Vai trò của vaccine cúm với phụ nữ mang thai
Cúm là một bệnh lý rất phổ biến và có khả năng lây nhiễm cao. Bệnh do virus gây ra và thường nghiêm trọng hơn nhiều so với cảm lạnh thông thường. Đặc biệt ở phụ nữ mang thai, cúm có khả năng dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Nguy cơ này thường cao nhất vào 3 tháng cuối của thai kỳ.
Một số biến chứng nghiêm trọng của bệnh cúm mà mẹ bầu có thể gặp phải là viêm phế quản, viêm phổi, sốc nhiễm trùng, viêm màng não và viêm não. Trong khi đó, trẻ sinh ra từ những người mẹ bị cúm có nguy cơ sinh non và nhẹ cân cao gấp 4 lần bình thường. Bệnh thậm chí còn có thể dẫn đến tình trạng thai chết lưu hoặc trẻ tử vong ngay trong tuần đầu sau sinh.
Vì vậy, phụ nữ mang thai nên có những biện pháp phòng ngừa cúm từ sớm. Một trong những biện pháp hiệu quả nhất là chủng ngừa bằng vaccine. Khi đi vào cơ thể, vaccine sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch để tạo ra kháng thể nhằm chống lại các đợt tấn công của mầm bệnh trong tương lai. Điều này giúp mẹ bầu giảm thiểu nguy cơ bị cúm cũng như khả năng gặp phải các biến chứng nghiêm trọng do bệnh cho cả mẹ và bé.
Theo nhiều nghiên cứu, việc tiêm vaccine ngừa cúm sẽ giúp giảm 50% nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính và 40% nguy cơ phải nhập viện điều trị do cúm ở phụ nữ mang thai. Không chỉ vậy, kháng thể phát triển trong cơ thể người mẹ khi tiêm vaccine sẽ truyền qua nhau thai và giúp bảo vệ em bé khỏi bệnh cúm trong những tháng đầu sau sinh, khi trẻ còn quá nhỏ để tiêm phòng. Trẻ sơ sinh có mẹ tiêm vaccine ngừa cúm trong thai kỳ có nguy cơ phải nhập viện vì các vấn đề liên quan đến cúm thấp hơn 25% so với các bé có mẹ không tiêm phòng.
Phụ nữ mang thai nên tiêm phòng cúm càng sớm càng tốt để vaccine phát huy tác dụng bảo vệ tối đa. Ảnh: Natividad
Vaccine cúm an toàn cho mẹ bầu và thai nhi
Việc tiêm vaccine cúm được chứng minh là an toàn trong bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Điều này là do đa số các vaccine cúm sử dụng đường tiêm đều được bào chế dưới dạng vaccine bất hoạt (chứa các mầm bệnh "đã chết") nên không có khả năng khởi phát bệnh cũng như ít gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi.
Ngược lại, chuyên gia sức khỏe khuyến cáo phụ nữ mang thai không được dùng các loại vaccine sống giảm độc lực, đa số được bào chế dưới dạng xịt mũi, trong suốt thai kỳ. Vì dù hiếm gặp, mầm bệnh còn sống trong các loại vaccine này vẫn có khả năng gây phơi nhiễm bệnh ở cả mẹ bầu lẫn thai nhi.
Mẹ bầu có thể tiêm vaccine cúm vào bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ, từ vài tuần đầu tiên cho đến trước khi sinh. Nếu đã tiêm vaccine cúm vào năm trước, phụ nữ mang thai vẫn cần tiêm nhắc lại vào năm sau.
Dù được đánh giá là an toàn và không có nguy cơ gây khởi phát bệnh, vaccine cúm bất hoạt vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ nhất định như: đau, sưng, bầm tím, cứng hoặc đỏ ở vị trí tiêm; sốt nhẹ; đau đầu; đổ mồ hôi; đau khớp hoặc đau cơ; mệt mỏi, suy nhược.
Tuy nhiên, những tác dụng không mong muốn này thường nhẹ và chỉ kéo dài khoảng 1 - 2 ngày. Nếu cảm thấy khó chịu, phụ nữ mang thai nên nghỉ ngơi và tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt để làm giảm các triệu chứng này.
Phương Quỳnh (Theo NHS, CDC)