể tự lành bệnh. Trường hợp nặng dẫn đến biến chứng tổn thương não và thần kinh, suy thận, có thể tử vong.

Trẻ ngộ độc thực phẩm có nhiều biểu hiện khác nhau gồm đau bụng, buồn nôn và nôn, tiêu chảy (dấu hiệu tiêu hóa). Nhiều bé ho, khó thở, thở nhanh, tím tái (dấu hiệu hô hấp) co giật, run tay chân và cơ, nặng hơn có thể hôn mê (dấu hiệu thần kinh). Trẻ vã mồ hôi, chảy nước bọt, đàm nhớt.

Tình trạng ngộ độc ở trẻ em từ nhẹ có thể chuyển nặng nếu phụ huynh không biết theo dõi, chăm sóc trẻ đúng cách. Bé rất dễ mất nước do nôn ói, tiêu chảy. Các dấu hiệu cảnh báo trẻ mất nước ba mẹ cần chú ý gồm nôn, tiêu chảy trên 5 lần, sốt cao, khô miệng, mắt trũng, nước tiểu ít, sẫm màu, thở mạnh, khát, khóc không ra nước mắt, nặng hơn có thể co giật.

Trẻ cần đến bệnh viện ngay khi có bất kỳ triệu chứng nôn mửa kéo dài (trên 12 giờ), tiêu chảy kèm sốt cao, đau bụng dữ dội không có dấu hiệu cải thiện sau khi đi tiêu, đi ngoài phân máu, nôn ra máu, nhịp tim tăng nhanh. Tình trạng ngộ độc nghiêm trọng hơn ở trẻ có hệ miễn dịch suy giảm, mắc bệnh về thận, hồng cầu hình liềm.

Phụ huynh không tự ý dùng thuốc chống tiêu chảy khi trẻ có triệu chứng tiêu chảy, đi ngoài trên ba lần một ngày kèm phân lỏng, vì thuốc có thể khiến triệu chứng bệnh kéo dài hơn.

Phụ huynh nên gọi cấp cứu hoặc đưa con đến cơ sở y tế gần nhất. Bổ sung nước và sử dụng thuốc hạ sốt nếu trẻ sốt cao. Khi nghi ngờ trẻ có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm, ba mẹ chú ý đồ ăn, thức uống hoặc những thứ không phải thực phẩm mà trẻ có thể uống phải (hóa chất tẩy rửa, rượu, bia, xăng...) để giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân ngộ độc, điều trị kịp thời.

Ngộ độc thực phẩm nhẹ có thể tự khỏi hoặc nếu điều trị tại nhà đúng thì sau khoảng 2-3 ngày sẽ hết bệnh. Một số trường hợp cần dùng kháng sinh điều trị.

Khi chăm sóc trẻ sau ngộ độc thực phẩm tại nhà, phụ huynh cần cho bé ăn thức ăn loãng, mềm, ưu tiên món cháo, súp dễ tiêu hóa. Trẻ tránh thức ăn cứng, nhiều xơ, nhiều hạt cho đến khi hết tiêu chảy. Khi giảm tiêu chảy, nôn mửa, trẻ nên ăn từng bữa ăn nhỏ, hạn chế gia vị, ít đạm để hệ tiêu hóa dễ hấp thụ, nhanh lành bệnh.

Trẻ uống nhiều nước, ngoại trừ sữa và đồ uống có chất kích thích như trà sữa, cà phê, hạn chế dùng nước đá. Bé uống từng ngụm nước nhỏ để cơ thể thích nghi, hạn chế vận động mạnh, ưu tiên nghỉ ngơi nhiều giúp cơ thể mau hồi phục.

Sau ngộ độc thực phẩm, trẻ vẫn có thể ngộ độc tiếp nếu thực phẩm và cách chế biến, bảo quản không đảm bảo vệ sinh. Phụ huynh cần dạy con vệ sinh tay trước khi ăn, bảo quản đồ ăn đúng cách, nấu chín, kiểm tra hạn sử dụng.

Tuệ Diễm