Trả lời:

Chụp CT mô phỏng là bước rất quan trọng trong quá trình chuẩn bị trước xạ trị. Tùy vào chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể cần sử dụng thuốc cản quang hoặc không. Những trường hợp cần khảo sát tổn thương u, hạch di căn và mạch máu kỹ lưỡng hơn, người bệnh có thể cần uống một lượng nhỏ hoặc tiêm trực tiếp thuốc cản quang chứa iốt vào tĩnh mạch.

Mục tiêu dùng thuốc cản quang là làm cho khối u, hạch di căn khi ngấm thuốc sẽ tăng tương phản mô, mạch. Từ đó, bác sĩ xạ trị và kỹ sư vật lý y khoa có thể phân biệt rõ ranh giới khối u, hạch với mạch lớn và tim, phân biệt vùng bất thường với các cấu trúc khác xung quanh, góp phần nâng cao chất lượng điều trị, giảm tác dụng phụ cho bệnh nhân.

Trước khi chụp CT mô phỏng có thuốc cản quang, bác sĩ và kỹ thuật viên kiểm tra một số thông tin của người bệnh như bệnh sử, tiền sử dị ứng, từng tiêm hoặc uống thuốc cản quang chưa và có phản ứng hay không... Nếu người bệnh mắc các bệnh về thận, tiểu đường... và đang dùng thuốc, bác sĩ tư vấn để người bệnh ngưng hay thay đổi thuốc trong thời gian tiêm cản quang tĩnh mạch.

Thuốc cản quang đường uống thường chỉ định trong trường hợp cần chụp CT mô phỏng vùng bụng hoặc vùng chậu. Người bệnh uống một lượng nhỏ thuốc cản quang để làm nổi bật ống tiêu hóa (dạ dày, ruột non, đại tràng) nhằm phân biệt giữa ruột lành và các vùng tổn thương bệnh lý. Trước khi chụp CT mô phỏng, bạn được đặt kim truyền tĩnh mạch ở tay. Khi thuốc đưa vào cơ thể, bạn có thể thấy vị kim loại trong miệng, cảm giác nóng ấm lan khắp cơ thể hoặc như vừa đi tiểu, nhưng thường chỉ thoáng qua và biến mất sau vài phút.

Sau khi chụp, người bệnh được theo dõi ít nhất 30 phút tại bệnh viện để phòng ngừa phản ứng muộn như dị ứng thể nhẹ hoặc nặng (sốc phản vệ). Sau đó, kỹ thuật viên hay điều dưỡng rút kim truyền và băng lại vị trí tiêm, đồng thời dặn dò các thuốc sau khi tiêm cần thiết.

Bác sĩ CKI Nguyễn Huy Lộc
Khoa Xạ trị, Trung tâm Ung bướu
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM