Ông Hà Văn Tùng (53 tuổi, Hà Nội) thường cảm thấy hồi hộp lúc nghỉ, thi thoảng chóng mặt. Tuy nhiên, ông không khám bệnh do cho rằng đây là các triệu chứng thường gặp khi về già. Nửa tháng trước, ông được mời đo huyết áp miễn phí tại VNVC Mỹ Đình trong lúc chờ cháu gái theo dõi sau tiêm, phát hiện chỉ số khá cao, qua ba lần đo vẫn trên 110 nhịp tim/phút.

Ngay sau đó, người đàn ông đi khám chuyên khoa, phát hiện bệnh rối loạn nhịp tim nhanh. Do phát hiện sớm, ông chỉ uống thuốc điều trị, chưa cần phẫu thuật, đồng thời được khuyên tiêm vaccine cúm, phế cầu để phòng bệnh biến chứng.

Còn bà Lý Thị Tân (55 tuổi, TP HCM), phát hiện tình trạng huyết áp thấp khi được đo miễn phí tại VNVC Bình Chánh. Khi khám chuyên sâu hơn tại bệnh viện, bác sĩ phát hiện nguyên nhân gây tụt huyết áp là bệnh lý suy tuyến giáp, có thể gây suy tim nếu không điều trị kịp thời.

Ông Tùng, bà Tân là hai trường hợp điển hình phát hiện bệnh và được điều trị kịp thời từ chương trình đo huyết áp miễn phí cho người dân do Hệ thống tiêm chủng VNVC tổ chức hơn một tháng qua. Đến nay, hàng nghìn người dân đã đo huyết áp miễn phí, trong đó có hàng chục người phát hiện huyết áp, tim mạch bất thường, được hướng dẫn thăm khám chuyên khoa.

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, nhiều người dân chưa có thói quen theo dõi huyết áp để kịp thời phát hiện bệnh. Trong khi đó, bệnh tim có thể không xuất hiện triệu chứng hoặc có các triệu chứng chỉ thoáng qua, khó phân biệt như đau đầu, chóng mặt. Chỉ số huyết áp là một trong những khuyến cáo để phát hiện bệnh sớm và kịp thời.

Theo Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam có khoảng 200.000 người tử vong vì bệnh tim mạch, chiếm 33% ca tử vong. Nhiều người hiểu nhầm bệnh tim chỉ gặp người lớn tuổi, do đó nhiều người trẻ, trung niên chủ quan với bệnh, không có biện pháp phòng ngừa hợp lý.

Ngược lại, bệnh xuất hiện ở người trẻ và trung niên với tỷ lệ cao hơn. Thống kê của Viện Tim Mạch Việt Nam từ năm 2000 đến 2015, tỷ lệ tăng huyết áp ở người trưởng thành tăng khoảng 1% mỗi năm, cứ 4 người trưởng thành thì có một người tăng huyết áp.

Tình trạng huyết áp bất thường có thể là nguyên nhân và dấu hiệu của nhiều bệnh lý như suy giáp, cường giáp, u tuyến thượng thận, suy thận, đái tháo đường, rối loạn nhịp tim, suy tim, nhồi máu cơ tim, phình tách thành động mạch chủ, tai biến mạch máu não, rối loạn chức năng cương dương ở nam, khô âm đạo và giảm ham muốn tình dục ở nữ, tiền sản giật ở phụ nữ có thai...

Do đó, VNVC mở rộng chương trình đo huyết áp cho tất cả người dân có nhu cầu, miễn phí, bên cạnh đo huyết áp trước khi tiêm chủng. Chương trình sẽ góp phần phát hiện bệnh lý phổ biến trong dân số và gây tử vong hàng đầu Việt Nam, giảm gánh nặng do bệnh tật gây ra.

Theo BS Chính, người có vấn đề về huyết áp, tim mạch nên chủng ngừa để giảm nguy cơ trở nặng khi nhiễm các tác nhân bệnh truyền nhiễm. Vaccine sẽ giúp giảm tỷ lệ nhập viện và tử vong. Ví dụ chủng ngừa cúm có thể ngừa từ 15-45% nguy cơ nhồi máu cơ tim, 26% nguy cơ đau tim và giảm 33% tử vong khi mắc cúm theo một nghiên cứu vừa công bố vào tháng 11/2023 trên tạp chí chuyên khoa Scientific Reports.

Người bệnh tim mạch cũng có hệ miễn dịch yếu nên cần chủng ngừa để phòng viêm phổi do phế cầu, ho gà, bạch hầu, uốn ván...

Nhật Linh