Người đàn ông ở Bình Chánh, TP HCM, cho biết nuôi bò đã nhiều năm nhưng đây là lần đầu ông bị bò cắn. Ông cho rằng vết thương không có gì đáng ngại, song các con của ông nói bò cắn cũng có nguy cơ nhiễm bệnh dại, ngay lập tức chỉ dẫn cho ông rửa vết thương dưới vòi nước sạch với xà phòng, sau đó đưa ông đi tiêm ngừa.

"Con bò trông có vẻ hiền lành nhưng không ai dám đảm bảo nó hoàn toàn khỏe mạnh. Các con tôi thậm chí còn tìm bài báo viết về người phụ nữ Ấn Độ tử vong do uống phải sữa từ bò bị mắc bệnh dại để thuyết phục tôi đồng ý tiêm ngừa", ông Hải nói.

Tại Trung tâm tiêm chủng VNVC Phạm Hùng, xã Bình Hưng, TP HCM, ông Hải được chỉ định tiêm 5 mũi vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28, do vết thương chảy máu. Bác sĩ dặn ông theo dõi dấu hiệu con vật trong quá trình tiêm, sau 10 ngày nếu con vật vẫn khỏe mạnh, bình thường thì có thể ngừng tiêm. Lúc này, ba mũi đã tiêm có tác dụng phòng ngừa, nếu bị chó mèo hay bò cắn, cào sau đó, ông chỉ cần tiêm hai mũi vaccine.

Bên cạnh đó, ông Hải cũng được bác sĩ tư vấn tiêm ngừa vaccine uốn ván, bởi công việc thường xuyên tiếp xúc bùn đất, phân động vật, nguy cơ cao nhiễm mầm bệnh.

Cùng ngày, trung tâm cũng ghi nhận nhiều người đi tiêm ngừa dại. Như chị Phương, 28 tuổi, ở xã Bình Hưng, bị mèo nhà nuôi cào vào tay chảy máu trong lúc chơi đùa.

"Con mèo vốn tinh nghịch, trước đây cũng đã cào tôi nhưng không bị chảy máu nên tôi chưa tiêm. Đợt này tôi quên cắt móng cho nó nên vết thương bị rướm máu. Tôi đi tiêm ngừa cho yên tâm", chị Phương cho biết.

Bác sĩ Trần Khai Minh, Trung tâm tiêm chủng VNVC Phạm Hùng, cho biết có những ngày trực tiếp tư vấn cho 4 - 5 khách hàng tiêm ngừa dại vì bị động vật có vú máu nóng cắn cào. Trong đó, phần lớn người bị thương do chó mèo. Trường hợp bị bò cắn như ông Hải là hiếm, ngoài ra, có những người đi tiêm ngừa dại do bị chuột hoặc khỉ cắn.

Việc người dân chủ động đi tiêm ngừa cho thấy người dân tìm hiểu, nâng cao kiến thức về sự nguy hiểm của bệnh dại và cách phòng ngừa.

Bác sĩ Minh cho biết, bệnh dại do virus dại gây ra. Virus có trong tuyến nước bọt của động vật có vú máu nóng, lây sang người qua vết cắn, cào, liếm lên vết thương hở. Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị, khi đã khởi phát triệu chứng, gần 100% cả người và động vật đều tử vong.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, dù số ca tử vong do bệnh dại năm 2025 đã giảm so với năm ngoái nhưng 10 tháng đầu năm, cả nước vẫn còn hơn 60 người chết. Gần đây nhất, ngày 8/11, Đồng Nai ghi nhận một thanh niên 23 tuổi quê Quảng Ngãi tử vong vì bị chó lạ cắn. Bệnh nhân chỉ sơ cứu vết thương, rửa nước, mua cồn và băng y tế để băng vết thương nhưng không tiêm vaccine dù được khuyên nhủ và hỗ trợ chi phí tiêm.

"Hiện nay, tiêm ngừa vừa là biện pháp dự phòng, vừa là phương pháp điều trị duy nhất đối với bệnh dại. Ngay cả động vật nhà nuôi vẫn có nguy cơ mắc bệnh, vì vậy mọi người không nên chủ quan", bác sĩ Minh lưu ý.

Bác sĩ Minh khuyến cáo, nếu bị động vật có vú máu nóng cắn cào hoặc liếm vào vết thương hở, mọi người cần rửa vết thương dưới vòi nước sạch kết hợp với xà phòng trong 15 phút rồi sát khuẩn bằng dung dịch povidine hoặc cồn iốt, sau đó đến trung tâm tiêm chủng gần nhất.

Người chưa từng tiêm vaccine sẽ được chỉ định phác đồ gồm 5 mũi (tiêm bắp) vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28 hoặc 8 mũi (tiêm trong da, mỗi lần 2 mũi) vào các ngày 0, 3, 7, 28. Với những vết thương nặng hoặc bị cắn ở vùng đầu, mặt, cổ, bác sĩ có thể chỉ định tiêm huyết thanh kháng dại theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Ngoài ra, mọi người vẫn có thể tiêm vaccine dự phòng trước phơi nhiễm gồm ba mũi vào các ngày 0, 7, 21 hoặc 28. Việc này giúp tạo kháng thể bảo vệ. Khi bị động vật cắn sau đó, người đã tiêm dự phòng chỉ cần tiêm hai mũi vaccine ngày 0 và 3 mà không cần huyết thanh dù vết thương nguy hiểm.

Mọi người tuyệt đối không nặn máu hoặc chà xát mạnh lên vết thương, không đắp lá hay dùng các biện pháp dân gian chưa được kiểm chứng để phòng ngừa và điều trị bệnh dại.

*Tên nhân vật đã được thay đổi

Hoàng Yến