Nhìn vào dòng người xếp hàng dài trước mặt, Wang Shuhui, cư dân tại Bắc Kinh, khẽ lắc đầu. Sau hai lần được ủy ban khu phố triệu tập để tiêm vaccine ngừa Covid-19, người phụ nữ ngoài 60 tuổi cuối cùng cũng chấp nhận. Hiện bà mắc kẹt trong hàng đợi với gần 100 người chờ tiêm chủng.
"Vấn đề không phải ở mấy quả trứng. Quan trọng là ủy ban khu dân cư cứ hối tôi đi tiêm vaccine suốt", Wang nói khi đang chờ đợi ở tầng hầm của một nhà cộng đồng.
Áp phích quảng bá vaccine ở khu vực này mọc lên như nấm trong những tuần gần đây, trên bức tường trắng của Đền Ung Hòa Cung đến các tòa nhà gần đại sứ quán Nga.
Tại thị trấn Jiugong, quận Đại Hưng, cách địa điểm bà Wang xếp hàng khoảng 20 km về phía nam, loa phát thanh trước một siêu thị thông báo người dân đã tiêm phòng sẽ được tặng phiếu mua sắm. Tờ rơi quảng cáo dịch vụ đưa đón miễn phí đến các điểm tiêm chủng phát đến tay người dân.
Giới chức quận Đại Hưng tặng các phiếu mua hàng trị giá 200 triệu nhân dân tệ (30,4 triệu USD) cho người đã nhận vaccine. Hôm 3/4, chính quyền địa phương thông báo khu vực đã đạt miễn dịch cộng đồng, tiêm ít nhất một liều vaccine cho 80% dân. Với mục tiêu chủng ngừa cho 40% dân số vào cuối tháng 6, Trung Quốc còn nhiệm vụ rất lớn phía trước cần thực hiện. Chính quyền địa phương cũng vì thế mà chịu sức ép.
Người dân Trung Quốc xếp hàng tiêm vaccine Covid-19 tại một cơ sở y tế. Ảnh: SCMP
Trung Quốc đã ngăn chặn thành công các ca lây nhiễm cộng đồng. Nhiều người cảm thấy vaccine là không cần thiết. Nước này tụt lại so với các quốc gia phát triển khác trong cuộc đua đến miễn dịch cộng đồng, dù trên thực tế, đây là nền kinh tế đầu tiên phục hồi sau đại dịch.
Tỷ lệ tiêm chủng của Trung Quốc vào cuối tháng 3 là dưới 8 liều trên mỗi 100 người, thấp hơn nhiều so với con số 44 liều của Mỹ và 50 liều ở Anh, theo kho dữ liệu toàn cầu Our World in Data.
Tốc độ tiêm phòng chậm chạp khiến nước chủ nhà của Thế vận hội Mùa đông 2022 khó lòng đón khách du lịch trở lại trong tương lai gần. Nó cũng khiến quốc gia đối mặt với các đợt bùng phát Covid-19 mới do chưa đạt miễn dịch cộng đồng.
Trung Quốc đang nỗ lực đẩy nhanh tiến trình. Theo Ủy ban Y tế Quốc gia, nước này đã tiêm thêm 36,98 triệu liều vaccine chỉ trong 8 ngày, kể từ 24-31/3.
Ngày 1/4, các nhà phân tích của công ty tư vấn Capital Economics cho biết: "Chiến dịch tiêm chủng của Trung Quốc tăng tốc mạnh mẽ trong tuần qua. Tính theo bình quân đầu người, nước này đi sau các nền kinh tế chịu ảnh hưởng bởi Covid-19 một đoạn khá dài, song vẫn nhanh hơn phần lớn các quốc gia châu Á khác".
Ernan Cui, chuyên gia tại công ty nghiên cứu Gavekal Dragonomics, cho biết Trung Quốc có thể "đạt miễn dịch cộng đồng sớm hơn dự kiến". Theo Oxford Economics, động lực tiêm chủng đầy tham vọng có thể giúp nước này đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 9,3% trong năm nay.
Bên cạnh các phúc lợi từ chính phủ, người dân Bắc Kinh quyết định tiêm vaccine vì nhiều lý do khác nhau.
"Ngay cả khi chẳng được gì, bạn cũng nên tiêm phòng. Nó không chỉ có lợi cho bản thân, mà còn đảm bảo an toàn cho người xung quanh", Cui Gang, sinh sống tại Jiugong, cho biết.
Wang Qiang, làm việc tại một tiệm xoa bóp chân tại Đại Hưng, cho biết chính quyền địa phương đã đến cơ sở kinh doanh của anh hàng ngày để đảm bảo tất cả nhân viên đều được tiêm phòng.
"Họ không quay lại nữa sau khi tôi và các đồng nghiệp đã sử dụng vaccine", anh nói, chỉ vào bản sao chứng chỉ sức khỏe dán trên tường.
Một số khu vực tại Bắc Kinh, như quận Dongcheng, đã yêu cầu các cửa hàng dán chứng nhận tiêm chủng trước cửa. Dù vậy, nhiều người vẫn không muốn tiêm vaccine.
Nhân viên an ninh sân bay được tiêm vaccine Covid-19 tại trung tâm y tế ở Dizhang, tỉnh Thiểm Tây, tháng 12/2020. Ảnh: Xinhua
Li Zhiyong, sinh sống tại Dongcheng, làm việc cho một doanh nghiệp nhà nước, cho biết: "Công ty liên tục ép tôi phải tiêm phòng, nói nếu tôi không làm vậy tức là thiếu ý thức chính trị. Tôi không tiêm đâu. Tôi đã hỏi lại công ty rằng họ sẽ làm gì nếu có sự cố xảy ra. Họ nói không chịu trách nhiệm vì đây là tiêm chủng tự nguyện".
Tony Wong, doanh nhân khởi nghiệp tại quận Chaoyang, cho biết anh không vội vàng tiêm chủng vì kể cả khi đã nhận vaccine, anh vẫn phải cách ly khi ra nước ngoài.
"Nếu tiêm phòng xong có thể du lịch mà không cần cách ly, tôi sẽ tiêm ngay lập tức", anh nói.
Cách chương trình khuyến khích tiêm chủng ở Bắc Kinh cũng tồn tại nhiều bất cập. Sau khi tiêm vaccine, một số người phàn nàn rằng họ mất rất lâu mới nhận được trứng. Tại Đại Hưng, điều kiện sử dụng phiếu mua hàng giữa các chuỗi siêu thị rất khác nhau.
Liu Mo, nhân viên tại một siêu thị, cho biết cô còn không đăng ký lấy voucher sau khi đã tiêm chủng. "Tôi phải mua đủ 200 nhân dân tệ mới được giảm giá 20 tệ, tôi chẳng có nhiều tiền đến vậy", cô nói.
Thục Linh (Theo SCMP)