Bác sĩ Phạm Đình Đông, Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết biến chứng về mắt do cúm, sởi có thể gặp ở trẻ song ít được chú ý. Thực tế, mầm bệnh có thể gây ảnh hưởng thị lực của trẻ khi không điều trị kịp thời.
Bác sĩ dẫn chứng Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh từng ghi nhận nhiều trẻ mắc cúm, sởi có biểu hiện bệnh lý tại mắt. Một số trường hợp bệnh mắt diễn tiến nặng gây giảm thị lực, như trường hợp bé trai 4 tuổi, trước đó có dấu hiệu ho khan, chảy nước mũi kèm sốt nhẹ, chảy nước mắt, ra nhiều ghèn mắt. Do đến viện muộn, bệnh nhi bị biến chứng trợt biểu mô, nguy cơ nhiễm trùng.
Thói quen dùng tay dụi mắt của trẻ dễ làm vi khuẩn, virus trong đó có cúm, sởi lây lan gây bệnh tại mắt. Ảnh: Vecteezy
"Bàn tay của trẻ nhiễm virus khi ho, hắt hơi, sau đó dụi lên mắt, tạo điều kiện cho virus lây nhiễm", bác sĩ Đông nói, thêm rằng các bệnh có thể gặp do virus cúm, sởi tại mắt gồm: viêm hoặc loét giác mạc, xuất huyết kết mạc, viêm dây thần kinh thị giác...
Đặc biệt, virus sởi làm giảm hấp thu và tăng tiêu hao vitamin A, sẽ gây khô mắt, loét giác mạc, nếu không điều trị đúng dễ dẫn đến nguy cơ mù lòa. Nguy cơ biến chứng cao hơn ở trẻ suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, chưa tiêm vaccine sởi.
Biểu hiện đặc trưng của các bệnh là chảy nước mắt, lóa mắt, cảm giác ngứa, cộm mắt, có nhiều ghèn đặc trong mắt, khô hoặc mỏi mắt. Tuy nhiên, nhiều gia đình chỉ quan tâm đến bệnh đường hô hấp con đang mắc, không chú ý đến các biểu hiện ở mắt. Đây là lý do khiến biến chứng về mắt do virus cúm, sởi gây ra dễ tăng nặng.
Ngoài ra các bệnh cúm, sởi cũng gây ra các biến chứng viêm phổi, viêm não, có thể dẫn đến tử vong. Để phòng ngừa, bác sĩ Đông khuyến cáo, phụ huynh cần tiêm vaccine đủ mũi, đúng lịch cho trẻ.
Trẻ nhỏ tiêm vaccine cúm tại VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
Vaccine sởi có loại đơn và phối hợp phòng thêm quai bị, rubella, có thể tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi. Tiêm đầy đủ mũi vaccine có thành phần phòng sởi có hiệu quả phòng bệnh lên đến 98%. Phụ nữ nên tiêm vaccine sởi trước khi có kế hoạch mang thai tốt nhất 3 tháng để chủ động bảo vệ thai kỳ khỏi nguy cơ mắc sởi và giúp truyền kháng thể thụ động cho con.
Với cúm, hiện Việt Nam đang sử dụng bốn loại vaccine, giúp phòng các chủng virus như A/H1N1, A/H3N2 và cúm B. Trong đó, loại của Pháp, Hà Lan và Hàn Quốc tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Loại của Việt Nam tiêm cho người từ 18 đến 60 tuổi. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi cần tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng nếu chưa từng chủng ngừa cúm, trẻ từ 9 tuổi và người lớn, cần một liều cơ bản và nhắc lại hàng năm.
Ngoài vaccine, cha mẹ cũng giúp con phòng bệnh bằng cách dạy trẻ mang khẩu trang khi đến nơi đông người, thường xuyên rửa sạch tay, súc họng, rửa mắt mũi cho trẻ. Trẻ cũng cần ăn đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên để nâng cao thể trạng, tăng cường sức đề kháng. Trường hợp trẻ mắc bệnh cần đi khám sớm, không nên tự dùng thuốc, điều trị theo mẹo dân gian khiến bệnh nặng hơn.
Tuấn An