Ngày 24/7, PGS.TS.BS Triệu Triều Dương, Giám đốc khối Ngoại, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết: "Tính đến năm 2018, thế giới chỉ có khoảng 500 trường hợp tương tự, tỷ lệ mắc bệnh 0,2%", thêm rằng tại Việt Nam, gần 20 trường hợp xoắn lách được báo cáo, đều dưới 20 tuổi.
Bé gái (ngụ Nam Định) khám tại bệnh viện Tâm Anh do đau bụng âm ỉ tăng dần kèm nôn, ngày 20/7. Trước đó, bệnh nhi thăm khám ở một số cơ sở y tế trong 4 ngày nhưng không tìm ra bệnh.
Bác sĩ khoa Ngoại tổng hợp khám vùng hố chậu trái và hạ vị (vùng thấp nhất của bụng dưới rốn), phát hiện có khối chắc khoảng 8 cm, di động được, ấn đau nhói. Siêu âm, cắt lớp vi tính ghi nhận lá lách lạc chỗ nằm ở tiểu khung, thâm nhiễm mỡ và nhiều dịch. Bác sĩ chẩn đoán người bệnh xoắn lá lách, lách to phù nề do ứ máu nhưng chưa hoại tử, cần mổ khẩn.
Khi phẫu thuật, bác sĩ ghi nhận lá lách của bệnh nhi khoảng 15x10 cm, màu tím, ứ máu, sa xuống vùng hố chậu trái và tiểu khung. Cuống lách dài bị kéo căng, tĩnh mạch giãn to, xoắn bán phần.
Bệnh nhân được tháo xoắn, gỡ dính lách khỏi các dây chằng xung quanh và mạc nối lớn ở ổ bụng. Bác sĩ tạo hình túi bằng hai tấm lưới nhân tạo để cho lá lách vào, khâu treo về đúng chỗ, đặt dẫn lưu và đóng vết mổ.
Cuống lách dài và xoắn, sa xuống phần tiểu khung trên hình chụp cắt lớp vi tính (CT). Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Phó giáo sư Triều Dương giải thích phương pháp tạo hình hố lách, khâu treo cố định giúp bảo tồn lách, tránh xoắn tái phát, giảm biến chứng vì tránh tổn thương mạch máu và nhu mô. Phương pháp bảo tồn còn giảm di chứng nếu cắt lách sau này, nhất là nhiễm trùng.
Hậu phẫu, bệnh nhi ổn định sức khỏe, tiếp tục điều trị bằng truyền dịch, kháng sinh và xuất viện sau 5 ngày.
Bác sĩ phẫu thuật tháo xoắn lá lách cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Phó giáo sư Dương cho biết lách lạc chỗ được phân thành hai nhóm bẩm sinh và mắc phải. Trong đó, nhóm bẩm sinh thường do thiểu sản dây chằng lách (dây chằng lách dài). Nhóm mắc phải thường gặp ở nữ giới, có thể do thay đổi nội tiết tố, thành bụng nhão, giãn dây chằng lách, mang thai nhiều lần.
Lách lạc chỗ có hai thời điểm chẩn đoán là trẻ em (nhất là trẻ dưới một tuổi) và người ở độ tuổi 30. Bệnh nhi này có tiền sử mổ cố định dạ dày do xoắn từ khi 18 tháng tuổi, không rõ tổn thương vùng lách. Bác sĩ nghi ngờ xoắn bẩm sinh và đến giờ mới biểu hiện bệnh.
Lá lách lạc chỗ có thể tiến triển thành xoắn lách. Ban đầu, tình trạng xoắn gây xung huyết tĩnh mạch, lách phù nề. Nếu xoắn tiến triển, dẫn đến tắc nghẽn nguồn cung cấp động mạch, thiếu máu cục bộ cấp tính, hoại tử gây vỡ lách, chảy máu, tổn thương viêm, hoại tử đuôi tụy. Phần lớn người bệnh phát hiện muộn và phải cắt lách do đã hoại tử.
Phó giáo sư Dương chia sẻ thêm, bệnh nhân bị xoắn lá lách thường nhập viện khi đau bụng đột ngột, dữ dội. Tuy nhiên, lách lạc chỗ có biểu hiện lâm sàng đa dạng, là thách thức trong chẩn đoán và điều trị.
Lục Bảo