Theo CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, người cao tuổi có hệ miễn dịch suy giảm, sức đề kháng kém dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, trong đó có cúm. Người lớn tuổi mắc cúm sẽ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến chức năng phổi, gây suy hô hấp.
Người già là đối tượng cần ưu tiên tiêm vaccine cúm.
Tiêm phòng cúm giảm 70-80% tử vong
Thống kê của CDC Hoa Kỳ cho thấy khoảng 70-85% các trường hợp tử vong có liên quan đến cúm mùa xảy ra ở người từ 65 tuổi trở lên và khoảng 50-70% các trường hợp nhập viện có liên quan đến cúm mùa xảy ra ở nhóm này.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêm phòng cúm đã được chứng minh có khả năng giảm tỷ lệ tử vong do cúm 70-80%, ngăn ngừa biến chứng, giảm 60% bệnh tật liên quan đến cúm, giảm tỷ lệ nhập viện vì các bệnh nền đi kèm như tim mạch, đái tháo đường hay người có hội chứng suy giảm miễn dịch. Người đã tiêm vaccine nếu mắc cúm sẽ có triệu chứng nhẹ hơn, thời gian bị bệnh ngắn hơn, ít có nguy cơ tử vong hơn người chưa tiêm vaccine.
Bác sĩ Bạch Thị Chính cho biết, cúm mùa là bệnh lý nghiêm trọng với người cao tuổi, đặc biệt là người từ 65 tuổi trở lên, người có sức khoẻ yếu, có bệnh lý nền, bệnh mãn tính. Do đó, việc tiêm phòng cúm mùa đặc biệt quan trọng với các nhóm đối tượng này.
Virus cúm có ái tính đặc biệt đối với tế bào biểu mô đường hô hấp, virus này thường nhân lên mạnh mẽ khi xâm nhập vào đường hô hấp và phá hủy các tế bào. Khi vượt qua hàng rào miễn dịch virus cúm đi vào máu, tới các cơ quan và gây tổn thương tại đó.
Với người mắc cúm, nếu ở thể vừa và nhẹ bệnh nhân thường có triệu chứng sốt cao, đau đầu, đau mỏi cơ khớp, chóng mặt, viêm đường hô hấp, viêm thanh quản... Mặt khác, nếu nhiễm cúm thể ác tính (bệnh cúm A/H5N1), người bệnh sẽ gặp tình trạng mệt mỏi, lo lắng, co giật, mạch nhanh, huyết áp tụt, tổn thương gan, thận, phổi. Nếu không được điều trị tích cực, người bệnh có thể tử vong sau 1-3 ngày do suy hô hấp và trụy tim mạch.
Một mũi tiêm vaccine cúm hàng năm giúp người lớn tuổi tránh các biến chứng do cúm mùa.
Vaccine cúm giúp tạo miễn dịch chéo với vaccine COVID-19
Bác sĩ CKI Bạch Thị Chính cũng cho biết, tại Việt Nam, cúm mùa thường đạt đỉnh vào khoảng tháng 3-4 và tháng 9-10 hằng năm, xu hướng gia tăng vào những tháng cuối năm Do vậy, thời điểm thích hợp tiêm vaccine cúm là khoảng 2 tuần – 1 tháng trước khi vào mùa dịch vì sau khi tiêm, cơ thể cần 2 tuần để sản sinh kháng thể chống lại virus cúm, tức là khoảng tháng 8, tháng 9 hằng năm.
Tuy nhiên, kháng thể bảo vệ tạo ra bởi vaccine cúm chỉ kéo dài trong khoảng 1 năm, vì virus cúm thường có tính đột biến và khả năng thay đổi liên tục cấu trúc kháng nguyên theo chu kỳ năm. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nên tiêm nhắc lại vaccine cúm nhắc lại hàng năm. Hiện nay, vaccine cúm có đầy đủ ở các độ tuổi, trẻ từ 6 tháng tuổi đã có thể tiêm vaccine cúm mũi đầu tiên.
WHO khuyến cáo, tiêm vaccine phòng cúm hàng năm giúp sớm chủ động phòng bệnh, là biện pháp đơn giản và tiết kiệm chi phí. Tại Việt Nam, vaccine cúm đã có loại Tứ giá thế hệ mới phòng được 4 chủng cúm đang gây bệnh nhiều nhất gồm 2 chủng A là A/H1N1, A/H3N2 và 2 chủng cúm gồm B/Yamagata, B/Victoria, cho hiệu quả bảo vệ, độ bao phủ các chủng cúm rộng hơn.
"Tiêm vaccine cúm còn được chứng minh có khả năng tạo được "miễn dịch chéo không đặc hiệu" với Covid-19, giảm tỷ lệ mắc bệnh, hạn chế nguy cơ biến chứng nặng và tử vong, nhất là ở người già, người mắc bệnh mãn tính như tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường...Tuy nhiên không chỉ định sử dụng vắc xin cúm thay thế vắc xin covid đối với tất cả các nhóm đối tượng, khuyến cáo tiêm cùng buổi tiêm hoặc xen giữa lịch tiêm vắc xin Covid sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất." - BS.CKI Bạch Thị Chính cho biết.
Bên cạnh các biện pháp dinh dưỡng khoa học, rèn luyện nâng cao thể trạng, việc tiêm vaccine phòng cúm mùa giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ người cao tuổi hiệu quả trước các tác nhân gây bệnh đồng thời đảm bảo miễn dịch cộng đồng, phòng bệnh hiệu quả cho những người xung quanh. Rất cần cộng đồng sẽ hình thành thói quen tiêm nhắc lại vắc xin cúm hàng năm.
Anh Chi