BS.CKII Nguyễn Thị Ngọc Yến, Trưởng khoa Da liễu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nước ăn chân mùa mưa lũ là tình trạng nhiễm khuẩn hoặc nấm gây ngứa, đau rát, nứt nẻ, thậm chí loét, nhiễm trùng, ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động. Tình trạng này xảy ra phổ biến mùa mưa lũ do nhiều nguyên nhân.
Hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ
Da của con người được bao bọc bởi một lớp sừng và màng lipid tự nhiên, có chức năng ngăn cản tác nhân gây hại xâm nhập. Ngâm trong nước lũ chứa nhiều tạp chất khiến lớp sừng này bị ngấm nước, trương phồng và trở nên mềm yếu.
Lớp lipid bảo vệ cũng bị rửa trôi làm cho da khô, dễ nứt nẻ. Đây là lý do khiến vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng trong môi trường dễ dàng thâm nhập qua các vết xước nhỏ. Nhiều người sau vài ngày lội nước thường xuất hiện tình trạng da trắng bệch, nhăn nheo, sau đó bong tróc, ngứa rát và loét.
Môi trường ẩm ướt khiến vi sinh vật tấn công
Bàn chân luôn trong trạng thái ẩm ướt, kẽ ngón không được thông thoáng làm cho nấm men và vi khuẩn phát triển. Các bệnh nấm da, đặc biệt là nấm kẽ chân, rất dễ bùng phát. Triệu chứng ban đầu là ngứa, rát, bong vảy, nếu không xử lý nấm có thể lan rộng, gây loét, chảy dịch và bội nhiễm. Các loại vi khuẩn tụ cầu, liên cầu cũng có thể tấn công dẫn đến viêm tấy, mưng mủ.
Nước lũ chứa nhiều tác nhân ô nhiễm
Nước lũ thường mang theo bùn đất, rác thải, nước cống, phân động vật, thậm chí xác động vật chết. Đây là "ổ chứa" nhiều mầm bệnh như vi khuẩn đường ruột, ký sinh trùng và vi nấm. Khi bàn chân có vết thương hở hoặc chỉ là trầy xước nhỏ, những tác nhân này có thể thâm nhập, gây viêm nhiễm. Trường hợp nặng, người bệnh có thể bị nhiễm trùng mô tế bào, viêm mạch bạch huyết, sốt và phải điều trị kháng sinh.

Bác sĩ khoa Da liễu đang tư vấn điều trị cho người bệnh. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Tác động từ giày dép, quần áo ẩm ướt
Trong mưa lũ, nhiều người phải di chuyển với giày dép hoặc quần áo ẩm ướt. Ma sát liên tục giữa da và vải ướt làm lớp biểu bì dễ bong tróc, tạo điều kiện cho nước bẩn thấm sâu hơn. Với người phải lao động nhiều giờ liền dưới nước, tình trạng này càng dễ xảy ra khiến da bàn chân nhanh chóng bị tổn thương.
Khi có dấu hiệu nước ăn chân cần vệ sinh chân ngay sau khi ra khỏi vùng nước ngập, rửa sạch bằng nước sạch, tốt nhất là nước đun sôi để nguội. Có thể ngâm chân bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch thuốc tím loãng để sát khuẩn nhẹ, lau khô chân bằng khăn sạch, tránh để chân ẩm ướt lâu.
Nếu vùng chân có tổn thương nhẹ thì cần dùng dung dịch sát trùng hoặc mỡ kháng sinh theo chỉ định. Người có dấu hiệu nhiễm nấm (ngứa nhiều, tróc vảy, mụn nước) cần dùng thuốc bôi chống nấm theo hướng dẫn bác sĩ. Khi bàn chân loét sâu, chảy mủ, đau nhiều hoặc kèm theo sốt, người bệnh phải đi khám ngay. Bác sĩ có thể kê kháng sinh đường uống, thuốc chống viêm kết hợp chăm sóc vết thương chuyên sâu. Không tự ý đắp lá, bôi thuốc dân gian chưa kiểm chứng vì có thể khiến vết thương nhiễm trùng nặng hơn.
Trường hợp chân đã có tổn thương do nước ăn chân thì cần giữ bàn chân khô ráo, thay tất thường xuyên và hạn chế đi lại trong vùng nước ngập. Nên mang ủng cao su hoặc giày chống thấm, vệ sinh chân ngay sau khi tiếp xúc với nước. Thoa kem dưỡng ẩm tránh da khô nứt, tổn thương. Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, tăng cường rau xanh, hoa quả giàu vitamin C và kẽm giúp da phục hồi nhanh.
Thanh Ba
dd