Bà Hồng bị ung thư nội mạc tử cung giai đoạn cuối, di căn đa ổ ở gan, phổi, não, hồi tháng 4. Bà được phẫu thuật cắt bỏ tử cung, hóa trị và thuốc miễn dịch, xạ trị tại chỗ kiểm soát tạm ổn định các khối u di căn, song gần đây đột ngột đau buốt âm ỉ ở tay phải, nâng tay yếu, nghĩ đột quỵ.

Kết quả kiểm tra tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho thấy sức cơ tay phải của bà 4/5, cầm nắm kém, tay trái bình thường, khối u di căn xương to chèn ép rễ thần kinh ở đốt sống cổ C6. BS.CKI Nguyễn Huy Lộc, khoa Xạ trị, Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, xác định đây là nguyên nhân gây tổn thương hủy đốt sống, khiến tay phải yếu liệt, không phải dấu hiệu đột quỵ.

Các bác sĩ hội chẩn xác định khối u tiến triển nhanh, khả năng gây liệt vĩnh viễn tay phải, lên phác đồ xạ trị liên tục 10 liều vào khối u bằng máy xạ trị gia tốc tuyến tính. "Xạ trị là phương pháp nhanh và hiệu nhất lúc này để thu nhỏ u, từ đó giảm chèn ép dây thần kinh, giảm đau, hết tê, liệt các đầu ngón tay", bác sĩ Lộc giải thích. Nếu không xạ trị cấp cứu thu nhỏ khối u trong 24 giờ đầu tiên kể từ khi xuất hiện triệu chứng đau buốt, yếu cơ, người bệnh có thể bị "liệt mềm". Đây là tình trạng liệt vận động, cơ bắp trở nên nhão, yếu do mất tín hiệu thần kinh chi phối, sau đó teo cơ không phục hồi.

Bà Hồng được chụp MRI và CT mô phỏng xác định chính xác vị trí, hình dáng và kích thước của khối u. Đội ngũ kỹ thuật viên làm nhanh mặt nạ định vị - dụng cụ chuyên dụng, bắt buộc phải có khi xạ trị vùng đầu cổ theo các thông số riêng vùng điều trị của người bệnh gồm chu vi đầu, cổ... trong khoảng 20 phút.

Bác sĩ Lộc cho hay quy trình xạ trị bình thường (không phải cấp cứu), từ khi tiếp nhận bệnh tới khi chiếu tia xạ đầu tiên tối thiểu 3-5 ngày. Trong khi đó, quy trình xạ trị cho bà Hồng từ khi nhận bệnh đến tia xạ đầu tiên chỉ 3 giờ, bằng 1/8 thời gian so với khuyến cáo quốc tế là 24 tiếng. Sau 10 liều xạ, từ hình ảnh học cho thấy khối u co lại, giảm chèn ép thấy rõ, sức cơ đạt 5/5, người bệnh giảm đau nhiều, còn tê tay ít, có thể cầm nắm nhẹ.

Theo bác sĩ Lộc, trước đây người bệnh ung thư di căn não hay cột sống thường không tiếp tục điều trị vì khó thành công, tỷ lệ sống còn thấp. Hiện nay, dù ung thư di căn xa, tiên lượng sống thấp nhưng nếu được điều trị đúng hướng kết hợp chăm sóc giảm nhẹ, nâng đỡ thể trạng và tâm lý, sức khỏe sẽ tốt hơn rất nhiều so với không điều trị. Công nghệ xạ trị tiên tiến như xạ trị định hướng theo bề mặt (SGRT) có độ chính xác cao, góp phần tăng hiệu quả và rút ngắn thời gian điều trị, hạn chế tối đa tác dụng phụ cho người bệnh.

Nhật Minh

*Tên người bệnh đã được thay đổi