Tập thể thao đúng cách mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính, tăng sức đề kháng, giúp cơ thể dẻo dai, nâng cao chất lượng cuộc sống... Tuy nhiên, nếu tập luyện không đúng cách hoặc mắc một số sai lầm khi luyện tập thì có thể "lợi bất cập hại".

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thụy Song Hà, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Y học Thể thao, trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Giám đốc chuyên môn Y học - Vận động, Hệ thống Trung tâm Dinh dưỡng - Y học Vận động Nutrihome chia sẻ, thực tế, nhiều người hiểu lợi ích của tập thể dục thể thao nhưng không phải ai cũng tập luyện đúng cách. Tập luyện sai cách như không khởi động làm nóng cơ; chọn bài tập không phù hợp với thể trạng, sức khỏe, tuổi tác; cường độ tập luyện không hợp lý; không giãn cơ sau khi tập... không chỉ không đạt mục tiêu mà còn có thể gây tổn thương cơ, viêm khớp xương... khiến cơ thể yếu đi, dễ lão hóa sớm.

Tập thể dục không đúng khiến cơ thể yếu hơn

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thụy Song Hà chỉ ra những tác hại của việc tập thể dục sai cách gây nguy hiểm cho sức khỏe nhiều người đang gặp phải hiện nay như nhịp tim bất thường, mất ngủ, dễ mắc các bệnh đường tiêu hóa, ảnh hưởng sức khỏe tâm thần, dễ chấn thương.

Nhịp tim bất thường

Nhiều người vẫn nghĩ, thuốc lá và caffeine mới là nguyên nhân chính gây nhịp tim bất thường. Nghiên cứu do Tạp chí Tim mạch châu Âu công bố năm 2013 cho thấy, lạm dụng các bài tập đốt mỡ với cường độ mạnh, tập quá sức, nhất là với người có tiền sử gia đình bị nhịp tim bất thường có thể dẫn tới sự suy giảm sức khỏe tim mạch.

Mất ngủ, ngủ không ngon giấc

Nhiều người có thói quen luyện tập thể dục trước khi đi ngủ, tuy nhiên thời gian luyện tập quá muộn sẽ khiến thân nhiệt tăng lên, nhịp sinh học bị xáo trộn dẫn đến khó ngủ, mất ngủ, ngủ chập chờn hoặc ngủ không ngon giấc.

Dễ mắc bệnh về đường tiêu hóa

Ăn quá no hoặc nhịn ăn trước khi tập sẽ khiến nhịp sinh học ổn định của cơ thể bị rối loạn gây ra hiện tượng đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy, chuột rút, đau bụng, thức ăn không tiêu hóa được sẽ khiến bạn luôn gặp tình trạng khó chịu, mệt mỏi. Nếu tập thể dục lúc bụng đói sẽ khiến bạn bị hoa mắt chóng mặt dễ ngất xỉu.

Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần

Người thường xuyên luyện tập với cường độ không phù hợp về mặt hành vi sẽ có những biểu hiện mất ngủ và dễ cáu bẳn, không có động lực.

Dễ chấn thương

Tập thể dục không đều, không thường xuyên sẽ khiến cơ thể dễ mệt mỏi hơn, không đốt được lượng mỡ dư thừa, dễ gây chấn thương.

Lợi ích của tập thể dục đúng cách

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, nếu tập luyện theo chương trình hợp lý từ chuyên gia, mỗi người sẽ nhận thấy lợi ích thiết thực mà thể thao mang lại cho sức khỏe, vóc dáng và sắc đẹp chỉ sau vài tuần tập luyện. Những lợi ích mà chúng ta nhận được khi làm bạn với thể thao có thể kể đến như tăng cường cơ bắp, kiểm soát cân nặng, tăng chiều cao, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Tăng cường cơ bắp

Tập luyện giúp giải phóng các hormone thúc đẩy khả năng hấp thụ axit amin của cơ bắp, từ đó làm giảm mỡ và săn chắc cơ. Đối với những người khi bước qua tuổi 30, cơ bắp có dấu hiệu "xuống cấp", tập luyện thường xuyên sẽ làm chậm và ngăn ngừa quá trình này, đồng thời duy trì sức mạnh thể chất.

