Trả lời:

Viêm gan virus A là bệnh nhiễm trùng cấp tính do virus HAV gây ra, chủ yếu lây qua đường tiêu hóa, khi người khỏe mạnh ăn uống phải thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, chứa virus. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus theo đường máu đến gan, gây viêm và tổn thương tế bào, làm suy giảm tạm thời chức năng chuyển hóa và thải độc của gan.

Để chẩn đoán viêm gan virus A, người bệnh thường được chỉ định xét nghiệm máu tìm kháng thể IgM anti-HAV. Khi kết quả dương tính, bác sĩ đánh giá thêm chức năng gan (men gan, bilirubin, chỉ số đông máu...) để xác định mức độ nặng.

Bệnh thường khởi phát đột ngột với các biểu hiện như mệt mỏi, buồn nôn, vàng da, đau bụng hoặc ngứa, nhưng ít khi tiến triển thành mạn tính. Khác với viêm gan virus B hay C, viêm gan virus A không gây tổn thương gan kéo dài. Đa số người bệnh tự hồi phục hoàn toàn sau vài tuần đến vài tháng nếu được nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý và chăm sóc đúng cách.

Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho viêm gan virus A. Mục tiêu điều trị chủ yếu là hỗ trợ gan hồi phục tự nhiên, giảm triệu chứng và phòng ngừa biến chứng. Bạn cần nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc gắng sức, uống đủ nước, ăn thực phẩm dễ tiêu, giàu dinh dưỡng để gan phục hồi. Tuyệt đối không uống rượu, bia hoặc tự ý dùng thuốc giảm đau vì dễ gây hại gan.

Trong một số trường hợp, viêm gan virus A vẫn có nguy cơ gây suy gan cấp, nhất là người cao tuổi, người có bệnh gan mạn tính hoặc suy giảm miễn dịch. Khi xuất hiện các dấu hiệu như vàng da, vàng mắt rõ, mệt lả, buồn nôn nhiều hoặc rối loạn tri giác, người bệnh cần đến bệnh viện để được theo dõi và xử trí kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Sau khi nhiễm virus, cơ thể tạo ra các kháng thể chống lại virus HAV, góp phần loại bỏ hoàn toàn virus khỏi máu và gan trong vòng vài tuần đến vài tháng. Kháng thể này tồn tại lâu dài, tạo miễn dịch bền vững, vì vậy người đã mắc bệnh thường không bị tái nhiễm. Trong giai đoạn hồi phục, men gan có thể vẫn tăng cao trong 1-2 tháng trước khi trở về mức bình thường, do đó người bệnh cần tái khám định kỳ để theo dõi chức năng gan.

Sau khi hồi phục, bạn nên duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh để bảo vệ gan lâu dài. Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn và tuyệt đối không uống rượu bia. Bên cạnh đó, bạn nên ăn chín, uống sôi, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, dùng riêng dụng cụ ăn uống và vật dụng cá nhân...

Viêm gan virus A có khả năng lây lan cao nhưng có thể phòng ngừa. Mỗi người nên tiêm vaccine để hỗ trợ cơ thể hình thành miễn dịch bền vững, giảm nguy cơ lây nhiễm.

ThS.BS Nguyễn Huy Thành
Khoa Tiêu hóa - Gan mật - Tụy
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội