Trả lời:

Tình trạng mà bạn mô tả có thể là mụn sữa, còn gọi là mụn trứng cá sơ sinh. Các nốt mụn nhỏ màu trắng hoặc vàng nhạt xuất hiện chủ yếu trên mặt trẻ, nhất là vùng má, cằm, trán, đôi khi ở lưng hoặc ngực trong vài tuần đầu đời.

Nguyên nhân hình thành mụn sữa ở trẻ sơ sinh chưa được xác định rõ, nhưng có thể do ảnh hưởng của hormone của người mẹ truyền sang con trong giai đoạn cuối thai kỳ. Hormone này kích thích tuyến bã nhờn của trẻ hoạt động mạnh, làm tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn. Làn da non nớt, nhạy cảm của trẻ cũng dễ bị kích ứng bởi sữa mẹ chảy dính, nước bọt hoặc các sản phẩm chăm sóc da khiến mụn rõ rệt hơn.

Mụn sữa ở trẻ sơ sinh hầu hết là lành tính, không gây đau, ngứa và cũng không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Bạn không nên lo lắng khi thấy mụn nổi dày đặc trên mặt con, do mụn sữa ở trẻ sơ sinh không để lại sẹo, không gây rối loạn nội tiết và cũng không liên quan đến chế độ dinh dưỡng của mẹ.

Điều quan trọng là không nên nhầm lẫn mụn sữa với một số bệnh lý về da khác ở trẻ sơ sinh như viêm da cơ địa, viêm da tiết bã, dị ứng hoặc nhiễm trùng da. Chúng có biểu hiện khá giống mụn sữa nhưng cần can thiệp y tế sớm để tránh biến chứng.

Mụn sữa thường tự biến mất trong vòng vài tuần đến vài tháng mà không cần điều trị đặc hiệu. Đa số trường hợp trẻ đến khoảng 2-4 tháng tuổi, tình trạng sẽ giảm dần và biến mất hoàn toàn. Một số trẻ có thể kéo dài hơn, nhưng hiếm khi vượt quá 6 tháng tuổi.

Cha mẹ không cần dùng thuốc bôi hay kháng sinh, cũng không nên tự ý nặn, chích mụn cho trẻ vì có thể làm tổn thương da, gây nhiễm trùng và để lại sẹo. Điều cần thiết là kiên nhẫn và chăm sóc da bé đúng cách để hạn chế mụn lan rộng và nhanh chóng hồi phục.

Giữ da trẻ sạch sẽ, rửa mặt hằng ngày bằng nước ấm hoặc dung dịch rửa chuyên dụng cho trẻ sơ sinh, lau nhẹ nhàng, không chà xát mạnh. Tránh sử dụng các loại kem, dầu, sáp dưỡng ẩm có thành phần dễ gây bít tắc lỗ chân lông. Giữ quần áo, khăn mặt, khăn sữa của trẻ luôn sạch, khô và mềm mại, giặt bằng loại bột giặt dịu nhẹ, không chứa hương liệu mạnh.

Khi cho trẻ bú, bạn lau sạch sữa thừa chảy dính trên mặt, tránh để sữa đọng lại gây kích ứng da; không nặn, gãi hoặc cạy mụn cho bé. Không nên tự dùng thuốc bôi ngoài da, kể cả các loại kem trị mụn người lớn, vì có thể gây kích ứng và độc hại với làn da trẻ.

Trong phần lớn trường hợp, trẻ có mụn sữa không cần thăm khám y tế. Tuy nhiên, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ da liễu hoặc nhi khoa nếu mụn kéo dài hơn 6 tháng không giảm, vùng da sưng đỏ, có mủ, trẻ quấy khóc hoặc có dấu hiệu đau, mụn lan rộng khắp cơ thể, kèm theo các biểu hiện khác như sốt, ngứa dữ dội, bong tróc da vì có thể do viêm da cơ địa, dị ứng hoặc nhiễm trùng.

Không can thiệp bằng các biện pháp dân gian chưa được kiểm chứng như đắp lá, bôi thuốc nam hay sữa mẹ lên mặt của trẻ vì có thể gây viêm nhiễm.

BS.CKI Nguyễn Thị Việt Hà
Khoa Da liễu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội