Sáng nay sau khi thức dậy, mở báo lên đọc và tin sạt taluy ở Đà Lạt ập vào mắt tôi. Tôi lại nhớ đến một lần lên chơi nhà của một người bạn, ngay lúc Đà Lạt vào mùa mưa và cảm giác sợ sệt vì bờ taluy dường như có thể sạt lở và vùi lấp căn nhà.
Tiền mua đất, tiền xây cất và những vật dụng trong nhà cộng lại cả chục tỷ đồng. Tôi hỏi, sao không lựa chỗ nào đất phẳng hơn mà mua thì người bạn nói: Đất mắc lắm mua không nổi.
Sáng hôm sau, tôi thuê xe máy chạy một vòng ngoại ô thì không chỉ khu nhà của bạn tôi, rất nhiều những căn nhà kiến cố, biệt thự sừng sững nhưng nép mình, dựa lưng vào taluy đất.
Đất ở trung tâm Đà Lạt đắt và có lẽ kinh doanh, khai tác tốt nên ít người muốn sang nhượng. Những người mua sau phải tìm đến những khu rìa thành phố. Với đặc thù địa hình đồi núi, việc vạt đồi rồi làm taluy từ 10-20m chống sạt lở phổ biến, và có lẽ cũng là một cách lấy nền đất bằng phẳng rồi xây nhà.

Căn biệt thự bị đất đá đổ xuống làm hư hại sáng 29/6. Ảnh:Hoài Thanh
Thời tiết Đà Lạt mùa mưa có lượng mưa rất nhiều. Cao điểm, mưa suốt ngày cung cấp một lượng nước cần thiết để đất trở nên mềm ẩm, khi có sẵn thế năng thì chuyện sạt lở, đổ ập từ trên cao xuống là chuyện có thể đoán trước.
Tôi chỉ điểm sơ qua vài vụ: Cơn mưa lớn hơn hai giờ ở Đà Lạt gây sạt lở taluy nhà, nhiều cây xanh bật gốc, hàng chục du khách phải sơ tán khỏi khách sạn, chiều 23/7/2020.
Bốn hộ dân với 10 nhân khẩu được di dời khẩn cấp khi dãy nhà sau lưng chợ Đà Lạt có nguy cơ sập, 19/3/2021.
Hơn 20 người sống trong bảy căn nhà ngay chân đèo Mimosa được yêu cầu di dời khẩn cấp sau vụ sạt lở đất chiều 12/11/2021.
Không bàn đến việc quy hoạch, xây dựng đúng phép hay trái phép, tôi chỉ muốn bàn đến việc tại sao nhiều người lại đặt cược của cải và tính mạng của mình trong những căn nhà, biệt thự rủi ro như vậy? Với đặc điểm địa hình như thế, cần xây taluy thế nào để chống sạt lở?
Một khối đất nặng khoảng một tấn, quy chuẩn nào để taluy có thể chịu được lực của hàng chục, hàng trăm khối đất?
Như Lạc
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.