Theo TS.BS Nguyễn Thị Minh Đức, Trưởng khoa Nội Thần kinh, Trung tâm Thần Kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ với bất kỳ ai. Nguy cơ thường cao hơn ở một số đối tượng nhất định. Hơn 50% ca đột quỵ liên quan đến bệnh tăng huyết áp. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ gấp 6 lần. Người mắc bệnh tiểu đường, béo phì có nguy cơ đột quỵ gấp hai lần so với người bình thường.

Người mắc bệnh tim mạch, rung tâm nhĩ, thiếu máu cục bộ thoáng qua, hẹp động mạch cảnh, cholesterol cao, bệnh động mạch ngoại vi, đau nửa đầu Migraine, ngưng thở khi ngủ, uống nhiều rượu bia, tiền sử gia đình bị đột quỵ... cũng có nguy cơ đột quỵ cao. Những người trên 55 tuổi tăng 50% nguy cơ đột quỵ sau mỗi 10 năm. Nguy cơ sẽ cao hơn ở người trên 55 tuổi có ít nhất một yếu tố nguy cơ hoặc người trên 45 tuổi có hai yếu tố nguy cơ kể trên.

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Liệu, Trưởng khoa Thần kinh - Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ nhưng hơn 80% trường hợp có thể phòng ngừa được. Chủ động tầm soát sớm đột quỵ giúp mọi người phát hiện sớm các bất thường, từ đó giảm tối đa nguy cơ.

Khi tầm soát đột quỵ, bác sĩ sẽ thăm khám, đánh giá các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình, đo huyết áp, nghe nhịp tim, đo chỉ số khối cơ thể (BMI)... Tiếp theo, người bệnh được thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu liên quan.

Theo bác sĩ Liệu, các máy móc hiện đại như máy MRI 1,5-3 Tesla, CT 768 lát cắt, máy chụp mạch máu số hóa xóa nền DSA cao cấp... hỗ trợ đánh giá, khảo sát toàn bộ cấu trúc, chức năng, nhu mô não và mạch máu não. Các thiết bị này có thể phát hiện được những bất thường rất nhỏ, ngay cả khi chưa hoặc không có triệu chứng.

Hệ thống các máy siêu âm tổng quát Acuson Sequoia, X-quang kỹ thuật số treo trần và các kỹ thuật siêu âm Doppler giúp khảo sát toàn bộ cơ thể, tập trung vào những vùng có thể chứa các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ như ngực, bụng, các chi, mạch máu... Các máy xét nghiệm máu chuyên biệt, kỹ thuật khảo sát gene đánh giá nguy cơ xơ vữa mạch đa vị trí, nguy cơ tăng đông... cũng hỗ trợ nhiều cho việc tầm soát đột quỵ.

Bác sĩ Minh Đức khuyến cáo mọi người nên chủ động sàng lọc, tầm soát đột quỵ từ 1-2 lần mỗi năm, đặc biệt là những nhóm người có nguy cơ cao. Người dân nên chủ động tầm soát đột quỵ sớm, làm các xét nghiệm, chẩn đoán cận lâm sàng cụ thể thay vì tùy tiện dùng các sản phẩm được quảng cáo là chống đột quỵ. Việc tùy tiện dùng các sản phẩm sai mục đích hoặc chủ quan bỏ qua các triệu chứng nguy hiểm, không đi thăm khám sớm có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Quỳnh Dung