Theo Amazon, sách xuất bản lần đầu năm 1994, là cẩm nang viết lách thiết yếu của nhiều thế hệ nhà văn Mỹ. Tác phẩm bao gồm nhiều bài giảng của tác giả - tiểu thuyết gia Anne Lamott, hiện 71 tuổi - trong lớp dạy viết, các trải nghiệm sáng tác, quan sát của bà. Đan xen những bài học kinh nghiệm là hồi ức tuổi thơ của Lamott bên người cha là nhà văn.
Bản Việt do dịch giả Phương Ánh thực hiện, nhà xuất bản Dân Trí kết hợp First News phát hành vào tháng 11. Ảnh: First News
Tác phẩm có tên tiếng Anh là Bird by Bird, được Anne Lamott đặt theo một câu chuyện liên quan đến anh trai của bà ngày nhỏ. Khi ấy, ông mới 10 tuổi, cần viết một bài báo cáo về các loài chim trong thời hạn ba tháng. Một ngày trước hạn nộp, ông bật khóc vì còn quá nhiều thứ phải làm, hàng đống tài liệu để nghiên cứu. Lúc đó, bố của họ - nhà văn Kenneth Lamott - ngồi xuống bên cạnh ông, khuyên rằng: "Từng con chim một thôi, con trai. Chỉ cần giải quyết từng con chim một" (Bird by bird, buddy. Just take it bird by bird).
Anne Lamott ghi nhớ lời của bố, biến câu nói thành phương châm sống và viết lách. Từ đó, bà tin rằng chuyện lớn nhỏ nào cũng có thể hoàn thành nếu chúng ta làm từng bước nhỏ. Nhà văn truyền tải tinh thần ấy vào sách, bàn thêm về bản chất và ý nghĩa của sáng tạo theo cách dí dỏm. Đồng thời, bà chỉ ra những khó khăn dễ gặp khi sáng tác, gợi ý cách giúp độc giả vượt qua.
Trailer phim tài liệu "Bird by Bird with Annie: Anne Lamott". Dự án dựa trên quyển "Bird by Bird" của nhà văn, do đạo diễn từng đoạt giải Oscar - Freida Lee Mock - thực hiện, ra mắt năm 1999. Video: YouTube/ American Film Foundation
Trong một đoạn, bà so sánh việc bắt tay vào viết như "hành động lao mình xuống nước khi bơi". Ban đầu, người viết có thể khua tay múa chân loạn xạ, cố thực hiện những kiểu bơi từng biết. Sau đó, họ có thể cảm thấy sợ hãi bởi tình cảnh quá khó khăn. Nhưng với bà, ít nhất họ dám nhảy xuống nước, vẫn cố gắng nổi lên và tiến về phía trước.
Những bài học của Anne Lamott không chỉ áp dụng trong quá trình viết lách mà còn để khám phá bản thân. Bà hướng dẫn người đọc học cách kiên nhẫn, chấp nhận phiên bản tệ nhất của chính mình và đối diện nỗi sợ hãi. Tác giả xem văn chương như cơ hội để bà tận hưởng sự vô thường của cuộc sống, tìm lại cảm giác "nhẹ nhõm và phấn chấn" thay vì bị đời "đè bẹp hết lần này đến lần khác".
Chân dung nhà văn Anne Lamott. Ảnh: Steven Barclay Agency
Dịp kỷ niệm 25 năm sách phát hành, Amazon cho biết hơn một triệu độc giả - gồm nhiều người viết lách ở mọi độ tuổi, trình độ - được truyền cảm hứng từ những lời khuyên hài hước, chân thành và mộc mạc của Anne Lamott. Trên Goodreads, một bạn đọc nhận xét tác giả mang đến một góc nhìn ấm áp, sâu sắc và thú vị về những thách thức giới nhà văn phải đối mặt trong sáng tác. Đồng thời, tác phẩm như "người thầy tận tâm" đưa những lời khuyên đúng đắn cho những ai muốn theo nghiệp văn chương.
Anne Lamott sinh năm 1954, là tác giả Mỹ, từng xuất bản nhiều sách phi hư cấu, tuyển tập tiểu luận và tiểu thuyết. Suốt sự nghiệp, bà có nhiều quyển lọt vào danh sách bán chạy do trang New York Times bình chọn, được vinh danh tại Đại sảnh Danh vọng California. Bà từng dạy tại đại học California, Davis (UC Davis), viết bài cho báo Washington Post. Hiện nhà văn sống tại California.
Phương Thảo