Bác sĩ Hoàng Quyết Tiến, Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nguy cơ đột quỵ não vào mùa lạnh tăng 20-30% so với các mùa khác. Nguyên nhân là do nhiệt độ xuống thấp, mạch máu co lại để giữ nhiệt gây tăng huyết áp, tăng độ nhớt của máu, giảm lưu thông máu lên não dẫn đến đột quỵ.
Bác sĩ Tiến chỉ ra một số thói quen góp phần ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ khi nhiệt độ thấp.
Không bật dậy đột ngột khi vừa thức giấc
Bật dậy quá nhanh và rời khỏi giường ngay khi vừa thức giấc, nhất là vào mùa lạnh có thể gây tăng huyết áp đột ngột khiến máu không kịp lên não. Thay đổi tư thế đột ngột dễ dẫn đến chóng mặt, ngất xỉu, ngã, tăng nguy cơ đột quỵ. Thay vì xuống giường đột ngột, hãy nằm yên 1-2 phút, vận động tay chân nhẹ nhàng cho ấm rồi từ từ ngồi dậy.
Giữ ấm cơ thể
Khi nhiệt độ xuống thấp, cần giữ ấm cơ thể, nhất là đầu, cổ, ngực, bàn tay, bàn chân - những vùng mất nhiệt nhanh, tránh co mạch đột ngột và ảnh hưởng lưu thông máu lên não. Nếu chạy xe, đi bộ hay tham gia các hoạt động ngoài trời vào lúc sáng sớm và chiều tối, bạn nên đeo khăn khẩu trang, mặc áo khoác ấm nhiều lớp, che kín đầu, tay, đi tất với giày ấm.
Không tắm quá khuya
Khi tiết trời vào đông, nhiệt độ buổi chiều tối có thể giảm nhanh chỉ trong vài giờ. Tắm quá khuya, nhất là tắm với nước lạnh hoặc khi đang mệt, vừa vận động mạnh, sau khi uống rượu bia... ảnh hưởng tiêu cực đến huyết áp, dẫn đến co mạch đột ngột.
Giữ ấm cơ thể khi ra ngoài là cách phòng tránh nguy cơ đột quỵ vào mùa lạnh. Ảnh được tạo bởi AI
Kiểm soát các yếu tố nguy cơ
Theo bác sĩ Tiến, vào mùa lạnh, người lớn tuổi, người tăng huyết áp, tiểu đường và rối loạn mỡ máu dễ bị suy yếu thành mạch máu não, tạo điều kiện hình thành cục máu đông, gây tắc nghẽn dòng máu lên não, dẫn đến đột quỵ.
Thừa cân, béo phì thúc đẩy tăng huyết áp, tiểu đường và các bệnh tim mạch - các yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ. Do đó, người trưởng thành cần kiểm soát và duy trì ổn định chỉ số huyết áp, đường huyết, mỡ máu, từ đó có biện pháp điều chỉnh phù hợp.
Ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng
Khi đông đến, trời thường sáng muộn và tối sớm dễ gây rối loạn giấc ngủ. Mỗi người cần vệ sinh giấc ngủ để đảm bảo ngủ đủ giấc, đi ngủ và thức dậy đúng giờ nhằm duy trì nhịp sinh học, bảo vệ sức khỏe não bộ, giảm nguy cơ đột quỵ.
Uống đủ nước, ưu tiên nước ấm
Uống đủ nước vào mùa lạnh, ưu tiên nước ấm nhằm duy trì lưu thông máu ổn định. Nên uống 1-2 ngụm nước ấm mỗi 30-45 phút, ngay cả khi không khát để hỗ trợ quá trình tuần hoàn máu và trao đổi chất của cơ thể, giảm nguy cơ đột quỵ trong suốt mùa lạnh.
Vận động phù hợp
Người trưởng thành nên tập thể dục 30 phút mỗi ngày, ưu tiên các bài tập trong nhà thay vì tập thể dục ngoài trời vào mùa lạnh. Tránh vận động gắng sức, tập luyện ở ngoài trời lạnh quá lâu góp phần ổn định huyết áp, ngăn đột quỵ. Người lớn tuổi hoặc có các yếu tố nguy cơ chỉ nên ra ngoài sau 6h khi đã có ánh nắng mặt trời, nhiệt độ ổn định hơn.
Bác sĩ Tiến khuyên người lớn nên khám sức khỏe định kỳ mỗi năm một lần để kịp thời phát hiện các bất thường, điều trị phù hợp. Vào mùa lạnh, nên ăn đầy đủ nhóm chất, hạn chế đường, muối, chất béo bão hòa và đồ chiên rán, đồng thời tăng rau xanh, trái cây... để góp phần giảm nguy cơ đột quỵ. Bổ sung các tinh chất thiên nhiên như blueberry (quả việt quất), ginkgo biloba (bạch quả) có tác dụng hỗ trợ trung hòa gốc tự do, bảo vệ tế bào thần kinh và mạch máu não, tăng cường sức khỏe.
Đình Diệu
| Độc giả đặt câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp |