Theo bác sĩ Lê Nhất Duy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3, đột quỵ đang ngày càng trở nên phổ biến ở người trẻ tuổi, gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều người trẻ vẫn còn chủ quan và chưa nhận thức được đầy đủ về các yếu tố nguy cơ cũng như biện pháp phòng ngừa đột quỵ.
Nguy cơ đột quỵ ở người trẻ gia tăng do các bệnh lý nền như dị dạng mạch máu não, bệnh tim, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu. Lối sống không lành mạnh như hút thuốc lá, lạm dụng chất kích thích, ít vận động, căng thẳng, thiếu ngủ; cùng các yếu tố khác như sử dụng thuốc tránh thai, di truyền, chủng tộc và điều kiện kinh tế - xã hội thấp cũng làm tăng nguy cơ.
Nhận biết sớm các dấu hiệu đột quỵ như tê yếu một bên cơ thể, khó nói, chóng mặt, đau đầu dữ dội, rối loạn thị giác hoặc khó nuốt là rất quan trọng. Gọi cấp cứu ngay khi có dấu hiệu để can thiệp kịp thời, giảm di chứng và tăng khả năng phục hồi.
Để phòng ngừa đột quỵ hiệu quả ở người trẻ tuổi, TS.BS Bùi Phạm Minh Mẫn, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3 chỉ ra các nguyên tắc, bao gồm:
Xây dựng lối sống lành mạnh
Chế độ ăn uống khoa học
Hạn chế tiêu thụ chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol. Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ, nhiều muối và đồ uống có cồn, nước ngọt, đồ uống có ga.
Tăng cường ăn rau củ quả, trái cây tươi. Bổ sung các loại cá, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt. Uống đủ nước.
Tập luyện
Duy trì tập thể dục đều đặn 30 phút mỗi ngày hoặc ít nhất 150 phút mỗi tuần với các bài tập vừa sức.
Các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, đạp xe giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, tăng cường lưu thông máu, từ đó giảm nguy cơ đột quỵ. Nghiên cứu cho thấy tập cardio 150 phút mỗi tuần có thể giảm nguy cơ đột quỵ đến 25%.
Các bài tập tạ, tập với trọng lượng cơ thể giúp duy trì khối cơ, hỗ trợ lưu thông máu và tăng cường khả năng kiểm soát huyết áp. Yoga, Pilates giúp duy trì tính linh hoạt của cơ thể, giảm căng thẳng và giảm nguy cơ chấn thương.
Ngủ đủ giấc
Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, đi ngủ và thức dậy đúng giờ để duy trì nhịp sinh học.
Giữ tinh thần lạc quan, thoải mái
Hạn chế căng thẳng, stress kéo dài. Tham gia các hoạt động thư giãn, giải trí lành mạnh như thiền định.
Hạn chế các chất kích thích
Không hút thuốc lá
Cai thuốc lá chủ động và tránh xa khói thuốc lá thụ động.
Hạn chế rượu bia
Uống rượu bia ở mức độ vừa phải, không quá 2 ly mỗi ngày đối với nam và 1 ly mỗi ngày đối với nữ.
Tránh sử dụng ma túy và các chất kích thích khác
Kiểm soát các bệnh lý nền
Kiểm soát huyết áp
Theo dõi huyết áp thường xuyên và điều trị kịp thời nếu bị tăng huyết áp.
Kiểm soát cholesterol
Khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra mức cholesterol và điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp.
Kiểm soát đường huyết
Nếu mắc bệnh đái tháo đường, cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, kiểm soát đường huyết ổn định.
Điều trị các bệnh lý tim mạch
Nếu có bệnh lý tim mạch, cần điều trị tích cực để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
Duy trì cân nặng hợp lý
Tránh thừa cân, béo phì. Kiểm soát chỉ số khối cơ thể (BMI) ở mức khỏe mạnh. Kết hợp chế độ ăn uống và tập luyện để giảm cân nếu cần thiết.
Khám sức khỏe định kỳ
Thực hiện khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần. Tham gia các chương trình tầm soát đột quỵ để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và các dấu hiệu bất thường.
Mỹ Ý