Virus viêm gan D (HDV) không thể tồn tại và nhân lên một mình. Thay vào đó, HDV cần mượn lớp vỏ ngoài của virus viêm gan B (HBV) để xâm nhập và gây tổn thương cho tế bào gan. ThS.BS Đoàn Bích Hằng, khoa Tiêu hóa - Gan mật - Tụy, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nguy cơ tiến triển bệnh gan ở nhóm bệnh nhân đồng nhiễm HDV-HBV cao hơn nhóm chỉ nhiễm HBV đơn thuần.

Khi HDV xâm nhập tế bào gan, hệ miễn dịch được kích hoạt mạnh để kiểm soát virus. Tuy nhiên, phản ứng miễn dịch quá mức này đồng thời tấn công cả các tế bào gan, gây hoại tử lan tỏa. Một số trường hợp có thể dẫn đến viêm cấp, suy gan cấp trên nền gan đã tổn thương. Tình trạng viêm kéo dài hoặc tái diễn nhiều đợt dễ chuyển sang giai đoạn mạn tính.

Những đợt tổn thương lặp lại hoặc kéo dài do virus viêm gan D khiến tế bào gan không kịp phục hồi. Hệ quả là tế bào gan bị phá hủy nhanh, trên diện rộng. Quá trình viêm kéo dài cũng khiến mô gan lành nhanh chóng bị thay thế bằng mô xơ, gan mất dần khả năng tái tạo, dẫn đến suy giảm các chức năng sống còn như giải độc, tổng hợp protein và điều hòa chuyển hóa.

Đồng nhiễm HDV-HBV khiến gan tổn thương nghiêm trọng, dễ gây ra các biến chứng như cổ trướng, xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng dịch ổ bụng hoặc bệnh não gan. Một số bệnh nhân còn có thể bị suy gan cấp trên nền viêm gan mạn, đe dọa tính mạng.

Theo bác sĩ Hằng, virus viêm gan D còn làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan. Viêm mạn tính kéo dài cùng với quá trình tổn thương và tái tạo tế bào gan liên tục tạo môi trường thuận lợi cho các tế bào biến đổi, thúc đẩy sự hình thành tế bào ác tính.

Ở giai đoạn đầu, triệu chứng virus viêm gan D không đặc trưng như mệt mỏi, chán ăn, cảm giác tức nặng vùng hạ sườn phải... Men gan có thể tăng nhưng dao động thất thường. Ở người đã mắc bệnh viêm gan B mạn tính, các dấu hiệu này dễ bị nhầm lẫn với những đợt bùng phát của virus viêm gan B mạn khiến chẩn đoán khó khăn.

Bác sĩ Hằng khuyến cáo người bệnh viêm gan virus B nên theo dõi định kỳ, kiểm tra chức năng gan và tầm soát các virus đồng nhiễm. Phát hiện sớm HDV và can thiệp kịp thời có thể giúp cải thiện bệnh lý gan. Người chưa nhiễm virus viêm gan B có thể tiêm vaccine viêm gan B để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh.

Ly Nguyễn