Bà Minh khởi phát zona cuối tháng 7, dùng thuốc kháng virus thì da khô và bong vảy, tổn thương bên ngoài gần như hồi phục. Tuy nhiên, cảm giác đau rát không dứt, bỏng nóng như lửa đốt, tăng vào ban đêm khiến bà ngủ chập chờn, mệt mỏi, tinh thần suy kiệt và sụt gần 3 kg sau hơn một tháng. Bà điều trị bằng các thuốc giảm đau thần kinh và một số thuốc hỗ trợ giấc ngủ nhưng không hiệu quả.

BS.CKII Đàm Thị Thúy Hồng, Trưởng khoa Thẩm mỹ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chẩn đoán bà bị đau sau zona thần kinh do virus varicella zoster làm tổn thương các sợi thần kinh cảm giác. Tổn thương này dẫn đến đau mạn tính kéo dài nhiều tuần đến nhiều tháng dù da đã liền. Bà thuộc nhóm có nguy cơ diễn biến đau sau zona kéo dài do tuổi trên 60, điều trị zona muộn và diện tích tổn thương rộng.

Sau khi đánh giá mức độ đau theo thang điểm VAS ở mức 7/10, bác sĩ Hồng tư vấn phương pháp tiêm botulinum toxin (botox). Đây là hướng điều trị hiệu quả cao đã được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu về đau sau zona.

Bác sĩ giải thích botox thường dùng trong lĩnh vực thẩm mỹ và còn giúp giảm đau bằng cách ức chế phóng thích các chất dẫn truyền tín hiệu đau tại các đầu mút thần kinh. Khi tiêm vào vùng da bị tổn thương, botox giảm giải phóng các chất gây đau như substance P và glutamate. Đồng thời, hoạt chất này còn giúp thư giãn các nhóm cơ nhỏ căng cứng quanh vùng tổn thương - yếu tố có thể khiến cơn đau tăng dữ dội. Khi được tiêm vào da đúng kỹ thuật, đúng vị trí, botox làm giảm đau hiệu quả sau một tuần và tác dụng kéo dài 4-5 tháng.

Quy trình tiêm khoảng 15 phút với nhiều điểm tiêm nhỏ dọc theo vùng đau ở khoang liên sườn trái. Bà Minh được theo dõi tại chỗ và về nhà trong ngày. Ngoài sưng nhẹ vùng tiêm trong 24 giờ đầu, bà không gặp bất kỳ tác dụng phụ nào đáng lo ngại. Sau ba ngày, tình trạng đau dần cải thiện. Ngày thứ 7 sau tiêm, bà không còn cảm giác bỏng rát dữ dội như trước. Sau hai tuần, mức đau cải thiện 70%, giấc ngủ ổn định trở lại.

Bác sĩ Hồng cho hay phương pháp tiêm botox đặc biệt phù hợp với người bị đau kéo dài trên một tháng, không đáp ứng hoặc không dung nạp thuốc giảm đau thần kinh, đau khu trú theo một dải da, hoặc cơn đau ảnh hưởng nặng nề đến giấc ngủ và sinh hoạt. Tuy nhiên, người đang nhiễm trùng da tại vùng tiêm, phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc người có rối loạn dẫn truyền thần kinh - cơ cần được đánh giá kỹ trước khi chỉ định tiêm. Sau tiêm, bệnh nhân chỉ cần tránh xoa bóp vùng tiêm trong 24 giờ đầu, có thể trở lại sinh hoạt bình thường và theo dõi hiệu quả trong hai tuần.

Ở người bệnh lớn tuổi, tiêm botox còn giảm phiền toái do sử dụng thuốc hàng ngày bằng đường uống, bôi thoa tại chỗ, đồng thời giảm tác dụng phụ không mong muốn.

Thanh Ba