Testosterone là một hormone giới tính quan trọng với nam giới, giúp duy trì khối lượng cơ bắp, nang lông, ham muốn tình dục... Khi nồng độ hormone này suy giảm gây ra một số tác hại, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp bổ sung testosterone để hỗ trợ nếu cần thiết.

Liệu pháp testosterone giúp bổ sung hoặc thay thế mức testosterone thấp ở nam giới thông qua thuốc tiêm, kem, gel bôi ngoài da, miếng dán, viên uống hoặc thuốc xịt... Nếu được chỉ định bổ sung testosterone, bạn có thể gặp phải một vài tác dụng phụ dưới đây:

Ham muốn tình dục tăng

Nam giới gặp tình trạng testosterone thấp có thể nhận thấy ham muốn tình dục của mình giảm xuống. Khi đã được bổ sung, testosterone có thể kích hoạt các thụ thể androgen trong não kiểm soát ham muốn của bạn.

Đây đôi khi có thể là tác động tích cực của việc bổ sung testosterone nếu nam giới tăng ham muốn một cách lành mạnh. Liệu pháp testosterone cũng có thể cải thiện sự cương cứng tuy nhiên, đây không phải là cách chữa trị rối loạn cương dương vì chứng bệnh này còn phụ thuộc vào sự hoạt động của các dây thần kinh và lưu thông máu.

Tăng cường cơ bắp

Cơ bắp phản ứng với testosterone, kích hoạt các thụ thể androgen trong mô cơ để kích thích tăng trưởng. Tất nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích này thì bạn cũng cần phải tăng cường các biện pháp rèn luyện thân thể. Mặc dù tăng hormone testosterone có thể tăng cường cơ bắp nhưng không khiến bạn có thân hình như vận động viên thể hình.

Một số nam giới cũng cảm thấy bản thân giảm cân khi bổ sung hormone này. Testosterone không trực tiếp kích thích quá trình giảm mỡ nhưng có tác dụng gia tăng khối lượng cơ bắp, cơ bắp càng phát triển thì tốc độ trao đổi chất càng nhanh, tức là cơ thể bạn sẽ đốt cháy nhiều calo hơn ngay cả khi nghỉ ngơi.

Nạp thêm năng lượng

Mệt mỏi là một triệu chứng phổ biến của suy giảm testosterone và khi được bổ sung, nhiều người cảm thấy năng lượng của họ đã được cải thiện. Nguyên nhân có thể là do hormone này ảnh hưởng đến ty thể, nơi tạo ra năng lượng trong tế bào. Testosterone giúp kích hoạt các ty thể hoạt động hiệu quả hơn trong việc tạo ra năng lượng mà các tế bào cần.

Ngoài ra, một lý giải khác là testosterone thấp ảnh hưởng đến các thụ thể androgen trong não gây ra mệt mỏi, khi mức testosterone trở lại có thể giúp đảo ngược tình thế.

Thay đổi về da

Việc bổ sung testosterone có thể gây ra một số thay đổi trên làn da của bạn theo chiều hướng tốt hoặc xấu hơn. Chúng có thể làm tăng sản xuất dầu, điều này không hẳn là xấu nhưng da tiết nhiều dầu có thể gây mụn. Tuy nhiên, tác dụng phụ này không mấy phổ biến, chủ yếu thường gặp ở những người có tiền sử bị mụn trứng cá.

Những thay đổi về da chủ yếu hình thành do các phương pháp điều trị dạng tiêm hoặc dùng liều cao cùng một lúc.

Ngực to ra

Ở nam giới, một số testosterone được chuyển hóa thành hormone estradiol, một dạng estrogen. Và việc bổ sung testestosterone đôi khi lại kích hoạt quá trình chuyển đổi tự nhiên thành estradiol khiến họ có nhiều mô vú hơn hoặc kích thích mô vú phát triển to hơn. Hiện tượng này gọi là chứng vú to ở nam giới và thường không phổ biến như các tác dụng phụ khác.

Ở trường hợp này, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu ngừng điều trị trong một hoặc hai tháng để mô vú trở lại bình thường, sau đó bắt đầu tái điều trị cùng với một loại thuốc ngăn chặn quá trình chuyển đổi testosterone thành estradiol.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Một tác dụng phụ khác của liệu pháp testosterone là tác động đến quá trình sản xuất tinh trùng, tinh hoàn có thể bị co lại từ đó gây vô sinh.

Tuy nhiên, việc sản xuất tinh trùng có thể trở lại bình thường sau khi ngừng điều trị. Nghiên cứu năm 2017 về Khả năng sinh sản & Vô sinh đăng trên chuyên trang về dữ liệu học thuật (Sciencedirect) cho thấy, thời gian điều trị testosterone thấp ở nam càng lâu, khả năng phục hồi sản xuất tinh trùng bình thường càng thấp.

Lan truyền hormone cho người khác

Đây là tác dụng phụ nam giới cần lưu ý khi sử dụng phương pháp gel bôi bổ sung testosterone, đặc biệt là đối với phụ nữ hoặc trẻ em. Testosterone từ gel hoặc kem bôi có thể lây lan khi tiếp xúc da kề da hoặc từ quần áo của người sử dụng sang người khác.

Nam giới nên rửa tay kỹ và không để người khác tiếp xúc với sản phẩm vì lượng testosterone dư thừa có thể ảnh hưởng đến cơ quan sinh dục của trẻ em và khiến lông mu phát triển sớm...

Liệu pháp bổ sung testosterone được đánh giá là an toàn nếu được chỉ định từ bác sĩ, không được tự ý sử dụng. Có thể mất vài tuần đến một hoặc hai tháng để bạn nhận thấy các triệu chứng được cải thiện hoặc tác dụng phụ đi kèm sau khi bắt đầu liệu pháp thay thế testosterone.

Bảo Bảo (Theo Men’s Health)