Ngày 2/3, PGS.TS.BS Vũ Huy Trụ, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết bé Quang (ngụ quận Phú Nhuận, TP HCM) nhập viện trong tình trạng tiêu chảy, bụng chướng, nôn, thở nhanh và có dấu hiệu mất ý thức.

Theo mẹ bệnh nhân, trước đó, Quang có triệu chứng ho, sổ mũi, sốt dai dẳng nhiều ngày; vốn có bệnh Kawasaki (bệnh viêm niêm mạc da, mạch máu và hạch bạch huyết) đang điều trị. Cho rằng con mắc cúm, là bệnh nhẹ, người mẹ tự mua thuốc cho bé uống, đồng thời ngừng thuốc điều trị Kawasaki.

Sau 3 ngày, bé hết triệu chứng cúm, vì vậy tiếp tục được cho uống thuốc điều trị Kawasaki, trong đó có thuốc hạ sốt aspirin. Tuy nhiên chỉ sau một ngày, Quang xuất hiện các triệu chứng như khi nhập viện.

Các kết quả xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh cho thấy bé mắc cúm A, đồng thời bị tăng áp lực nội sọ, rối loạn điện giải, huyết áp thấp, loạn nhịp tim, tăng amoniac máu, phù gan. Bệnh nhi được chẩn đoán mắc hội chứng Reye. Đây là bệnh cấp tính và rất nguy hiểm, ảnh hưởng não và thần kinh. Do đó, bé được điều trị tích cực, sử dụng máy thở, các loại thuốc hỗ trợ trong hơn một tuần. Hiện bé đã hồi phục, được xuất viện.

Theo PGS Trụ, hội chứng Reye gây tổn thương não, gan thoái hóa mỡ, hiện chưa rõ nguyên nhân. Bệnh thường ghi nhận ở trẻ mắc cúm, thủy đậu, ho gà và sử dụng thuốc aspirin. Do đó, các tổ chức y tế trên thế giới và Việt Nam đã ban hành hướng dẫn không sử dụng thuốc aspirin điều trị cho bệnh nhân cúm mùa, đặc biệt là trẻ em.

Hiện nay, thuốc aspirin chủ yếu được sử dụng điều trị cho bệnh nhân mắc Kawasaki. Trẻ đang điều trị Kawasaki nếu mắc cúm, sẽ có nguy cơ mắc hội chứng Reye cao hơn so với trẻ bình thường.

Bệnh nhi trên được điều trị cúm trong 3 ngày bằng thuốc mẹ tự mua, các triệu chứng được kiểm soát nhưng virus cúm chưa được đào thải khỏi cơ thể. Do đó, hội chứng Reye vẫn xuất hiện.

Hội chứng Reye có 5 giai đoạn. Triệu chứng ban đầu có thể tương tự nhiễm khuẩn đường hô hấp như: ho, sốt, sổ mũi, đau mỏi cơ... Sau 5-7 ngày, trẻ buồn nôn, nôn nặng, mất ngủ, suy nhược, giảm thính lực và thính giác, chóng mặt, mất phương hướng và kích động, động kinh... Bệnh có thể trở nặng nhanh, gây hôn mê sâu, ngừng thở; 40% trường hợp bị phù gan nhưng không vàng da.

Ở giai đoạn 4-5, tỷ lệ tử vong lên tới 80%. Nếu may mắn điều trị khỏi, các trẻ vẫn có thể chịu di chứng thần kinh như khuyết tật trí tuệ, động kinh, liệt dây thần kinh sọ não, rối loạn chức năng vận động, tỷ lệ 30%.

"Bệnh nhi nói trên cũng chưa tiêm vaccine cúm lần nào, là rất nguy hiểm, trong khi vaccine cúm được chỉ định cho trẻ ngay từ 6 tháng tuổi và tiêm nhắc lại mỗi năm một lần. Tùy cơ địa mà giai đoạn phục hồi cúm của mỗi người có thể lên đến 7 ngày hoặc dài hơn. Bé dùng thuốc aspirin là yếu tố nguy cơ tăng hội chứng Reye lên 35 lần", PGS Trụ nói.

Kawasaki là bệnh thường gặp ở trẻ em, tỷ lệ mắc tại Việt Nam khoảng 50-100 trẻ/100.000 người. PGS Trụ khuyến cáo trẻ đang điều trị Kawasaki cần được theo dõi sát dấu hiệu, triệu chứng bệnh. Khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh đường hô hấp, cha mẹ cần đưa đến cơ sở y tế để được khám và điều trị, hướng dẫn sử dụng thuốc đúng, không nên chủ quan tự mua thuốc điều trị cho trẻ bởi có thể dẫn đến các biến chứng.

Trẻ mắc Kawasaki cần được phòng ngừa các virus gây bệnh đường hô hấp, cúm bằng cách tránh tiếp xúc người mắc bệnh, vệ sinh tay thường xuyên. Gia đình nên tiêm vaccine cúm cho trẻ mỗi năm một lần để phòng bệnh.

Theo BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, Việt Nam là nước nhiệt đới, do đó bệnh cúm có thể lưu hành quanh năm. Virus cúm phát triển nhất trong điều kiện thời tiết thất thường, độ ẩm không khí cao và lây truyền qua đường hô hấp với khoảng cách lên đến 2 m. Ở trẻ em, bệnh cúm có thể gây các biến chứng: suy hô hấp, viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, viêm thanh khí phế quản, viêm cơ tim, viêm não...

Việt Nam đã có vaccine cúm cho trẻ em từ 6 tháng tuổi, gồm vaccine cúm tứ giá thế hệ mới Vaxigrip Tetra (Pháp), Influvac tetra (Hà Lan) phòng 4 chủng virus thường gặp là A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata, B/Victoria. Bác sĩ khuyến cáo gia đình nên cho trẻ tiêm chủng hàng năm để phòng bệnh, trong đó nhấn mạnh nhóm trẻ có nguy cơ cao như mắc bệnh Kawasaki.

Chi Lê