"Mảnh đất bố mẹ tôi cho, vốn từ đời cụ tôi ở cách đây hơn trăm năm, nằm trong khu dân cư có từ thời xưa. Năm 1993, cơ quan chức năng cấp sổ đỏ cả khu đất, chỉ cho 200 m2 đất ở, còn lại quy định là đất trồng cây lâu năm.
Nay mảnh đất thừa kế của tôi là đất trồng cây lâu năm, muốn làm nhà phải nộp phí chuyển đổi là 3 tỷ đồng cho diện tích 250 m2. Làm nông dân, đủ tiền xây nhà đã khó, lấy đâu ra vài tỷ đồng để chuyển mục đích sử dụng mảnh đất của chính cha mẹ mình cho?".
Độc giả langtumietvuon963 chia sẻ tình huống của bản thân như trên, sau bài viết Rao bán nhà đất vì tiền lên thổ cư quá cao. Theo đó, nhiều người dân phải rao bán nhà đất giá rẻ do không kham nổi nghĩa vụ tài chính khi chuyển mục đích.
Việc TP HCM điều chỉnh bảng giá đất theo Quyết định 79 từ 1/8/2024, với mức tăng từ 2,36 lần đến gần 39 lần so với năm 2020, khiến chi phí sử dụng đất và thuê đất tăng vọt. Bên cạnh đó, tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng cũng không còn áp dụng hình thức định mức và được tính trên 100% chênh lệch đất ở và đất nông nghiệp cũng tạo thêm áp lực cho người dân và doanh nghiệp.
"Một nhà đầu tư đang sở hữu lô đất hơn 2.000 m2 tại xã Bà Điểm, mua năm 2020 giá 10 tỷ đồng, dự định chuyển sang thổ cư để bán lời. Tuy nhiên, tiền sử dụng đất ước tính cho khu đất hơn 39 tỷ đồng vượt khả năng, nhà đầu tư này đang phải rao bán lại khu đất với giá gốc, chấp nhận lỗ để giải phóng vốn".
Dẫn chứng trường hợp này, độc giả nickname quangdn295 cho rằng: "Tuyệt vời, như vậy sẽ không còn việc mua đất ruộng mấy trăm triệu rồi đi bán mấy tỷ kiếm lời nữa. Thế này vốn mới rút hết ra khỏi đất mà vào sản xuất được".
Đồng quan điểm, độc giả Tầm Nhìn nói: "Nếu đất chỉ 1 tỷ đồng, phí chuyển đổi lên thổ cư vài chục triệu để trở thành đất ở 3 tỷ thì sẽ thế nào?". Ai cũng tư lợi, thế nên đất nông nghiệp mới bị xâu xé, phân lô bán nền.
Nói đâu xa, mảnh đất ngay trước nhà tôi rộng bạt ngàn, hằng năm được dùng để trồng bắp, đậu. Đùng một cái, chủ đất ở nước ngoài về, lên thổ cư, phân lô bán nền. Giờ cả mảnh đất mấy hecta để trơ hoang cho bò gặm cỏ, với những cọc bê tông cắm rào, trong khi nhiều người không có đất để canh tác".
Trong khi đó, một số độc giả cho rằng cần có giải pháp linh động hơn, vừa hạn chế đầu cơ đất nông nghiệp chờ chuyển đổi mục đích, vừa giúp cho những trường hợp giống độc giả langtumietvuon963 có cơ hội xây nhà.
Độc giả nickname Hoainam0104 nói: "Tại sao không phân chia mức tối đa thổ cư cho một gia đình nhỉ? Chẳng hạn: mỗi gia đình được mua với hạn mức 100 m2 thổ cư với giá như trước đây, từ 101 m2 thì lên mức như bây giờ.
Cũng mảnh đất đó, nếu như tách thửa để lách luật, thì chúng ta quy định cũng chỉ được một lần được mua thôi. Giống như trước đây, đất trước năm 1993, mỗi gia đình được đăng ký tối đa 300 m2 thổ cư vậy. Như vậy, các gia đình thật sự có nhu cầu sẽ tiếp cận được. Chứ như bây giờ, cào bằng hết tất cả, người có nhu cầu thật sự cũng không thể mua".
Độc giả nickname lehongtruong2006 ủng hộ việc phân nhóm rõ ràng: "Tôi ủng hộ việc phân nhóm rõ ràng để đảm bảo công bằng. Rất nhiều khu vực rộng lớn ở Hà Nội mấy chục năm là đất nông nghiệp, nhưng nhiều cá nhân xây dựng nhà tạm, mua bán vi bằng, viết tay cho nhau, rồi bây giờ đòi lên thổ cư với giá rẻ. Nếu tạo điều kiện cho mua rẻ thì sẽ tạo tiền lệ rất xấu".
Từ góc nhìn quy hoạch đô thị, độc giả nickname huudatprive nhận định: "Việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở phù hợp với quy hoạch sử dụng đất là chủ trương nên được khuyến khích. Trong thực tế, tại TP HCM và Hà Nội, tốc độ đô thị hóa những năm trước đây diễn ra rất nhanh, từ đó hình thành nhiều cụm dân cư sinh sống ổn định hơn 20-30 năm, điển hình như khu vực Bình Chánh hay một số khu dân cư ở Thủ Đức.
Các hộ dân tại đây đã xây dựng và sinh sống ổn định từ 15-30 năm. Do đó, cần tạo điều kiện thuận lợi để người dân được chuyển nhượng quyền sử dụng đất, vừa giúp đảm bảo chỗ ở ổn định, vừa tạo nguồn thu thuế, đồng thời tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà đất".
Hữu Nghị tổng hợp