Trả lời:

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ số khối cơ thể (BMI) ≥ 30 là béo phì. Thừa cân, béo phì không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản tự nhiên mà còn tác động tiêu cực đến hiệu quả của các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Bạn có chỉ số BMI là 38,2 nên trì hoãn IVF vài tháng để giảm cân. Kiểm soát cân nặng giúp tăng tỷ lệ đậu thai, giảm biến chứng thai kỳ. Một số người béo phì nặng dù đậu thai IVF, thai kỳ vẫn không an toàn.

Phụ nữ béo phì có nguy cơ rối loạn phóng noãn, nội tiết và giảm chất lượng trứng, ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi thai và giảm đáng kể tỷ lệ mang thai, làm tổ, sinh con. Khi thực hiện IVF, người béo phì cần dùng liều thuốc kích thích buồng trứng cao hơn, nhưng đáp ứng lại kém hơn người có cân nặng bình thường.

Béo phì không chỉ ảnh hưởng đến giai đoạn thụ thai mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro suốt thời gian mang thai. Cụ thể nguy cơ tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ cao gấp 2-3 lần, đái tháo đường thai kỳ tăng mạnh do đề kháng insulin, nguy cơ thai lưu, sinh non, nhau bong non, nhau cài răng lược cao hơn trung bình, tăng tỷ lệ mổ lấy thai, biến chứng hậu phẫu như nhiễm trùng, băng huyết.

Con của người mẹ béo phì cũng có nguy cơ cao rối loạn chuyển hóa, dị tật bẩm sinh, trẻ quá nặng ký dễ gây sang chấn sản khoa hoặc béo phì sớm trong tuổi thơ. Giảm 5-10% trọng lượng cơ thể có thể giúp chu kỳ kinh nguyệt ổn định trở lại, cải thiện chức năng rụng trứng và tăng chất lượng trứng. Một số trường hợp, dù vô sinh hiếm muộn nhiều năm, sau khi giảm cân có thể mang thai tự nhiên.

Giảm cân còn đóng vai trò như một liệu pháp điều trị trong trường hợp mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Nếu người béo phì có kế hoạch IVF thì giảm cân hợp lý giúp giảm liều thuốc kích trứng, giảm chi phí điều trị, tăng số lượng trứng trưởng thành; cải thiện chất lượng nội mạc tử cung, tăng khả năng làm tổ của phôi, giảm nguy cơ hội chứng quá kích buồng trứng.

Bạn nên giảm cân theo hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không dùng các phương pháp giảm cân tiêu cực vì có thể gây rối loạn nội tiết, thậm chí mất kinh. Phác đồ giảm cân bao gồm dinh dưỡng khoa học, hạn chế đường, tinh bột xấu, tăng rau xanh, đạm thực vật, tập luyện vừa sức như đi bộ nhanh, yoga, aerobic ít nhất 150 phút mỗi tuần. Bạn nên ngủ đủ giấc, hạn chế stress vì đây là yếu tố ảnh hưởng đến hormone sinh sản.

Phụ nữ có kế hoạch mang thai IVF nên kiểm tra BMI và tư vấn dinh dưỡng trước 3-6 tháng. Người béo phì độ III (BMI hơn 40) có thể cần bác sĩ chuyên khoa nội tiết tư vấn hoặc phẫu thuật giảm cân trước khi làm IVF.

ThS.BS Nguyễn Quang Đô
Trung tâm Hỗ trợ sinh sản
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội