Trong 80 năm từ khi lập nước, kinh tế Việt Nam 30 năm đầu chủ yếu phục vụ nhu cầu kháng chiến, không có tích lũy cho phát triển dài hạn. 15 năm sau đó, đất nước vẫn bị kìm hãm bởi chiến tranh biên giới. Kể từ sau Đổi mới 1986, kinh tế Việt Nam mới thực sự phát triển. Sau gần 40 năm, GDP tăng 95 lần, từ 5 lên 476 tỷ USD, thuộc top 35 nền kinh tế toàn cầu.

Từ một quốc gia có hơn 1/3 dân số thuộc diện nghèo năm 1998, tỷ lệ này đã giảm xuống mức 2% năm 2024. Ngân hàng Thế giới đánh giá từ những năm đầu thập niên 1990, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam thuộc hàng cao nhất thế giới và tốc độ giảm nghèo “nhanh chưa từng có”.

Cải cách kinh tế từ Đổi Mới năm 1986, kết hợp với các xu hướng toàn cầu thuận lợi, đã giúp chuyển đổi Việt Nam từ một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới thành một nền kinh tế thu nhập trung bình chỉ trong một thế hệ. Tỷ lệ dân số sống dưới mức 3,65 USD mỗi ngày (theo sức mua tương đương năm 2017) giảm mạnh từ 14% năm 2010 xuống dưới 4% vào năm 2023.

Tăng trưởng kinh tế tác động đến sự phát triển mọi mặt của xã hội. Nhiều chỉ tiêu được Đại hội Đảng 13 đặt ra trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030 gần đạt hoặc vượt kế hoạch.

Theo Bộ Xây dựng, tỷ lệ đô thị hoá Việt Nam đến năm 2024 khoảng 42%, gần đạt mục tiêu 50% vào năm 2030. Trong đó, Hà Nội và TP HCM là hai đô thị đông dân nhất, liên tục mở rộng vùng đô thị trong 50 năm qua. Tính đến cuối năm 2024, trước sáp nhập, hai phương này thu hút hơn 17% lao động cả nước, gần gấp đôi tỷ lệ năm 2005.

Tốc độ mở rộng diện tích xây dựng và tăng dân số của Hà Nội, TP HCM trong 50 năm