Trong Hội nghị Trực tuyến về Covid-19 do Hiệp hội AIDS Quốc tế ngày 11/7, Bill Gates phát biểu: "Nếu chỉ dành thuốc và vaccine cho những người trả giá cao nhất, thay vì người cần chúng nhất, nhân loại sẽ đối mặt với một đại dịch dài, bất công và chết chóc hơn. Các nhà lãnh đạo nên quyết định vấn đề khó khăn này dựa trên sự công bằng, chứ không phải yếu tố thị trường".
Đến nay, toàn thế giới có hơn 100 dự án vaccine đang trong giai đoạn thử nghiệm. Khi kết quả cuối cùng còn chưa được công bố, chính phủ các nước châu Âu và Mỹ đã kịp đầu tư hàng tỷ đô la vào quá trình nghiên cứu và sản xuất để giành lấy sự ưu tiên khi sản phẩm được phê duyệt.
Tỷ phú Bill Gates tham dự một buổi hội thảo tại Diễn đàn Kinh tế mới 2019 ở Bắc Kinh, Trung Quốc, tháng 11/2019. Ảnh: Reuters
Tháng trước, chính phủ Anh đã ký một bản hợp đồng với Đại học Oxford và công ty công nghệ sinh học AstraZeneca, điều kiện nước này được phân phối trước 30 triệu liều vaccine vào năm nay. Trong khi đó, chính phủ Mỹ cũng tài trợ 1,2 tỷ USD cho hai đơn vị. Đổi lại, AstraZeneca sẽ ưu tiên 300 triệu liều cho quốc gia.
Động thái làm dấy lên lo ngại các nước thu nhập thấp sẽ bị bỏ lại phía sau, khi dịch bệnh diễn biến phức tạp.
Trước đó, Uỷ ban Châu Âu và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã lên tiếng cảnh báo về một cuộc cạnh tranh không công bằng để có được thuốc cứu sinh điều trị Covid-19 (điển hình là remdesivir). Các nước lớn coi đây là chìa khoá nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng kinh tế do đại dịch gây ra. Một số quan chức ở Washington thẳng thừng cho biết họ đang tìm cách để nhà sản xuất ưu tiên thị trường Mỹ.
Đứng trước tình hình đó, Bill Gates ca ngợi nỗ lực của các nước trong cuộc chiến chống lại căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS hai thập kỷ trước, khi nhiều nhà lãnh đạo hợp tác với nhau để cung cấp thuốc tại hầu hết các khu vực trên thế giới, bao gồm châu Phi. Ông cho rằng đây có thể là hướng đi hiệu quả trong công tác phân phối thuốc điều trị Covid-19.
Nhờ có các tổ chức chống AIDS, lao, sốt rét và Kế hoạch Cứu trợ AIDS Khẩn cấp của Tổng thống Mỹ vào năm 2002, một trong những căn bệnh chết chóc nhất thế giới đã bị đẩy lùi. Theo ông Bill Gates, bài học quý giá trong cuộc chiến chống HIV/AIDS là nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng mạng lưới phân phối thuốc, vaccine toàn cầu một cách công bằng, rộng rãi.
Thục Linh (Theo Reuters)