Người bố có một số nốt sùi ở bộ phận sinh dục nhưng ngại khám, thường tự mua thuốc để bôi. Hàng ngày, anh cùng con trai dùng chung khăn tắm, tắm chung và vệ sinh vùng kín cho con.

Một tuần nay, bé thường ngứa, quấy khóc khi đi vệ sinh, vùng hậu môn xuất hiện các nốt sần nhỏ, bác sĩ kết luận bé nhiễm sùi mào gà. Bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị cho con trai gồm đốt laser và dùng thuốc bôi, tái khám định kỳ, đồng thời nhấn mạnh vệ sinh cá nhân riêng biệt. Người bố cũng được yêu cầu điều trị sớm để không tiếp tục lây nhiễm cho người thân.

Một người mẹ 30 tuổi, TP HCM, đang điều trị sùi mào gà cho bản thân và con gái 7 tuổi ở một bệnh viện chuyên khoa da liễu. Chị cho biết "không nghĩ những thói quen bình thường như tắm chung, dùng chung bông tắm khiến bệnh lây cho con". Hiện, chị phải đốt điện kết hợp bôi thuốc để loại bỏ các nốt sùi còn con gái được cho thuốc bôi do tổn thương chưa lớn và tránh ảnh hưởng tâm lý.

Theo bác sĩ Bùi Thanh Phong, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, việc trẻ em nhiễm HPV (Human Papillomavirus) và mắc sùi mào gà dù chưa phát sinh quan hệ tình dục thường gặp. Nhiều nghiên cứu chỉ ra, virus gây bệnh có thể lây nhiễm khi sử dụng chung các vật dụng cá nhân, như khăn tắm, đồ lót, khăn mặt, giấy vệ sinh... Ngoài ra, trong quá trình chăm sóc hằng ngày như bế ẵm, tắm rửa hay vệ sinh vùng kín, nếu người chăm sóc đang mắc sùi mào gà và không đảm bảo vệ sinh, virus có thể truyền sang trẻ.

Bên cạnh đó, virus HPV còn có thể lây truyền từ mẹ sang con thông qua quá trình sinh nở, tuy nhiên đường lây này hiếm gặp hơn. "Gia đình không nên chủ quan cho rằng HPV chỉ gặp ở người trưởng thành hay chỉ lây qua quan hệ tình dục", bác sĩ Phong nói.

Thêm vào đó, trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, khi mầm bệnh xâm nhập có khả năng tiến triển nhanh, gây bệnh nặng hoặc có thể bị bội nhiễm nhiều vi khuẩn. Nếu không được điều trị đúng, bệnh sẽ tái phát, một số chủng nguy cơ cao có thể tiến triển thành ung thư hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của trẻ sau này.

Theo bác sĩ Phong, sùi mào gà hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Các phương pháp điều trị chủ yếu nhằm kiểm soát tổn thương, giảm triệu chứng và hạn chế biến chứng. Biện pháp phòng ngừa chủ động và hiệu quả gồm: tiêm vaccine HPV ở người lớn và trẻ em đủ tuổi, kết hợp các cách dự phòng khác.

Việt Nam hiện có hai loại vaccine ngừa HPV. Trong đó, vaccine Gardasil phòng được 4 type 6, 11, 16, 18, chỉ định tiêm cho nữ giới từ 9-26 tuổi. Nữ từ 9 đến dưới 14 tuổi chỉ cần tiêm hai mũi vaccine Gardasil cách nhau 6-12 tháng. Người từ 14-26 tuổi tiêm ba mũi.

Còn Gardasil 9 là vaccine thế hệ mới, phòng 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định tiêm cho cả nam và nữ tuổi 9-45, hiệu quả bảo vệ đến trên 90%. Lịch tiêm cho người từ đến dưới 15 tuổi gồm hai mũi cách nhau 6-12 tháng. Người từ 15-45 tuổi tiêm ba mũi trong vòng 6 tháng.

Vaccine đã được chứng minh về độ an toàn và hiệu quả khi tiêm cho người trong độ tuổi khuyến cáo, không làm mãn kinh sớm, chậm kinh hay gây vô sinh. Do đó, phụ huynh không nên lo lắng vaccine ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản khi trẻ lớn lên.

Đồng thời, gia đình nên hướng dẫn con rửa tay thường xuyên và không chạm vào mặt, miệng khi tay chưa sạch. Trẻ cũng cần tránh sử dụng chung các vật dụng cá nhân như khăn tắm, quần áo, đồ lót... để giảm nguy cơ lây nhiễm HPV. Người lớn không nên tắm chung cùng trẻ, trước khi vệ sinh cho trẻ nên vệ sinh sạch bàn tay của mình.

Ngoài ra, phụ huynh không nên áp dụng các cách điều trị sùi mào gà chưa được kiểm chứng, như: bôi dầu thầu dầu lên nốt mụn, dán băng cá nhân, dùng thuốc không kê đơn do gây biến chứng, khiến tình trạng nhiễm trùng nặng hơn.

Bình Nguyên