Trả lời:
Hai bệnh Chikungunya (hay bệnh Chikv) và sốt xuất huyết đều lây từ người sang người qua vết đốt của muỗi vằn cái Aedes, chủ yếu là muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus. Tuy nhiên, mỗi bệnh do một loại virus khác nhau gây ra nên tiêm vaccine sốt xuất huyết không giúp ngăn ngừa bệnh Chikv.
Thông tin từ Bộ Y tế, từ đầu năm đến ngày 8/8, nước ta chưa ghi nhận báo cáo ca bệnh Chikv. Tuy nhiên, một nghiên cứu của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương phối hợp với Đại học Nagasaki Nhật Bản thực hiện từ năm 2017-2019, dựa trên 1.063 mẫu huyết thanh từ 31 tỉnh, thành phố, cho thấy bệnh đã có mặt tại Việt Nam. Nghiên cứu này ghi nhận 46,4% mẫu có kháng thể kháng virus Chikv, tức đã từng nhiễm bệnh; 27,7% mẫu dương tính với Chikv cho thấy đang mắc bệnh này.
Người lớn tiêm vaccine phòng sốt xuất huyết tại Hệ thống Tiêm chủng VNVC. Ảnh: Khánh Hòa
Bên cạnh bệnh Chikv, Việt Nam ghi nhận ca mắc sốt xuất huyết tăng cao ở nhiều địa phương, nguy cơ diễn tiến nặng và tỷ lệ tử vong cũng cao hơn so với Chikv. Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận hàng chục nghìn ca mắc sốt xuất huyết, hơn 10 ca tử vong.
Cả hai bệnh trên chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, bệnh nhân được chăm sóc triệu chứng, chống trở nặng. Để phòng bệnh, ngành Y tế khuyến cáo các biện pháp nhằm diệt bọ gậy, tránh muỗi đốt như: kiểm tra dụng cụ đựng nước sạch, dọn dẹp nhà cửa, đổ bỏ nước thừa đọng trong chai, xô chậu, ngủ trong màn, mặc quần áo dài, dùng kem chống muỗi... và tiêm vaccine để phòng bệnh chủ động.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có hai loại vaccine ngừa Chikv được phê duyệt tại một số quốc gia nhưng chưa phổ biến rộng rãi và chưa lưu hành tại Việt Nam.
Còn vaccine sốt xuất huyết bắt đầu triển khai tiêm tại nước ta từ tháng 9/2024, có tác dụng giúp phòng cả 4 type huyết thanh virus gây bệnh gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Vaccine tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn, lịch tiêm gồm hai mũi, cách nhau ba tháng. Phụ nữ cần hoàn thành lịch tiêm trước khi mang thai tốt nhất ba tháng, tối thiểu một tháng. Vaccine ngăn nguy cơ mắc và tái nhiễm bệnh sốt xuất huyết hơn 80%, ngăn nguy cơ nhập viện hơn 90%.
Bác sĩ Lê Thị Gấm
Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC
Độc giả đặt câu hỏi tư vấn vaccine để bác sĩ trả lời tại đây.