Cô gái 19 tuổi cho biết, gặp người đàn ông khi làm thêm tại quán bar. Sau khi hôn một tháng, vùng miệng xuất hiện các mụn li ti màu đỏ và trắng, kèm khó nói chuyện, ăn uống, hơi thở có mùi. Ban đầu, Hà nghĩ bản thân bị nhiệt miệng, môi khô do thiếu nước nên ăn nhiều trái cây, uống nhiều nước, súc họng bằng nước muối, đánh răng 3 lần/ngày, song các triệu chứng ngày càng rõ hơn.
Khi nốt sùi mọc ở miệng chảy dịch, gây đau, hơi thở nặng mùi hơn, Hà tìm đến chuyên viên hỗ trợ cộng đồng tại TP HCM nhờ giúp đỡ, được làm các xét nghiệm về sùi mào gà. Nhận kết quả dương tính, cô sốc, không nghĩ chỉ hôn môi, không quan hệ tình dục cũng lây bệnh, sợ bị mọi người xa lánh, bố mẹ ở quê biết chuyện.
Do bệnh đã bước sang giai đoạn nặng, các nốt sùi mọc trong miệng nên Hà phải điều trị theo phương pháp phẫu thuật cắt bỏ, tiêm kháng sinh liều cao để khống chế virus. Bác sĩ cũng khuyến cáo kiêng quan hệ, tránh hôn môi người khác nhằm tránh làm lây nhiễm mầm bệnh và cần tuân thủ việc điều trị để tránh tái nhiễm, để lại sẹo.

Virus HPV có thể lây khi hôn nhau. Ảnh: Vecteezy
Văn Khương, 25 tuổi, cũng mắc sùi mào gà lưỡi sau lần ôm hôn một người khi quá chén lúc đi bar cùng nhóm bạn. Ba tuần sau, chàng trai thấy chảy máu khi ăn, các nốt sùi nổi cộm trên lưỡi gây chảy máu khi ăn, kèm hơi thở có mùi hôi. Ngoài điều trị bằng phương pháp đốt nốt sùi, dùng kháng sinh liều cao tại một bệnh viện ở TP HCM, Khương cũng được khuyến cáo kiêng quan hệ, ăn uống lành mạnh, vệ sinh răng miệng sạch, tiêm vaccine phòng bệnh tái phát.
Sùi mào gà là bệnh u nhú ở người lây qua đường tình dục, chủ yếu do hai type virus HPV 6 và 11 gây ra. Bệnh chủ yếu lây qua đường quan hệ tình dục, tiếp xúc da kề da, dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh nhưng ít gặp.
Bác sĩ Huỳnh Trần An Khương, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết vị trí các nốt sùi ngoài ở vùng sinh dục, hậu môn, còn mọc ở môi, miệng, lưỡi, niêm mạc miệng, cổ họng, thanh quản, mí mắt... Trường hợp mắc sùi mào gà ở miệng có thể do quan hệ qua đường miệng, hoặc do hôn sâu.

Nam giới tiêm vaccine HPV tại Hệ thống Tiêm chủng VNVC. Ảnh: Mộc Miên
Sùi mào gà vùng miệng thường có triệu chứng vướng họng, khó khăn khi ăn uống, nói chuyện... hoặc không có dấu hiệu bất thường nào. Điều này khiến nhiều người nhầm lẫn với viêm họng, đau họng, cảm lạnh, hoặc loét miệng, khiến phát hiện bệnh muộn, tình trạng nặng, khó điều trị, dễ tái phát, tăng nguy cơ biến chứng. Trường hợp bệnh tái phát nhiều lần sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư vùng họng, ung thư miệng, lưỡi.
Sùi mào gà chưa có thuốc trị đặc hiệu. Bác sĩ Khương khuyến cáo mọi người nên có lối sống lành mạnh, yêu chung thủy, ăn uống đủ chất dinh dưỡng, thường xuyên vận động để tăng cường sức đề kháng, nâng cao thể trạng để tránh mắc bệnh. Khi không may mắc bệnh cần điều trị sớm ở các cơ sở uy tín, tránh có tâm lý e ngại và không nên trị theo lời mách bảo khiến bệnh nặng hơn.
Sùi mào gà có thể phòng ngừa bằng hai loại vaccine HPV. Trong đó, vaccine Gardasil phòng được 4 type virus gồm 6, 11, 16, 18, chỉ định tiêm cho bé gái và phụ nữ trong tuổi 9-26. Vaccine Gardasil 9 phòng ngừa 9 type 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định tiêm cho cả nam và nữ trong độ tuổi 9-45, hiệu quả bảo vệ đến trên 90%. Trẻ từ 9 đến dưới 15 tuổi chỉ cần tiêm 2 mũi cách nhau 6 tháng và cần tiêm 3 mũi nếu tiêm từ 15 tuổi trở lên.
Tuấn An
*Tên nhân vật được thay đổi.