Thông tin trên được ông Julien Guerrier, Đại sứ Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam, nói tại họp báo Diễn đàn kinh tế xanh 2025, ngày 6/11.
Đại diện EU cho rằng những thách thức khí hậu này ẩn chứa cơ hội để Việt Nam hướng tới tăng trưởng bền vững. Ông Guerrier nhấn mạnh kinh tế xanh là nền kinh tế của tương lai, thêm rằng EU sẵn sàng hỗ trợ để Việt Nam dẫn đầu khu vực trong lĩnh vực này.
Hơn một tháng qua, các tỉnh miền Bắc và Trung chịu ảnh hưởng nặng nề do mưa lũ. Cuối tháng 9 đến đầu tháng 10, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Nội ngập sâu bởi hoàn lưu bão Matmo (bão số 11), thiệt hại gần 17.000 tỷ đồng.
Hai tuần gần đây, các tỉnh miền Trung gồm TP Huế, Đà Nẵng, Quảng Trị, Hà Tĩnh, trải qua tình trạng "lũ chồng lũ" bởi hoàn lưu bão số 12. Bão số 13, Kalmaegi, chuẩn bị đổ bộ vào Gia Lai, Quảng Ngãi hôm nay.
Ông Julien Guerrier, Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam trong sự kiện. Ảnh: EuroCham
Ở khía cạnh này, ông Nguyễn Phan Đính, đồng Chủ tịch Ủy ban ngành Tăng trưởng xanh của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho rằng nhu cầu cấp bách của Việt Nam là đảm bảo khả năng chống chịu cho tương lai của doanh nghiệp và người dân, để họ trụ vững trước cú sốc do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.
Xây dựng thành phố bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu là một trong những chuyên đề của Diễn đàn Kinh tế xanh (GEF 2025) tới đây. Đại diện EuroCham nói Việt Nam có thể học hỏi các mô hình nhà ở xanh của châu Âu để cung cấp nhà giá vừa phải, ít carbon và chống chịu khí hậu.
Mới đây, một đại diện khác của EuroCham là ông Erick Contreras, Phó chủ tịch Hiệp hội, cũng đề xuất mô hình "thành phố bọt biển" (sponge city). Theo đó, các khu đô thị có khả năng "ngậm nước" cao như miếng bọt biển, thông qua giải pháp như cây xanh, hồ nước, công viên, hoặc cấu trúc phù hợp giúp hấp thụ nước mưa và ngăn ngừa ngập lụt.
Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), nếu không hành động, biến đổi khí hậu có thể khiến Việt Nam thiệt hại 12,5% GDP, đe dọa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045. Thêm vào đó, nếu mực nước biển dâng từ 75-100 cm, gần một nửa đồng bằng sông Cửu Long có thể bị ngập vào giữa thế kỷ này.
Cũng tại buổi họp báo, ông Bruno Jaspaert, Chủ tịch EuroCham Việt Nam, nhận định nhiều câu chuyện về tương lai xanh nghe "rất bay bổng". Nhưng ông tin Việt Nam đã xác định rõ chiến lược tăng trưởng xanh hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050. Doanh nghiệp EU có thể chia sẻ bài học thực tế giúp hiện thực hóa mục tiêu khí hậu.
Mặc dù vậy, ông Bruno lưu ý một quốc gia không dễ dàng đạt mục tiêu Net Zero. Với Việt Nam, vướng mắc cốt lõi nằm ở vấn đề năng lượng. Bên cạnh nguồn điện không phát thải carbon, lưới điện cần phát triển để đáp ứng nhu cầu truyền tải.
"Nhu cầu đầu tư lưới điện không phải ở mức tỷ USD, mà cần rất nhiều tỷ USD", ông Bruno lưu ý, thêm rằng một quốc gia sẽ cần sự hỗ trợ từ quốc tế, không thể tự triển khai đơn lẻ.
Liên quan đến vấn đề năng lượng, EU tham gia hỗ trợ trong Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) của Việt Nam. Họ cam kết cấp 430 triệu euro (hơn 14.500 tỷ đồng) nhằm thúc đẩy dự án thủy điện tích năng Bắc Ái, một trong những dự án trong khuôn khổ JETP. Việt Nam hiện có 24 dự án được xác định đủ điều kiện theo khuôn khổ trên, với tổng vốn đầu tư hơn 7 tỷ USD.
Thủy Trương