Kiểm soát cân nặng hiệu quả

Cơ thể chúng ta tiêu hao năng lượng theo ba cách gồm tiêu hóa thức ăn, tập thể dục, duy trì các chức năng của cơ thể như nhịp tim, nhịp thở và hoạt động trí óc. Nếu bạn chỉ ăn kiêng, lượng calo cung cấp cho cơ thể giảm đi sẽ làm giảm tốc độ trao đổi chất, trì hoãn việc giảm cân. Nhưng nếu bạn kết hợp tập luyện với chế độ dinh dưỡng hợp lý, tốc độ trao đổi chất được đẩy nhanh, giúp đốt cháy nhiều calo hơn và cân nặng giảm đáng kể, Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thụy Song Hà lý giải.

Bất cứ ai muốn có vóc dáng thon gọn đốt cháy được lượng mỡ thừa chỉ cần tuân thủ đúng phác đồ tập luyện mà các chuyên gia thiết lập riêng cho bạn, đảm bảo chỉ số cân nặng sẽ về mức bình thường. Với những người gầy, vận động hàng ngày sẽ giúp cơ thể tiêu hao nhiều calo, giúp bạn nhanh có cảm giác đói và thèm ăn. Trạng thái này rất có lợi cho kế hoạch tăng cân của bạn. Dành 30 phút mỗi ngày cho việc tập luyện, bạn sẽ sớm sở hữu vóc dáng đầy đặn và săn chắc.

Tăng chiều cao

Các bậc cha mẹ có con ở độ tuổi tiền dậy thì, dậy thì cần quan tâm đến việc hỗ trợ con phát triển chiều cao tối đa. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng cân đối và đầy đủ, chương trình luyện tập phù hợp thể trạng của trẻ sẽ giúp tăng cường và làm săn chắc cơ bắp, từ đó giải phóng các hormone tăng trưởng chịu trách nhiệm cho việc phát triển chiều cao.

Duy trì hệ cơ xương khớp chắc khỏe

Tập thể dục thể thao đã được chứng minh giúp xây dựng mật độ xương khi bạn còn trẻ, cũng như phòng ngừa chứng loãng xương sau này. Thế nên, duy trì tập luyện thường xuyên và đúng cách ngay khi còn trẻ sẽ giúp hệ cơ xương khớp khỏe khoắn, dẻo dai nhằm phòng ngừa hoặc làm chậm tiến trình của các bệnh lý về cơ xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp, thoát vị đĩa đệm... sau này.

Giảm nguy cơ mắc bệnh mạn tính cho người lớn tuổi

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh hoạt động thể chất thường xuyên giúp cải thiện độ nhạy của các hormone điều chỉnh đường huyết, tốt cho hệ tim mạch và các cơ quan khác trong cơ thể, đồng thời làm giảm huyết áp và mỡ máu. Ngược lại, nếu không tập luyện dù chỉ trong thời gian ngắn cũng có thể dẫn tới tăng mỡ bụng, tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thụy Song Hà cho biết, mọi người ở mọi lứa tuổi đều cần tập luyện để tăng cường sức khỏe và có được vóc dáng như mong muốn. Tuy nhiên, nên tập môn thể thao nào, cường độ ra sao... còn tùy thuộc vào thể trạng và mục đích luyện tập của từng người. Bạn cần được chuyên gia Y học Thể thao - Vận động tư vấn và xây dựng cho mình một chương trình tập luyện phù hợp.

Tại Nutrihome, với mỗi chẩn đoán và chỉ định điều trị của bác sĩ dinh dưỡng, người lớn, trẻ em đều được khám với bác sĩ Y học Thể thao - Vận động để xây dựng chương trình tập luyện phù hợp với từng cá nhân, nhằm nâng cao hiệu quả điều trị và hạn chế các chấn thương, rủi ro.

Từng người sẽ được thiết kế riêng chuỗi bài tập vận động nhiều cấp độ theo thể trạng, bệnh lý của mình; huấn luyện viên thể thao chuyên nghiệp sẽ hướng dẫn tập luyện đúng cách, phòng tránh chấn thương hoặc tác động xấu đến hệ cơ xương khớp nhằm đảm bảo đúng và đủ liệu trình điều trị.

Trinh Trinh