Trong báo cáo thị trường mới công bố, Bộ Xây dựng cho biết lượng giao dịch bất động sản quý III giảm mạnh, nhất là phân khúc chung cư, nhà riêng lẻ. Quý này có tổng cộng gần 136.700 giao dịch, giảm 13% theo quý và hơn 3% theo năm.
Riêng phân khúc chung cư, nhà riêng lẻ ghi nhận hơn 32.100 giao dịch, bằng 93% so với quý II và giảm hơn 16% cùng kỳ năm ngoái. Tương tự, đất nền gần 104.600 giao dịch, sụt gần 15% theo quý.
Trong khi đó, nguồn cung dự án nhà ở tiếp tục tăng. Quý này ghi nhận gần 9.500 sản phẩm hoàn thành, gấp đôi so với quý trước và 31% theo năm. Lượng hàng đủ điều kiện kinh doanh cũng tăng đến 43% so với cùng kỳ năm ngoái.
Diễn biến trên cũng được hãng dịch vụ bất động sản CBRE ghi nhận. Hãng cho biết tại thị trường TP HCM, giá bán neo cao khiến tốc độ tiêu thụ căn hộ chậm lại. Tỷ lệ hấp thụ đạt khoảng 68%, giảm so với mức 90% của quý trước.
Tương tự, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết tỷ lệ hấp thụ toàn thị trường đạt 66% với khoảng 34.000 giao dịch thành công. Trong đó nguồn cung mới đạt mức hấp thụ 77% với 27.000 giao dịch.
Theo VARS, người dân vẫn có nhu cầu mua nhà, nhưng giá cao là yếu tố cản trở sức mua trên thị trường. Với phân khúc chung cư, dự án siêu sang tăng mạnh, chiếm 42% tổng nguồn cung mở bán mới trên cả nước. Riêng Hà Nội và TP HCM (trước sáp nhập) ghi nhận 80% dự án chung cư mở bán mới giá trên 80 triệu đồng một m2.
Trong khi đó, phân khúc căn hộ bình dân chiếm tỷ trọng rất nhỏ, chỉ khoảng 3%, chủ yếu đến từ dự án nhà ở xã hội. "Nhiều người dân, nhất là giới trẻ, mất động lực sở hữu bất động sản do khoảng cách lớn giữa giá nhà và thu nhập", Hội Môi giới nhận định.
Với nhà riêng lẻ, theo báo cáo của Bộ Xây dựng, giá cũng có xu hướng tăng, khoảng 1,5-3% so với quý II. Tại Hà Nội, giá bán nhiều dự án thấp tầng dao động 175-330 triệu đồng một m2, thậm chí một số dự án ở phía tây và bắc ghi nhận ngưỡng giá trên 350 triệu với loại hình biệt thự.
Tương tự phân khúc này tại TP HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa đắt thêm 1-3% theo quý nhờ thông tin các dự án giao thông lớn triển khai.
Bất động sản khu đông TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Lý giải về đà giảm giao dịch bất động sản, ông Nguyễn Chí Thanh, Phó chủ tịch VARS, cho biết quý III thường là khoảng thời gian thấp điểm trong năm do có tháng 7 âm lịch (tháng Ngâu). Cả người mua và bán có tâm lý hạn chế giao dịch trong thời điểm này và chờ sang quý IV, thời điểm sôi động nhất năm.
Cùng với đó, giá bán cao cũng là thách thức với thanh khoản. Ông Thanh nhìn nhận đây là quý ghi nhận ồ ạt dự án trên 100 triệu đồng một m2 ra mắt. Ngay cả các thị trường tỉnh ven cũng xuất hiện nhiều dự án giá lên đến 60-80 triệu đồng một m2, tạo rào cản cho nhóm người mua ở thực.
Cùng quan điểm, ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc Bộ phận Nhà ở CBRE TP HCM, nhìn nhận với mặt bằng giá hiện nay, người mua ở thực "gần như không còn cơ hội tiếp cận thị trường". Thay vào đó, phần lớn giao dịch đến từ nhóm nhà đầu tư, đầu cơ.
"Khi người mua ở thực không thể tham gia, dòng tiền chỉ quay vòng giữa các nhà đầu tư với nhau, dễ hình thành bong bóng giá", ông nói.
Trong bối cảnh giá nhà ở ngày càng đắt đỏ, Bộ Xây dựng cho rằng cần điều chỉnh quy định về tiền sử dụng đất hợp lý đồng thời có cơ chế đẩy mạnh phân khúc giá phù hợp với thu nhập của phần đông người dân. Cơ quan này cho biết đang hoàn thiện đề án thí điểm Trung tâm giao dịch bất động sản do Nhà nước quản lý nhằm tăng minh bạch cho thị trường.
Trước đó, tại hội nghị với địa phương tháng 9, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tăng quản lý, định hướng, kiểm soát giá nhà, đất đang ở mức cao. Ông từng đánh giá "bao nhiêu người cần nhà nhưng vì giá cao quá không thể mua được, khi nhà cứ trên 70-100 triệu đồng một m2". Cuối tháng 9, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản giao Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng Nghị quyết về kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản.
Trong tờ trình dự thảo Nghị quyết này, Bộ Xây dựng kiến nghị áp dụng hạn mức với các khoản vay mua nhà thứ hai trở lên. Theo đó, người mua nhà ở thứ hai dự kiến chỉ được vay tối đa 50% giá trị hợp đồng mua bán và không quá 30% từ căn thứ 3.
Ngọc Diễm