Đề xuất bỏ thu tiền sử dụng đất bổ sung

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024, trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10. Một trong những nội dung đáng chú ý là việc bỏ quy định thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất bổ sung với phần thời gian chưa được tính tiền trong các trường hợp chuyển mục đích sử dụng hoặc giao đất có thu tiền.

Cụ thể, Điều 257 trong dự thảo đã bỏ quy định "khoản tiền người sử dụng đất phải nộp bổ sung", chỉ còn giữ lại nội dung "Chính phủ quy định về việc áp dụng phương pháp định giá đất". Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp và người dân sẽ không phải nộp phần tiền bổ sung từng gây nhiều tranh cãi trong thời gian qua.

Hiện nay, mức thu tiền sử dụng đất bổ sung được Luật quy định là 5,4% mỗi năm. Trong dự thảo sửa đổi Nghị định 103 về tiền sử dụng đất và tiền thuê đất, Bộ Tài chính đề xuất giảm mức thu này xuống còn 3,6% hoặc bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên, cơ quan này cho biết việc bãi bỏ hoàn toàn khoản thu chỉ có thể thực hiện nếu được quy định trực tiếp trong Luật Đất đai và đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu vấn đề này trong quá trình sửa luật.

Quy định thu tiền đất bổ sung lâu nay bị các chuyên gia và doanh nghiệp bất động sản xem là bất hợp lý. Việc chậm xác định nghĩa vụ tài chính thường xuất phát từ phía cơ quan nhà nước, nhưng chi phí lại đổ lên vai doanh nghiệp và người dân. Trong khi đó, tiền sử dụng đất vốn đã là một khoản đầu tư trả trước, được tính vào giá bán sản phẩm bất động sản. Việc truy thu thêm khiến chi phí bị đẩy sang người mua, làm giảm khả năng tiếp cận nhà ở và góp phần tạo ra lệch pha cung - cầu trên thị trường.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, nhận định việc dự thảo Luật Đất đai sửa đổi bỏ quy định thu tiền sử dụng đất bổ sung là tín hiệu tích cực với thị trường. Theo ông, điều này sẽ giúp doanh nghiệp giảm áp lực tài chính, góp phần hạ giá thành dự án, tạo điều kiện khơi thông nguồn cung nhà ở và gián tiếp hạ nhiệt giá nhà vốn đang neo cao do chi phí phát triển bị đội lên.

Theo ông Châu, trong bối cảnh thị trường đang thiếu lực cầu, mọi biện pháp tháo gỡ về thủ tục và tài chính đều mang lại hiệu ứng tích cực, đặc biệt là với các dự án chậm triển khai do vướng mắc về xác định nghĩa vụ tài chính.

Các chuyên gia cũng cho rằng việc điều chỉnh chính sách theo hướng giảm gánh nặng cho doanh nghiệp và người dân cho thấy cơ quan soạn thảo đã lắng nghe ý kiến từ thực tế, không chỉ giúp thị trường bất động sản phục hồi, mà còn góp phần cải thiện môi trường đầu tư và tăng tính minh bạch trong quản lý đất đai.

Bên cạnh việc bỏ quy định thu bổ sung tiền sử dụng đất, dự thảo sửa đổi Luật Đất đai 2024 cũng thêm cơ chế chuyển tiếp để đảm bảo ổn định trong thực thi. Trường hợp phương án giá đất đã được trình Chủ tịch UBND cấp có thẩm quyền trước thời điểm luật mới có hiệu lực, vẫn được quyết định theo phương án cũ mà không cần áp dụng quy định mới, tránh xáo trộn cho các hồ sơ gần hoàn tất.

Ngoài ra, trong trường hợp đến khi luật có hiệu lực nhưng cơ quan chức năng chưa ban hành tỷ lệ phần trăm hoặc hệ số cần thiết để định giá đất, như tỷ lệ khấu trừ chi phí hạ tầng, thì vẫn tiếp tục áp dụng quy định hiện hành trong Luật Đất đai 2024 để tính nghĩa vụ tài chính. Quy định này nhằm tránh gián đoạn trong quá trình xử lý hồ sơ và đảm bảo tính liên tục khi chuyển tiếp giữa các giai đoạn pháp lý.

Phương Uyên